Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti xalmuratov m. A

Mavzuni mustahkamlash uchun tavsiya etilgan savollar:
1. Sezgi a’zolari va analizatorlarning vazifasi.
2. Sezgi a’zolari va analizatorlarining filogenezi va ontogenezi.
3. Ter bezlari, yog’ bezlari va sut bezlarining rivojlanishi.
4. Eshitish va muvozanat organi o’zi xos tuzilishi va ahamiyati.
5. Ko’zning tuzilishi va uning yordamichi apparatlari.
6. Ta’m bilish va hid bilish organlarini tuzilishi va inson hayotidagi ahamiyati.

3. 
   GLOSSARIY
   

In’eksiya – tana bo’shliqlariga qon tomirlari, bez kanalchalariga rangli kiyoviy moddalar yoki eritilgan parafin yuborib, uni qotirib o’rganish.
Rentgen – 1895 yilda K.Rentgen nurini kashf etgan. Rentgen nurlari yordamida suyaklar tuzilishini, taraqqiy etishini kuzatish mumkin.Ichki kovak a’zolar rentgen nurlarini ushlab qololmaydi, ularga kimyoviy moddalar yuborib, ekran ko’rish (rentgenoskopiya) yoki rasmini olish (rengenografiya) yo’li bilan o’rganish.
Perkussiya - yuarmoq yoki bolg’acha Bilan urib aniqlash usuli.
Auskultasiya - (auscultation- eshitib ko’rish) usuli-maxsus eshituv asbobi yordamida a’zolar ( yurak, o’pka)ning ishlab turgan paytidagi tovushi eshitiladi.
Sindesmoz - suyaklarning tolali biriktiruvchi to’qimalar yordamida birikishga aytiladi. Sinxondroz - suyaklarning birikishi tog’aylar yordamida amalga oshishiga aytiladi.
Diartroz - suyaklarning bir-biri bilan o’zaro harakatchan birikishiga aytiladi.
Sinartroz - suyaklarning uzluksiz birikishiga aytiladi. Bu usul a’zolarni norma lyoki kasallik holatini aniqlashga yordam beradi.
Endesmal - (en-ichida, desma-aloqa) biriktiruvchi to’qimadan boshlanib, birlamchi suyaklanish vujudga keladi.Embrion yosh biriktiruvchi to’qimasining ma’lum bir nuqtasidan osteoblastlar zo’r berib ko’payib, qator joylashadi vasuyakning asosiy moddasin hosil qilib, suyak hujayraga aylanib, suyaklanish nuqtasi hosil bo’ladi.
Perixondral - (peri- atrof, chondral-tog’ay) mezenxima to’qimasini hosil bo’ladigan suyaklar shakli vujudga keladi, keyinchalik yaxlit gialin tog’ayiga aylanadi va tog’ay usti pardasi (perichondrium) bilan qoplanadi. Perixondrning ichki qavatidagi hujayraning ichki qavatidagi hujayraning zo’r berib ko’payganda osteoblastlar (suyak moddasi) hosil bo’ladi.
Periostal - Suyaklarning eniga o’sishi asosan suyak usti pardasi hisobiga bo’lganligidan periostal suyaklanish ( peri-atrofi, ostal- suyaklanish) deb ataladi. Perixondral va periostal suklanish davrlari o’zaro bog’langan bo’lib, birin-ketin boshlanadi. Periostal suyak entga o’sadi, yog’ni kengayib, yo’g’on tortadi.