Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti xalmuratov m. A

XII. Til osti nervi - N. hypoglossus Bu nerv ham harakatlantiruvchi tolalardan iborat bo’lib, asosan muskullarga boradi. Keyingi vaqtlarda bu nerv takribida bo’yindagi ustki simpatik tugundan chiquvchi simpatik tolalar borligi ham aniqlangan. Bu nerv cho’zinchoq miyaning oldingi yon egatidan, piramida bilan astki oliva orasidan (orqa miya yaqin) chiqadi. Nerv ensa suyagining yon qismidagi shu nomli kanal - canalis n. hyroglossi dan tashqariga chiqqach, ichki uyqu arteriyasi va bo’yinturuq venasi orasidan pastga, old tomonga tusha boshlaydi. Til osti nervning uzun shoxlaridan biri pastga tushuvchi shox - ramus descendens dir. Til osti nervining o’ziga xos tolalari faqatgina til muskullariga borganligi uchun, bu nervni maxsus til nervi deb astasak to’g’ri bo’ladi.
Mavzuni mustahkamlash uchun tavsiya etilgan savollar:
1. Umurtqalilar nerv sistemasining ontogenezi va filogenezi.
2. Orqa miyaning tuzilishini ayting.
3. Orqa miya sigmentlari to’g’risida tushuncha.
4. Refleks ravog’i to’g’risida tushuncha.
5. Bosh miyaning rivojlanishi bosqichlari.
6. Bosh miya bo’limlari va anatomo-morfologik tavsifi.
7. Bosh miyadan chiquvchi nervlar: harakatlantiruvchi va sezuvchi nervlar.
8. Somatik - harakatlantiruvchi va visseral-harkatlantiruvchi tolalar.
9. Somatik-sezuvchi va visseral sezuvchi tolalar.


14-MA’RUZA Mavzu: ANALIZATORLAR TUZILISHI
REJA:
1. Sezgi organlari to’g’risida umumiy ma’lumotlar.
2. Sezgi organlarining filogenezi va ontogenezi.
3. Teri analizotorlari.
4. Eshitish va muvozanat organi yoki quloqning tuzilishi.
5. ko’rish organi.
6. Ta’m bilish va hidlov organlari.
Tayanch iboralar: analizator, reseptorlar, teri analizatorlari, sochlar, sut, bezi, tashqi, o’rta va ichki quloq, fibroz, tomirli va to’r pardalar, ta’m bilish va hid bilish a’zolari.