Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti tadbirkorlik va boshqaruv fakulteti xalmuratov m. A

ROMBSIMON MIYa SIQIG’I-ISTHMUS PHOMBENCEPHALI Rombsimon miya bilan o’rta miya oralig’ida, ya’ni ularning biridan ikkinchisiga o’tadigan joyga toraygan bo’yin yoki siqiq deyiladi. Uning tarkibidagi quyidagilar kiradi:
1) miyachaning ustki oyoqchalari - pedunculi cerebellares superiores;
2) miyachaning oldingi chodiri - velum medullare anterius;
3) qovuzloq uchburchagi - trigonum lemnisci. Siqiqning ikki yon tomonida joylashgan va juda ham yaqqol ko’rinmaydigan bu uch burchakli tekislidan yon (tashqi) qovuzloq - lemniscus lateralis ning eshituvga taaluqli tolalari o’tadi. Trigonum lemnisci oldingi tomondan to’rt tepalikning pastki yelkasi - brachium quadrigemnium inferius bilan, tashqi tomondan esa miya oyoqchalari - crura cerebri ning yonidagi yaxshi ko’ringan egat - sulcus lateralis mesencephali bilan, orqadan miyachaning ustki oyoqchalari - pedunculi cerebellares superiores bilan chegaralangan. Xuddi shu siqiq sohasida IV qorinchaning oldingi cheti turadi. Miyacha bilan uning ustki oyoqchalari o’rtasida tortilgan velum medullare anterius to’rt tepalik o’rtasidagi egatchaga yugancha (burmacha) - frenulum veli medullaris anterioris vositasida bog’langan.
TO’RTINChI QORINChA - VENTRICULUS QUARTUS Uchinchi miya pufakchasi (rhombencephalon) ichidagi bo’shliq keyinchalik ma’lum shaklni olib, to’rtinchi qorinchaga aylanishini yuqorida aytib o’tgan edik. Shuning uchun ham qorincha ortqi miyaning oldingi va orqadagi qismlari, ya’ni Varoliy ko’prigi bilan miyacha oralig’ida joylashdi va orqadan - orqa miya markaziy kanali (canalis centralis) bilan, oldindan miya suv yo’li orqali (aqueductus cerebri Sylvi) III qorincha bilan tutashgancha qoladi. To’rtinchi qorincha tuzilishiga ko’ra, ochiq qulirgan palatka (chodir) ga o’xshab ketadi. Shuning uchun uning keng asosi (tubi), yuqoriga tomon toraya borgan tomi va atrof devorlari tafovut qilinadi. qorinchaning pastda va birmuncha oldingi moyil turgan tubi romb shaklida va ozgina botiq bo’lgani tufayli unga rombsimon chuqur - fossa rhomdoidea deb nom berilgan. Murakkab yuzasi bor bu chuqurni to’liq ko’rish uchun tomoni va devorlarini kesish kerak IV qorinchaning tepasi o’tkir, tor burchak shaklida miyacha ichiga botib kirgan bo’lib, bunga fastigium (cho’qqi, eng o’tkir joy) deyiladi. Ikki yon tomondagi keng burchaklar xaltacha (cho’ntak) singari tuzilishga egat bo’lganligidan yon cho’ntaklar - recessus lateralis deb ataladi.