Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi

Sen pulning ketidan emas, balki pul sening 
ketingdanquvsin
” 
–
 
deb bekorga aytmaganlar. 
Biz  barchamiz,  talabalar  va  o‘qituvchilar,  ishchilar  va  xizmatchilar,  oddiy 
mulozimlar  va  katta  amaldorlar,  boylar  va  kambag‘allar,  yoshlar  va  qarilar, 
o‘qimishli  bo‘lganlar  va  kitob  betini  umuman  ko‘rmaganlar,  hammamiz  bu 
dunyoga  kelganimizdan  beri  bizga  ta’sir  ko‘rsatayotgan  barcha  salbiy  va  ijobiy 
hodisalarning,  yaxshi  va  yomon  insonlarning,  oila  a’zolarimizning,  ustozlarimiz 
va hayot tarzimizning in’ikosimiz desak, hech ham yanglishmasak kerak. Bizning 
har  bir  xatti-harakatimiz,  fikrimiz  va  insonlar  bilan  aloqalarimiz  bizning 
shaxsimiz xususiyatlariga albatta, ta’sir qilgan. Har bir  ko‘rilgan  film,  o‘qilgan  
kitob,  televizion  ko‘rsatuv,  birinchisevgi, 
oilaviy  va  jamoa  suhbatlari,  muloqotlar,  Internet  ma’lumotlari,  cxatlar,  katta  va 
kichik  g‘alabalar,  o‘qish  jarayoni,  shubha  va  orzular,  sayoxatlar  –  bular  barchasi 
bizga  o‘zining  qandaydir  ta’sirini  o‘tkazgan  albatta,.  Bu  foniy  dunyoda  biz  kim 
edik-ku, kim bo‘ldik va keyin kim bo‘lishimiz mumkin, bular hammasi bizga o‘z 
ta’sirini 
o‘tkazgan 
ma’lumotlar 
majmuasi 
tufaylidir. 
Inson 
o‘z 
muvaffaqiyatsizliklarini 
tashqaridan 
axtarishga 
moyil 
bo‘ladi. 
U 
o‘z 
muvaffaqiyatsizliklariga sabab qilib kimnidir yoki nimanidir ko‘rsatishi  mumkin. 
Masalan,  u  o‘z  muvaffaqiyatsizliklari  uchun  davlatni,  rahbarlarni,  hamkasblarni, 
hamkorlarini, inflyatsiyani, ob-havoni, hayot muammolarini, raqobatchilarni yoki 
qo‘shnilarni ayblashi  mumkin.  Lekin, bizga qachonlardir ta’sir ko‘rsatgan hamda 
bizning  hayotimizda  yaxshi  yoki  yomon  iz qoldirgan  voqea-hodisalar va  insonlar 

---

339 
 
endi orqada qolgan. Agar, bu hodisalar ancha oldin emas, balki kecha ruy bergan 
bo‘lsa ham, Agar, biz bunga izn bermasak, ular bizga aslo ta’sir qila olmaydi. Biz 
uchun  kattaroq  ahamiyatga  molik  bo‘lgani  -  kim  va  nimaning  bugun  va  bundan 
keyingi  kunlar  davomida  ta’sir  qilishi  mumkinligidir.  Bizning  kim  ekanligimiz 
allaqachon  amalga  oshgan  va  rad  qilib  bo‘lmaydigan  dalildir.  Biz  kelajakda  kim 
bo‘la  olishligimiz,  bizga  qanday  imkoniyatlar  paydo  bo‘lishi  va  buning  uchun 
nimalar qilishimiz kerakligigina muhimroq va hayotiydir. Shuning uchun, o‘tmish 
yumushlari  va  hissiyotlari  bizning  kelajakda  erishishimiz  mumkin  bo‘lgan 
imkoniyatlarimizga  yuk  yoki  to‘siq  bo‘lishiga,  bizning  imkoniyatlarimizni 
kamaytirishga  yo‘l  qo‘yish  aslo  mumkin  emas.    O‘tmishning  eng  katta  qimmati 
uning  saboqlarini  kelajakda  qanday  qilib  va  qanchalik  aql-farosat  bilan  ishlata 
olishimizdan  iboratdir.  Shuning  uchun,  asosiy  niyatimiz  –  bizning  o‘tmishimiz 
bizning  kelajagimizni  yanada  quvonchli,  baxtli  va  rang-barang  qilish  uchun 
xizmatqilishidir. 
Agarda,  kimdir  o‘zini  muvaffaqiyatga  erishishiga  loyiq  deb  bilsa  va  bir 
kunmas bir kun moliyaviy va ma’naviy mustaqillikka erishishiga ishonsa, u holda 
bu  inson  orqaga  nazar  tashlashni  bas  qilishi  kerak  va  butun  diqqat-e’tiborini 
oldinga,  ya’ni,  kelajakda  bo‘lishi  mumkin  bo‘lgan  katta  va  rang-  barang 
imkoniyatlarga  qaratsin.  Bu  inson  tadbirkormi,  oddiy  insonmi  yoki  o‘quvchi-
talabami, o‘zining katta muvaffaqiyatlar sari zafarli yurishini hozirgi paytda unga 
ta’sir  ko‘rsatayotgan  insonlar  va  shart-sharoitlarga  e’tibor  berishdan  boshlasin 
hamda  shu  orqali  kelajagi  qanday  bo‘lishini  sarhisob  qilishga  o‘rgansin.  Agarda 
atrofimizda  xuddi  oldingidagidek  qandaydir  toifa  odamlar  doimo  mavjud  bo‘lsa 
va  hayotimiz  tarzi  ham  shunga  yarasha  bo‘lsa,  bizning  kelajagimiz  ham  xuddi 
o‘tmishimiz singari bo‘ladi, albatta,.