Декабрь 2020 17-қисм

Декабрь  2020  17-қисм

Тошкент

MATEMATIKA DARSLARIDA DIDAKTIK O’YINLARDAN FOYDALANISH

Tillayeva Muqaddas

Xorazm viloyati Xonqa tumani 

18-son maktab matematika fani o’qituvchisi 

Tel: [phone]

Аnnotatsiya: Ushbu maqolada matematika darslarida didaktik o’yinlardan foydalanish va bu 

o’yinlarning foydali jihatlari haqida so’z boradi

Kalit so’zlar: matematika,didaktik o’yinlar, fikrlash, qobiliyat, atama, nazariya.

Kichik  maktab  yoshdagi  bolalarda  o`yinlarga  bo`lgan  talab  darajasi  katta  bo`ladi.  O`yinlar 

ijodiy, harakatli, didaktik o`yinlarga bo`linadi. Boshlang`ich ta’limda o`rgatuvchi yoki didaktik 

o`yinlar  muhim  ahamiyatga  ega.  Bunday  o`yinlar  asosida  o`quvchini  masalani  yechishga 

yo`naltirilgan, aqliy va iroda kuchi, o`yin qoidalari yotadi. Didaktik o`yinlarda fikrlashning aso-

siy jarayonlari - analiz, taqqoslash, xulosa chiqarish va h.k rivojlantiriladi. Didaktik o’yinlar har 

bir  darsning  maqsadini,  har  bir  mashqning  maqsad  va  vazifalarini  yaxshiroq  tushunib  olishga 

yordam beradi. Didaktik o’yinlar ta’limning ko’rgazmaliligini, o’qituvchining nutqini va bolalar 

harakatini o’z ichiga oladi, buning natijasida idrokda (ko’rish, eshitish, teri sezgisi belgilarida) 

birlik tug’iladi.

Bu esa o’qituvchining aytganlarini bolalarning o’ylab olishiga va o’sha aytilganlarni ifodalab 

berishlariga,  ya’ni  didaktik  o’yinlar  qoidalarini  o’quvchilarning  o’zlari  bajarishlariga  imkon 

beradi. Quyida didaktik o’yinlardan bir nechtasini keltiraman.

Xo’p o’yini. Matematika faniga oid juda ko’p o’yinlar mavjud. Ulardan biri “Xo’p” o’yinidir. 

Bu  o’yinda  ikki  o’yinchidan  tortib,  istalgancha  o’yinchi  ishtirok  etishi  mumkin.  O’yinni 

boshqaruvchi qatnashchilarga shartni tushuntiradi. Bunda 1 dan boshlab natural sonlarni sanash 

lozim. Har 3 ga karrali son kelganda, bu sonni aytmay “Xo’p” deyish kerak. Agar qatnashchi 

3  ga  karrali  sonni  aytib  qo’ysa  yoki  to’xtab  qolsa,  u  yutqazadi  va  o’yinni  tark  etadi.  Qolgan 

o’yinchilar o’yinni yana kelgan sondan boshlab davom ettiradi. O’yin bitta qatnashchi qolguncha 

davom  etadi  va  u  g’olib  sanaladi.  Masalan:  1,2,xo’p,4,5,  xo’p,7,8,  xo’p,10,11,  xo’p,13,14, 

xo’p,16…