Davriy sistemadan II b gruppa elementidan (Zn –rux, Cd-kadmiy) xossalari va ishlatilishi

ZnO-rux oksidi. Rux surtmasi tarkibida rux oksidi kiritiladi, u 

bolalar uchun himoya qiluvchi va davolovchi ta’sirga ega. Teriga

adsorbsiyalovchi, qurituvchi va teri holatini yaxshilovchi ta’siri 

bor. Teridagi shamollash, qizarish va boshqa ta’sirlarni davolash 

xossasiga ega.Asosan surtmalarda tashqaridan surish uchun 

buyuriladi.

Rux eng muhim mikroelementlar qatoriga kiradi. Katta odam 

uchun ruxning sutkalik dozasi 10— 15 mg ni tashkil etadi. Rux 

metallofermentlar qatoriga kiradi. Ularning ichida karbongidraza 

va karboksipeptidaza ko‘proq o'iganilgan. Karbongidraza qizil qon 

tanachalari tarkibiga kirib, gidratatsiya va C 0 2 ning degidra- 

tatsiya jarayonlariga ta’sir etadi. Karboksipeptidaza oshqozon osti 

bezi tarkibiga kiradi. U peptidlarr.ir.g gidrolizlanishini tezlashtiradi. 

Bu jarayon insulin sintezi bilan bog'langan. Ana shu holat 

diabetni davolashda ishlatiladi. Hozirgi paytda bu maqsadda rux 

saqlovchi preparatlar tavsiya etiladi. Ularning ta’sir qilish 

muddati uzoq bo'lib, ularga rux insulin, protamin -zink insulin, 

insulinkridez kiradi.

21.2. Kadmiy

Tabiatda uchrashi. 

Kadmiyni 1817-yiIda F.Shtromeyer rux 

karbonati tarkibidan olgan. Kadmiy hamma vaqt rux rudalari 

tarkibida kadmiy karbonat holida uchraydi.

K adm iyning barqaror izotoplari tarkibi quyidagicha: 

i°6Cd(l,25% ), i°8Cd (0,875%), ‘‘°Cd (12,39%), 

Cd (12,75%), 

^2Cd(24,07%), iJj4Cd(28,87%), va ‘‘6Cd (7,58%).

Xossalari. 

Kadmiy yumshoq, yaltiroq, oq, metall. Yuqori