Davolash va Tibbiy pedagogika fakulteti 5

Klinik ko‘rinishi. 
OIV  bilan  zararlangan  insonlarda  virus  tashuvchanlik  (tarqatish.)  xususiyati  umrining  oxiragacha  davom 
etadi.  Aksariyat  hollarda  kasallik  ma'lum  bir  belgilarsiz  boshlanadi.  Bu  holat  uzoq  yillar  davom  etishi 
mumqin.  Infeksiya  odam  organizmiga  qanchalik  uzoq  ta'sir  etsa,  shunchalik  immun  tizimni  ko'proq 
zararlaydi. Kasallik belgilarining rivojlanib borishini quyidagicha to'rt toifaga ajratish mumqin: 
Infeksiyaning  boshlang'ich  bosqichi.  Aksariyat  hollarda  kasallikni  yuqtirgan  mijozlar  hech  narsadan 
shikoyat qilishmaydilar. Onda-sonda bemorlar isitmasining oshishi, darmonsizlik, charchoq va muskullarda 
og'riqdan  shikoyat  qilishlari  mumqin.-  Odatda  zararlanishdan  12-14  hafta  o'tgandan  keyin  qonda 
o'zgarishlar - antitelalar paydo bo'la boshlaydi. Ba'zan esa 6 oylar o'tgandan keyin ham maxsus antitelalar 
topilmasligi mumqin. 
OIVni klinik belgilarsiz tarqalish bosqichi. OIVni yuqtirgan kishilarda kasallik belgilari namoyon bo'lmasa 
ham  ular  kasallik  tarqatuvchi  bo'lib  yuradilar.  Bu  bosqichda  organizm  immun  tizimi  zararlanganligini 
aniqlash imqoniyati bo‘ladi. 
OITS  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  belgilarning  rivojlanish  bosqichi.  Bu  bosqichda  keng  tarqalgan  limfa 
bezlarining  kattalashuvi  kuzatiladi.  Bunda  ba'zan  isitma  ko'tariladi,  ba'zan  tana  harorati  oshmasligi 
mumqin.  Leqin  kechqurunlar  terlash,  ich  ketish,  ozish,  horg'inlik,  og'iz  bo'shlig'i  shilliq  qavatida,  qinda 
kandidozga xos o'zgarishlar kuzatiladi. Bu holat bir yil va undan ko'proq cho'zilishi mumqin. 
OITS rivojlanish bosqichi. Ular quyidagilardan iborat: 
odam organizmida immun tizimi tekshirilganda immun tanqisligi aniqlanishi; 
immun tanqislik holatining organizmdagi boshqa o'zgarishlar bilan bog‘liq emasligi (ya'ni, dori vositalarini 
qo‘llash, xavfli o'smalar borligi va boshqa holatlardan qat'iy nazar); 
v) limfa tizimining OIV infeksiyasi bilan bo‘gliq bo‘lgan xavfli kasalliklar aniq ko'zga tashlanishi. O`nga 
qo'shimcha  tarzda  meningit,  markaziy  nerv  tizimining  toksoplazmozi,  pnevmoniya,  tuberkulyoz,  gerpes, 
kandidoz kabi kasalliklar avj olishi; 
g) ensefalopatiya sindromi yuzaga chiqishi; 
organizmdan OIV ning ajralib chiqishi; 
kasallikning laboratoriya tekshirish yo‘li bilan tasdiqlanishi.