Davolash va Tibbiy pedagogika fakulteti 5



Download 5,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet122/445
Sana15.01.2022
Hajmi5,34 Mb.
#366142
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   445
Bog'liq
ginekologiya fani

TUXUMDON AMENOREYaSI. 
Gipotalamus  va  gipofiz  faoliyati  saklanishiga  karamay  tuxumdonning  gormonal  faoliyati  buzilsa,  xam 
amenoreya  bo`ladi.  Agar  tuxumdonda  tugma  nuksonlar  bulsa  yoki  balogatga  yetgo`nga  qadar  boshlansa, 
birlamchi  ammenoreya  yuzaga  keladi,  kattarok  yoshda  bulsa  ikkilamchi  amenoreya  yuzaga  keladi.  Ayol 
somatik  xujayralarida  2  ta  jinsiy  XX  xromasomasi  bo`lib,  erkaklarda  esa  4  xromosoma  bo`ladi.  Bu 
xromasomalardan  biri  bulmasa  (XO)  yoki  ortikcha  bulsa  (XXX)  xamda  mozasizimda  jinsiy  rivojlanish 
buziladi.  Ogiz  bushligi  shillik  qavati  surtmasida X xromatin  tanalarini  sanab  bilish  mumqin.  Xromasoma 
soni xromatin soniga nisbatan 1 ga ko`p bo`ladi. 
 
Jinsiy  bezlar  disgeneziyasida  Shereshevskiy  –  Terner  sindromi  toza  yoki  aralash  turda  bo`lishi 
mumqin.  Kasallik  belgilari  bola  tugilgandan  aniqlanib,  past  buyli,  bochkasimon  kukrak  kafasi,  kalta  va 
keng bo`yin, ptoz, yuqori tanglayning baland bo`lishi, kukraklarning pastda joylashuvi kuzatiladi. 
Jinsiy infantilizm yaxshi namoyon bo`lgan ikkilamchi jinsiy belgilar va sut bezlari yo`q, qin va bachadon 
rivojlanmagan,  laborator  tekshiruvlarda  jinsiy  xromatin  yo`qligi,  estrogen  ekskresiyasi  juda  kam  bo`lishi 
qin  surtmasida  atrofiya  belgilari  bo`lib  bazal  xujayralarning  ko`p  bo`lishi  siydikda  gonadotropin 
gormonlari ekskresiyasi baland ekanligi aniqlanadi.  
Davosi
: juda kiyin bo`lib, kasalning yoshi va kasallik turidan bog`liq. 
 
Balogatga  yetguncha  davo  boshlansa,  bo`yning  usishiga  etibor  berish  kerak  yoshi  kattalarda 
ikkilamchi  jinsiy  organlarning  rivojlanishi  uchun  esterogen  gormonlar  (mikrofollin  0,05  mg  20  kun  10 
kunlik oraliq bilan, davolash kursi 6-8 oy) menstruatsiyadan keyin qon ketishi kuzatilsa, kvatera bo`yicha 
kasallik davolanadi. 
 
Disgormonal  tuxumdon  amenoreyasi  (genetik  nuksonlar  bilan  bog`liq  emas)  tuxumdon 
to`qimasining  bolalikda  va  xatto  ona  kornida  shikastlanish  tufayli  bo`ladi.  Homiladorning  surunkali 
zaxarlanishi,  bolalikda  yo`qumli  kasalliklar.  Bu  kasallarda  bachadon  gipoplastik,  qin  tor,  katta  va  kichik 
uyatli lablar rivojlanmagan bo`ladi. 
 
Laborator  tekshiruvlar  estrogenlarning  kam  bo`lib  gonadotropin  gormonlarning  ko`p  bo`lishi 
aniqlaydi.  Bu  xol  estrogenlarning  gipofizga  tormozlovchi  ta‘siri  bo`lganligi  sabablidir.  Gormonal 
probalardan FSG, probast manfiy, estrogenlar bilan proba musbat. Agar tuxumdon shikastlanishi, surunkali 
kasalliklar  va    zaxarlanish,  sklerokistoz  uzgarishlar,  o`smalar  natijasida  bo`lib  balogatga  yetgandan  keyin 
kelib  chiksa  ikklamchi  amenoreya  bo`ladi.  Hayz  ko`rish  funksiyasi  asta  –  seqinlik  bilan  yuqoladi.  Bu 
kasallarda  ikqinchi  jinsiy  belgilari  yuqori  rivojlangan  tashqi  jinsiy  organlar  normada  yoki  gipotrofiyasi 
kuzatiladi.  Agar  tuxumdon  gipofunksiyasi  uzok  vakt  davom  etsa,  tashqi  jinsiy  organlar  va  sut  bezlari 
gipoplaziyasi kuzatiladi. Ogir xollarda bachadon atrofiyasigi uchrab bosh aylanish, kaltirash, yurak urishi 
tezlashuvi, kuzatiladi. 
 
Bolalikda  rivojlangan  gipogormanal  amenoreyani  balogatga  yetguncha  davolash  kerak.  Jinsiy 
organlar  sut  va  sut  bezlarining  rivojlanishi  uchun  estrogenlar  beriladi:  kuniga  10000  YeD  follikulin  yoki 
estradiol  20  kun  davomida  10  kun  oraliq  bilan  3-4  sikl.  Bachadon  va  sut  bezlari  kattalashgach,  Kvatera 
bo`yicha davolaniladi, 2-3 oy, 3-4 oyli oraliq bilan.  


60 
 
Agar  kasallik  balogatga  yetgandan  keyin  rivojlansa  estrogenlar  bilan  davolanmasdan,  Kvatera  bo`yicha 
davolash o`tkazish mumqin. 
Gipergormonal  tuxumdon  amenoreyasi  kam  uchraydi  va  follikulinning  uzok  vakt  davom  etgan 
persistensiyasi  tufayli  bo`ladi.  Bu  xolda  endometriy  deskvamatsiyasi  bulmaydigan  laborator  tekshirishlar 
estrogenlar  miqdori  oshganligini  aniqlaydi.  «Korachik»  belgisi    (+++)  va  «Paportnik»  belgisi  musbat, 
qindagi surtmada yuqori qavat xujayralari ko`p KDI va eozinofil kursatgichlari yuqori. Amenoreyaning bu 
turida progesteron  5- 10 mgdan 3-5 kun davomida beriladi.  

Download 5,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   118   119   120   121   122   123   124   125   ...   445




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish