Davlat va huquq

MUALLIFLIK  HUQUQI  VAZIFALARI:
 
—
muallifarning  mulkiy,  shaxsiy  nomulkiy  va  qonuniy  manfaatlarini 
muho faza qilish;
 
—
huquqiy  vositalar  yordamida  ilmiy  va  badiiy  asarlarni  yaratish  uchun 
eng maqbul sharoitlar yaratish.
Mualliflik huquqi — fan, adabiyot va san’at asarlarini ya-
ratish va ulardan foydalanishda vujudga keladigan munosabat-
larni tartib ga soladigan fuqarolik huquqi me’yorlari majmuasi.

---

86
1-topshiriq.
 
Quyida keltirilgan asar intellektual mulk obyekti hisoblanadi-
mi? Bu holda muallifar huquqlari buzilganmi, yo‘qligini aniqlang. 
Ularning ishini intellektual meh nat natijasi deyish mumkinmi?
O‘rta maktabning 10-sinfi o‘quvchilari B. va N. bir yil davo-
mida tarix o‘qituvchisi ma’ruzalari va seminar mashg‘ulotlari mav-
zularini tirishqoqlik bilan konspekt qilishdi. O‘quv yili oxirida ma-
terialni biroz qisqartirib, uni lo‘ndaroq bayon qilib, matnni savollar 
va topshiriqlar bilan to‘ldirishdi hamda respub lika oliy o‘quv yurt-
lariga kirayotganlar uchun qo‘llanma sifatida chop etishdi. 
Biroq kitob nashr qilinganidan keyin bu shaxsiy ijod mah-
suli emasligi va muallifar hali 18 yoshga to‘lmagani sababli uni 
tarqatishga yo‘l qo‘yilmadi.
Asar  kimning  ijodiy  mehnati  bilan  yaratilgan  bo‘lsa,  ana 
shu fuqaro asar muallifi deb e’tirof etiladi.
Fan, adabiyot va san’at asariga muallifik huquqi uni yara-
tish fakti bo‘yicha yuzaga keladi. Muallifik huquqining yuzaga 
kelishi va amalga oshirilishi uchun asarni ro‘yxatdan o‘tkazish 
yoki  biron-bir  boshqa  rasmiyatchilikka  rioya  etish  talab  qilin-
maydi.
Asarning  asl  nusxasida  yoki  nusxasida  muallif  sifatida 
ko‘rsatilgan  shaxs,  agar  boshqacha  hol  isbotlanmagan  bo‘lsa, 
asar muallifi hisoblanadi.