Davlat uzb p65

Rasmiy-idoraviy nutq uslubi
jamiyatdagi ijtimoiy-
huquqiy munosabatlar, davlat va davlatlararo rasmiy,
siyosiy-iqtisodiy, madaniy aloqalar uchun xizmat qi-
luvchi uslubdir. Bu uslub hujjatchilik xarakteri bilan ajralib
turadi. Shunga ko‘ra, yozma nutqning xizmatga doir bu
turi davlat qonunlari, farmonlar, bayonotlar, shartno-
malar, idora hujjatlari, e’lonlar va boshqa rasmiy yoz-
ishmalar uslubi hisoblanadi. Rasmiy uslub tilining asosiy
xususiyati aniqlik va ixchamlikdir, unda muayyan nut-
qiy qoliðlar, kasb-hunar so‘zlari, atamalar, tayyor sin-
taktik qurilmalar keng qo‘llanib, nutqning aniq va
ravshan ifodalanishini ta’minlaydi. Tayyor nutq qurilma-
lari (shu asosda: 
shunga ko‘ra; ma’lum qilamizki; ...ni
e’tiborga olib; ...ga ko‘ra; ...biz, quyida imzo chekuvchilar,
...ga asosan (muvofiq); ...uchun, ...dan kelib chiqib; ...sharti
bilan; ...berilsin, ...taqdirlansin
kabi) hujjat matnining da-
rak-hikoya xarakterida bo‘lishini, so‘zlarning bir ma’noda
ishlatilishini, badiiy-tasviriy vositalarning bo‘lmasligini,
fe’lning majhullik va buyruq-istak shakllarining, qo‘shma
gap turlarining keng qo‘llanishini talab qiladi. Til ma-
teriali hujjatning turi va xarakteriga qarab tanlanadi.
35- mashq.
Gaplarni ko‘chiring. Birinchi va uchinchi shaxs
nomidan yozilgan rasmiy uslubga xos gaplarni ikki
ustunga ajratib yozing. Qoliðlashgan iboralar
ma’nosini izohlang.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

61
1. Sizning ko‘rsatmangizga binoan, men o‘quv bo‘limi us-
lubiyotchisi S.Olimov bilan II bosqich talabalarining mart
oyidagi davomatini tahlil qildim. 2. Ma’lumotnoma tuman ijti-
moiy ta’minot bo‘limiga ko‘rsatish uchun berildi. 3. Ushbu
da’vo bo‘yicha sud qarorini tezlik bilan ijro ettirish haqida
qaror qabul qilishingizni so‘rayman. 4. Fuqarolar o‘z huquq
va erkinliklarini amalga oshirishda boshqa shaxslarning, davlat
va jamiyatning qonuniy manfaatlari, huquqlari va erkinlikla-
riga putur yetkazmasliklari shart. 5. Ushbu bitim yuzasidan
kelib chiqadigan barcha nizolar qonunda belgilangan tartibda
hal qilinadi. 6. Guruh rahbari T. Qodirovning axboroti
ma’lumot uchun qabul qilinsin. 7. Arizaga nikoh guvoh-
nomasining nusxasini ilova qilaman.