Davlat uzb p65

, ng, q,
g‘, j
tovushlarini aniq va to‘g‘ri talaffuz qiling.
1. Zang bosganga rang yuqmas, rang yuqqanni zang
bosmas.
2. Òubsiz dengiz dedingizmi, dengiz tubsiz dedingizmi?
3. G‘ozg‘onning marmari jahonga mashhur, bizning g‘oz-
g‘onchilar shuning uchun mag‘rur.
4. Simyog‘ochdagi qaldirg‘och qayrag‘ochdagi qora
qarg‘aga qayrilib qaraganda, qayrag‘ochdagi qora qarg‘a
qarag‘ayga qaradi.
5. Sijjakdagi g‘ijjakchi jiydadan g‘ijjak yasarmish.
6. Jajji jiblajibon jajji Jo‘ra bilan jo‘ra, jajji Jo‘ra jajji jiblajibon
bilan jo‘ra.
39- topshiriq. 
She’rni ifodali o‘qing, unli tovushlarni to‘g‘ri talaffuz
qiling. Misralar ohangiga e’tibor bering.
...Farog‘at borligin unutib qo‘ydim,
Bag‘rimga chaqinlar tegdi daf’atan.
Sendan-da ulug‘roq narsa yo‘qligin
sochim oqarganda angladim, Vatan!
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

51
Buncha kech angladim,
nega muncha kech...
anglasam loaqal o‘ttiz yil avval,
Loaqal tug‘ilmay turib anglasam...
Ko‘rgan bo‘larmidim seni mukammal.
Hali asl Vatan bo‘lmog‘ing uchun
ovozi toshlarni yorar kuychilar,
qanchalab sehrgar shoirlar kerak,
qancha bilim kerak,
qancha kuch-chidam.
Umrim ko‘chkilarday jimjit, shiddatli,
butkul tinmoq uchun bir kun bemalol
faqat yaxshi bo‘lmoq judayam kamdir,
juda kamlik qilar yashamoq halol.
Naqadar kechikib angladim seni,
chaqinlar yo‘q qilsa meni daf’atan,
ayt, qandoq chidayman bunday xo‘rlikka,
ayt, qandoq yotaman qa’ringda, Vatan!
Shavkat Rahmon
III. GRAMMATIK ME’YORLAR
30- mashq. 
Nuqtalar o‘rniga 
-ning
yoki 
-ni
qo‘shimchalaridan
mosini qo‘yib, gaplarni ko‘chiring. Kelishik qo‘shim-
chasini olgan so‘z qaysi so‘z bilan bog‘langanligini
aniqlang.
1. Shevaga xos qo‘shimchalar... adabiy til qoidalariga mos
holatda ishlatmaslik imlodagi xatolar... kelib chiqishiga sabab
bo‘ladi. 2. Aristotel har bir jumla... asosiy fikr... ifoda etishga
qaratilishi..., ravon va tinglovchi tushunadigan darajada sodda
bo‘lishi... talab etadi. 3. Safar aka... astoydil achchiqlangani ...
sezgan imom oraga tushdi (
A. Qod
.). 4. O‘rmonjon Qurbon
ota... bu ish... bemaslahat, bemavrid boshlanganiga xafa bo‘l-
di (
A.Q
.). 5. Elmurod... hammadan oldin yuborilgan razvedka...
hadeganda qaytmayotgani tashvishlantirdi (
Sh.
). 6. Ona tili-
miz... ijtimoiy hayot... barcha sohalaridagi mavqeyi... oshirish
barcha... vazifasidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

52