Davlat tibbiyot instituti

Ss
sallagul ( dorivor ) – Paeonia( ae, f) officinalis (is)
sano - Senna,ae,f
sangvizorba – Sanguisorba , ae, f sarimsoq piyoz-Allium(i) sativus(i) siydik haydovchi - diureticus,a,um siydik haydovchi yig‘ma choy - species (erum) diureticae(arum) silga qarshi-antituberculosicus, a,um simob - Hydrargyrum,i,n sintomitsin - Synthomycinum,i,n sinestrol - Synoestrolum,i,n skopolamin - Scopolaminum,i,n skopoliya - scopolia,ae,f
sovun - sapo,onis,m sovunli - saponatus,a,um sovuq yerda saqla - serva in locafrigido
spitr - spirtus,us, m
spirtga tegishli - spirtuosus,a,um sterilizatsiya qilmoq-steriliso,are, I sterilizatsiya qilingan-sterilis,e; sterilisatus,a,um
sterkuliya - Sterculia ,ae ,f streptomitsin -Streptomycinum,i,n streptotsid - Streptocidum,i,n strixnin - Strychninum ,i,n strofant - Strophanthus ,i,m strofantin - Strophanthinum,i,n sulfadimezin -Sulfadimezinum,i,n sulfidimetokmin- Sulfadimethoxinum,i,n sulfamonometoksin -
Sulfamonomethoxinum,i,n sulfapiridazin -Sulfapyridazinum,i,n surtma - unguentum,i,n

sut - lac, lactis, n

sutli - lacteus,a,um

suyuq-fluidus,a,um; liquidus,a,um Tt

tabletka - tabuletta,ae,f
tabletka shaklida ber - da in tabulettis
tannin - Tanninum,i,n tannalbin - Tannalbinum,i,n tez ,tezda, tezlik bilan - cito tekodin - Thecodinum,i,n temizal - Themisalum,i,n temir - Terrum,i,n
teobromin - Theobrominum,i,n terfillin - Teophillinum,i,n termopsis - Thermopsis,idis, f terpentin - Terebinthina,ae, f terpentin moyi, skipidar - Oleum(i)Terebinthinae testosterone -Testosteronum,i,n tetratsiklin - Tetracyclinum,i,n tibbiyot-medicatus,a,um ; medicinalis,e
tillabosh - Centaurium,i,n tinchlantiradigan -sedavitus,a,um tinchlantiruvchi yig’ma (choy) - speicies (erum) sedativae (arum) tirnoqgul -Calendula, ae, f tozalangan-depuratus, a,um (oltingugurt);purificatus, a,um (zardob); rectificatus, a, um tozalangan
terpentin moyi(skipidar) - Oleum Terebinthinae rectilicatum (i) toza, sof -purissimus,a,um
tog‘ jambil -Thymus,i, m triftazin - Triftazinum,i,n tuz - sal, salis, n
turkiston - Adonisi - Adonis (idis)

turkestanicus(i)

tuxumak - Sophora, ae , f Uu
ukrop , fenxel - Foeniculum,i,n
uzum - Uva, ae , f
urodan - Urodanum,i,n urosulfan - Urosulfanum,i,n urotropin - Urotropinum,i,n urug‘ - semeninis, n
uch bo’lakli qora qiz - Bidens (ntis)tripastita ( ae )

Vv

vaboga oid-cholericus,a,um vazelin- Vaselinum ,i,n vaktsina- vaccinum ,i,n valeriana - Valeriana, ae,f valokardin- Valocordinum , i,n vikasol - Vicasolum, i,n Vilkinson surtmasi –unguentum (i)Wilkinsoni
vinilin - Vinylinum, i, n vismut - Bismuthum , i, n vitamin - vitaminum, i, n
Vishnevskiy surtmasi -unguentum ( i)

Vischnevsky

vodorod- Hydrogenium ,i,n vrach,shifokor – medicus,i,n vrachlik vositasi – remedium,i,n

Xx

xinin - Chininum,i,n
xloramin - Chloraminum,i,n xloroforum - Chloroformium ,i,n xushbo‘y - aromaticus,a,um xushbo‘y yig‘ma (choy) -species (erum) aromaticae (arum)

Yy

yapon i si - japonicus,a,um yashil - viridis, e yeryong‘oq- Juglans,ndis,f,

Arachis,idis,f

yong‘oq— Nux, Nucis,f yirik gulli angishvonagul – Digitalis(is) grandi flora(ae) yod-lodum, i,n
yodoforum-lodoformium , i,n yo‘talga qarshi tabletkalar-tabulettae contra tussim
yozmoq- scribo,ere,3 Zz
zaytun- Oliva,ae,f zahar- venenum,i,n zirk- Berberis,idis,f
zirkdoshlar- Berberidaceae zig‘ir- Linum, i,n zig‘irdoshlar- Linaceae zupturum- Plantago,inis,f

O‘o‘

o‘latga qarsi-antipestosus,a,um o‘ldiradigan - letalis, e
o‘rik - Armeniaca,ae, f o‘simlik - planta, ae, f o‘t (bot) –herba,ae,f
o‘tsimon - herbaceus,a , um
o‘t haydovchi - cholagogus,a,um
o‘t haydovchi yig‘ma choy - species (erum) cholagogae (arum)
o‘zimga qo‘llash uchun- pro se G‘g‘
g‘ozpanja - Tormentilla , ae, f Sh sh
shakar, qand - Saccharum,i,n
sharbat- sirupus,i,m
shaftoli - Persicum,i,n
shish , o‘sma - tumor,oris, m
Shostakovckiy balzami -Balsamum (i)

Schostakosky

shumurt – Padus, i, f
shoxcha (bot)- spites,itis,m Ch ch
chakanda - Hippophaё,es, f chala oksid - oxydulatus,a,um chayono‘t – Urtica , ae, f chernika - Myrtillus,i,m
choy - Thea,ae, f
cho‘chqa yog‘i-adeps(ipis) suillus(i)
cho‘chqaga oid - suillus,a,um

M u n d a r i j a

So‘z boshi 3
K I R I S H
LOTIN TILINING QISQACHA TARIXI 4

1. QISM

Anatomik-gistologik atamalar yasash 7

1. 
   §. Lotin tili alfaviti 7
   
2. 
   §. Unlilarning o‘qilishi 9
   
3. 
   §. Diftonglar 10
   
4. 
   §. Undoshlarning o‘qilishi 10
   
5. 
   §. Harf birikmalari 12
   
6. 
   § . Digraflar (grekcha harf birikmalari ) 12
   
7. 
   §. Leksik minimum 14
   

2 – DARS

8. 
   §.Cho‘ziq va qisqa bo‘g‘inlar .Urg’u 14
   
9. 
   §. So‘zlarni bo‘g‘inlarga bo‘lish qoidalari 14
   

10-§. Urg‘u 15

11. 
    §. Leksik minimum 17
    

3-DARS

11. 
    §. OT ( nomen substantivum ) 20
    
12. 
    §. Moslashmagan aniqlovchi 23
    
13. 
    §. Leksik minimum 24
    

4- DARS

11. 
    §. SIFAT ( VERBUM ) 25
    
12. 
    §. Moslashgan aniqlovchi 26
    
13. 
    §. Leksik minimum 28
    

5 –DARS

11. 
    §. Sifat darajalari 31
    
12. 
    §. Ortirma daraja. 32
    
13. 
    § . Leksik minimum 33
    

6 – DARS

11. 
    §. I.Noto‘g‘ri darajali sifatlar 34
    
12. 
    §. II.Yetishmagan darajali sifatlar 35
    
13. 
    §. Leksik minimum 37
    

7 – DARS
Anatomik so‘zlarning morfologik va sintaktik tuzilishi 37

11. 
    §. Murakkab anatomik iboralarning tarjimasi 37
    
12. 
    §. Murakkab anatomik iboralarni tarjima qilish 39
    
13. 
    §. Leksik minimum 40
    

8 – DARS

11. 
    §. Predlog ( Praepositio) 41
    

28 -§. I-II turlanishda otlarning suffikslari 42

29. 
    §. I-II turlanishdagi sifatlarni qo‘shimchalari 42
    
30. 
    §. Leksik minimum 45
    

9 – DARS

29. 
    §. Muhim lotincha – grekcha old qo‘shimchalarning ma’nolari 46
    
30. 
    §. Leksik minimum 48
    

10 – DARS

29. 
    §. III-turlanish otlari haqida umumiy ma’lumot 50
    
30. 
    §. Mujskoy roddagi III turlanishdagi otlar 51
    
31. 
    §. Leksik minimum 53
    

11 – DARS

29. 
    §. III –turlanishdagi jenskiy roddagi otlar 55
    
30. 
    §. Leksik minimum 57
    

12 –DARS

29. 
    §. III-turlanishdagi sredniy roddagi otlar 58
    
30. 
    § . Leksik minimum 60
    

13 - DARS.

29. 
    §. I. III- turlanish otlarining xususiyatlari 60
    
30. 
    §. II. II-gruppa sifatlarining xususiyatlari 61
    
31. 
    § . Leksik minimum 64
    
32. 
    §. Ba’zi sinonimlarning ishlatilishi. …………………………… 65
    

14. 
    - DARS.
    

29. 
    §. IV-V-turlanishdagi otlar 66
    
30. 
    §. Leksik minimum 68
    

14. 
    – DARS
    

29. 
    §. SONLAR (NUMERALIA…) 69
    
30. 
    §. Sanoq sonlarning yasalishi 70
    
31. 
    §. Sanoq sonlarning turlanishi 71
    
32. 
    §. TARTIB SONLAR NUMERALIA ORDINALIA 72
    
33. 
    §. Sanoq va tartib sonlarning jadvali 73
    

16-DARS.

29. 
    §.O‘tilgan mavzularni takrorlash va mustaqil ishlash uchun
    

mashqlar 76

29. 
    §.Leksik minimum 78
    
30. 
    §. Takrorlash uchun anatomiya bo‘limidan test savollari … ……. 79
    
31. 
    §. O‘qish uchun qo‘shimcha matnlar 96
    

HIPPOCRATIS JUS JURANDUM (Gippokrat qasamyodi). 96
«Gaudeamus igitur» 97
Lotincha – o‘zbekcha lug‘at 98
O‘zbekcha - lotincha lug‘at 111

2. QISM

Klinik iboralar 122
1-DARS.

1-§.	Klinik iboralarning tuzulishi ……………………………………..	122
2-§.	Klinik iboralarning bir qancha qoidalarini rasmiylashtirish ………	123
3-§	Klinik iboralarda eng ko‘p qo‘llaniladigan suffikslar …………….	124
4-§.	Eng ko‘p qo‘llaniladigan grekcha old qo‘shimchalar …………….	126

2-DARS.

5. 
   §.Organ va tana qismlarining grekcha, lotincha, o‘zbekcha dubletlari…128
   

3-DARS.

5. 
   §.Fan, usul, tekshirish, davolash, kasallik ma’nolarini anglatuvchi
   

grekcha so‘zlar(suffikslar) .………………………………………… 130
4-DARS.

5. 
   §. Organ va to‘qimalarning grekcha, lotincha, o‘zbekcha dubletlari . 132
   

5-DARS.

5. 
   §.Organ va to‘qimalarning patologik o‘zgarishlarini,terpevtik
   

hamda xirurgik usullarini ifodalovchi grekcha TE lar ……………. 134
6-DARS.

5. 
   §.To‘qimalar, organlar, suyuqliklar, sekretlar, jins hamda yoshni
   

ifodalovchi grekcha, lotincha, o‘zbekcha dubletlari …………….. 136
7-DARS.

5. 
   §.Funksional va patalogik holat hamda jarayonlarni ifodalovchi
   

yakka atama elementlar ..................................................................... 140
8-DARS.

5. 
   §.Turli fizik xossalari ,xususiyati, sifat, aloqasi va boshqa
   

belgilarni ifodalovchi yakka AE lar ..................................................... 143

5. 
   §. Takrorlash uchun klinika bo‘limidan test savollari..................... 147
   

Termin elementlar ( lug‘at ) 164

3. 
   QISM
   

Dorishunoslik iboralari . Retsept 184
1-Dars

1. 
   §.Dorivor vositalarning nomlanishi ……………………………………………… 184
   
2. 
   §. I. Ma’noli so‘z yasovchi qismlar va ularning ma’nolari 185
   
3. 
   §. II. Davolashda foyda beradigan preparat /dori nomlari/ ning
   

ma’noli so‘z yasovchi qo‘shimchalari 186

4. 
   §. III.Dori nomlarini yasalishida qo‘llaniladigan ma’noli so‘z yasovchi qismlar ............................................................................................... 187
   
5. 
   § Dori nomlarini dori shakllari bilan qo‘llanilishi …………………………… 189
   
6. 
   §. Dori shakllari haqida qisqacha ma’lumot ……………………… 189
   
7. 
   § Leksik minimum 193
   

2-DARS

8. 
   §. FE’L ( VERBUM ) 194
   

To‘rt turlanish . Noaniq forma. Buyruq va shart mayli 194

9. 
   §. Shart maylining retsepda qo‘llanilishi 195
   
10. 
    §. Dorivor o’simliklarning nomi 197
    

3-DARS

11. 
    §. I. Retsept haqida tushuncha 197
    

. II. Retsept tuzilishi 197

11. 
    §. III.Retseptni yozish qoidasi 200
    
12. 
    §. Leksik minimum 204
    

4 – DARS

11. 
    § . Kimyoviy elementlar 205
    
12. 
    § . Kislotalar 205
    
13. 
    §. Bir necha muhim kimyoviy elementlarni 208
    
14. 
    §. Leksik minimum 209
    
15. 
    §. Kislotalarning nomlanishi 209
    

19-§. Dorilarning nomlari ………………………………………… 210
5-DARS

20. 
    §. Tuzlar 210
    
21. 
    §. Tuz nomlariga misollar 211
    
22. 
    §. Oksidlar, gidrooksidlar 211
    
23. 
    §. Leksik minimum 215
    
24. 
    §. Dorilarning nomlanishi 215
    

6-DARS

20. 
    §. Retsepturada qisqartma so‘zlar 219
    
21. 
    §.Dorivor o‘simliklarning nomlari 224
    
22. 
    §. Dori nomlari 224
    

7 –DARS

20. 
    §. Takrorlash uchun mashqlar ………………………………… 225
    
21. 
    §.Takrorlash uchun retseptura bo‘limidan test savollari 235
    

Lotincha - o‘zbekcha lug‘at 250
O‘zbekcha - lotincha so‘zlar 259