Davlat byudjeti” fanidan O’quv uslubiy majmua

20.3-rasm. Byudjetning boshqaruv xarajatlari hajmiga ta’sir etuvchi omillar
Ushbu omillarni muvofiqlashtirish davlat rivojining har bir bosqichida iqtisodiy ehtiyojlari, mamlakatning boshqarish darajasi va ko’rinishlariga mos kelishi boshqarish xarajatlari tizimini keltirib chiqaradi.
Boshqaruv samaradorigi boshqaruv organlarida qancha odam ishlayotgani yoki boshqaruvni amalga oshirish uchun qancha mablag’ ajratgan bilangina xarakterlanmay balki uning qanchaliq samarali faoliyat ko’rsatayotganligi, oldiga qo’ygan vazifalarni qanchalik darajada bajarilishi bilan xarakterlidir.
Boshqaruv apparati soni va uning ta’minotini xarajatlari qisqarishi ma’muriy islohotlarning amaliy natijasi bo’ldi. Bu ma’muriy islohotlarning asosiy yo’nalishlaridan biri edi. Bu xarajatlarni takomillashtirish va qisqartirishda, o’z navbatida korxonalar va aholining soliq yukini kamaytirishda katta imkoniyatlar yaratadi.
Davlatning iqtisodiyotini boshqarishdagi rolini qisqartirishga qaratilgan chora - tadbirlar majmuini ko’zda tutuvchi ma’muriy islohotlarni amalga oshirish bo’yicha keng miqyosli ishlar qilindi. Asosiy vazirliklar, idoralar va xo’jalik birlashmalari bo’yicha hukumatning 49 ta qarori qabul qilindi. Ma’muriy islohotlar jarayonida byudjet mablag’lari 42 mlrd. so’mdan ortiq miqdorda tejaldi.
Davlat va xo’jalik boshqaruvi organlari boshqaruv xodimlarining qisqartirilishi natijasida ularning soni har ming kishiga 6,1 kishini tashkil etadi yoki aholi mehnat bilan band qismining 1,6 % idan oshmaydi. Bu MDHning boshqa mamlakatlaridagidan ancha kam. Taqqoslash uchun qo’yidaga jadvalni keltirishmiz mumkin.
20.1-jadval
Mehnatga layoqatli yoshdagi va ish bilan band aholi tarkibida boshqaruv xodimlarining solishtirma salmog’i ¹