Darsning texnologik xaritasi mavzu

Darsning borishi:

I.Darsni tashkil qilish:

a) salomlashish;

b) davomatni aniqlash;

d) xona tozaligining nazorati.

II.O‘TILGAN MAVZUNI QAYTARISH:

a) shakldosh so‘zlar haqida gapiring.

b)yuz, tur so‘zlarining ma’nolari haqida.

d) shakldosh so‘zlarga gaplar tuzing.

III.YANGI MAVZU BAYONI:
Bu darsdan asosiy ko'zlangan maqsad qo'shma so'zlarning to'g'ri yozilishini o'rgatish orqali o'quvchilar savodxonligini o'stirishdir.

Qo'shimcha vazifa sifatida takrorlash uchun berilgan savollarga ja-vob topish bilan qo'shma so'z haqidagi quyidagi o'zlashtirilgan bilimlar esga olinadi:

1. 
   Qo'shma so'zlar ikki va undan ortiq o'zakdan iborat bo'ladi. Masalan: xontaxta, tezyurar.
   
2. 
   Qo'shma so'zlar ko'pincha qo'shib yoziladi.
   
3. 
   Qo'shib yoziladigan qo'shma so'zlar ajratib yozilsa, nafaqat im-loviy xato bo'ladi, ba'zan ma'no ham o'zgarib ketadi. Masalan: Yangi-yer (shahar) - yangi yer (yangi joy ma'nosida); balandparvoz (dabda-bali) - baland parvoz (qushning baland parvozi).
   
4. 
   Ba'zan qo'shma so'z uch o'zakdan ham iborat bolishi mumkin. Masalan: gultojixo'roz (gul nomi).
   

Mashqlarni bajarishda 10-darsda ta'kidlanganidek, ijtimoiy-siyosiy, ma'naviy-axloqiy tushunchalarni ifodalovchi hozirjavob, mehmondo'st, xushmuomala kabi qo'shma so'zlar izohlanishi, hayotda, mamlakatimiz-da yoki chet elda yuz berayotgan voqea-hodisalar misolida sharhlani-shi zarar. Bunda qo'shma so'zlar o'zlari bog'langan so'zlar bilan birga birikma holida olinsa, izohlash yanada osonlashadi: xalqaro ahvol, hozirjavob yoshlar, umumxalq saylovi, yurtboshimiz olg'a boshlar kabi. Shuningdek, matnlar, gaplarning mazmunidan kelib chiqib ham o'qituvchi ularni ijtimoiy yoki axloqiy jihatdan sharhlab ketishi zarur bo'ladi.
45-46 mashqlar mustaqil bajarilishi, ijodiy yondashuvning talab qilinganligi nuqtai nazardan o'qituvchidan jiddiy e'tibor talab qiladi. So'zlarning to'g'ri shakllantirilishi, tanlanishi va yozilishini nazorat qilib turish zarur.