Darsimiz riyo ziyo, hisob kitob qilamiz, algebraning sirlarin puxta bilib olamiz. Darsning mavzusi

Yechish:

• 1) Berilgan raqamlar oltita. Demak uc xonali sonning birinchi raqamini tanlash imkoniyati 6 xil. Ikkinchi raqam esa qolgan beshta sonning biri bo’lishi mumkin, ya’ni tanlash imkoniyati 5 xil. Uchinchi raqam esa qolgan 4 raqamning biri, ya’ni tanlash imkoniyati 4 xil. Umuman, raqamlar takrorlanmasa, jami uch xonali sonlar soni 6*5*4=120 ta bo’lar ekan.

Yechish:

• 2) Raqamlar takrorlanadigan bo’lsa, uch xonali sonning birinchi, ikkinchi, uchinchi xonalariga yoziladigan raqamni tanlash imkoniyati bir xil oltitadan bo’ladi.
• 6*6*6=216 ta bo’ladi.

• Bu kabi masalalarda kombinatorika elementlari dastlabki tushunchalari xususiy xollarda qaralyapti.
• Elementlar soni ko’proq bo’lganda o’quvchilar misollarni islashda qiyinchilikka duch kelishlari mumkin. Shuning uchun kombinatorika tushunchalarini, formulalarini berib borish maqsadga muvofiq deb o’ylayman.
• Buning uchun avvalo faktorial tushunchasi berilishi lozim.

Mustahkamlash: 534-540 misollar

• 535. Nechta to’rt xonali sonda faqatgina bitta 5 raqam bor?
• Yechish: Yuqoridagi masaladagi kabi yo’l tutsak bu savolni javobi quyidagicha hisoblanadi:
• 9*9*9+8*9*9+8*9*9+8*9*9=729+648+648+648=
• =2673
• Javob: 2673 ta

Dars yakuni. Uyga topshiriq 537-misol

• 537. 15 nafar do’stlar o’zaro qol berib ko’rishdilar. Qo’l berishlar soni nechta ? Shu kabi masalalar 536-538 da n(n-1):2 formula orqali yechamiz. Bu masalalarning o’xshashligi haqida savol bilan o’quvchilarga murojaat etilmoqda. Ammo bu o’xshashlikni umumiy holda , formula ko’rinishida mustaqil ishlash uchun misollarda emas, mavzu bayonida keltirish lozim.

E’tiboringiz uchun rahmat