Дарс таҳлиллари турлари ва усуллари

IV. Darslarning o’quvchi shaxsining umumiy rivojlanishiga ta’siri

1. 
   O’qituvchi darsning qaysi bosqichlarida (so’rash vaqtida, yangi materialni o’tishda, uni mustahkamlashda) o’quvchilarga qanday maqsadlar bilan murojaat qildi ?
   
2. 
   Darsda o’quvchilarning bilimlarini o’zlashtirishning qanday darajalarini aniqlash mumkin?
   

3. O’quvchilar darsda olgan baholariga qanday munosabatda bo’ldilar?
4. O’quvchilar javoblarining o’qituvchining bundan keyingi xatti-harakatlariga va o’zlariga ta’sir qildimi, ya’ni o’qituvchi o’z faoliyatini qanday qilib qayta qurdi ?
V. Darsda o’qituvchi shaxsi va faoliyatining tarbiyaviy ta’siri
1. O’qituvchi shaxsining tashqi qiyofasi, nutqi, o’zini tutishi, o’quvchilar bilan muomalada bo’lish tabiatining tarbiyaviy ta’siri. Bolalarning unga bo’lgan munosabati. Darsning ruhiy muhiti.
2. O’qituvchining qo’yadigan talablari va ularning o’quvchilarda iroda va axloqiy sifatlarni shakllantirish uchun ahamiyati (o’quvchilarning javobiga, xulqiga, nutqiga, intizomiga va hokazolariga qo’yiladigan talablar). Bolalarning bu talablarga munosabati.
3. Darsda foydalanadigan ta’lim metodlari va usullarining tarbiyaviy ahamiyati.
4. O’qituvchi qanday qilib o’quv ishlari texnikasini (tushuntirilganlarni eshitishi, yozuv olib borishi, vazifalar shartlari, kitob bilan ishlash, hal qilish usullarini topish, o’z-o’zini nazorat qilish va hokazolarni o’rgatdi, ya’ni u bolalarni qanday qilib bilim olishga o’rgatdi?
VI. Darsning natijalari
Darsda maqsadga erishilganligi. Bu haqda qanday psixologik ko’rsatkichlarga qarab xulosa chiqarish mumkin ? (o’zlashtirish darajasi, diqqat, qiziqish, his-tuyg’ularni namoyon qilish). Dars o’quvchilarning umumiy rivojlanishi uchun nimalar berdi ?
Ma’lumki, kuzatilgan darsning tahlili umumiy pedagogika va xususiy metodika talablari nuqtai nazaridan bir xil bo’lsa ham, lekin har bir fanning o’z talablari bor. Masalan, fizika, kimyo, biologiya darslarida o’quvchilarning amaliy tajriba o’tkazishlari va boshqa amaliy malakalariga ahamiyat berilsa, ona tili va adabiyot darslarida o’quvchilarning nutq madaniyatiga alohida diqqat qilinadi. Lekin hamma fan bo’yicha dars kuzatish va uni tahlil qilishdan asosiy maqsad o’quvchilarning bilim va malakalarini takomillashtirishga, o’qituvchilarning ma’suliyatini oshirishga qaratilmog’i lozim.