Dars mavzusi: Suvda ham quruqlikda yashovchilar sinfi

Harakatlanishi. Odatda qisqichbaqa suv tubida ko‘krak bo‘limidagi to‘rt juft yurish oyoqlari yordamida o‘rmalab yuradi. Lekin u biror xavf sezib qolsa, dum suzgichlarini qorin tomonga tez-tez siltab, orqa tomoni bilan suzadi.
Nafas olishi. Qisqichbaqa jabralar orqali nafas oladi. Jabralar ko'krak bo‘limidagi jag‘oyoqlari va oldingi to'rt juft yurish oyoqlari asosida joylashgan. Jag‘oyoqlari harakati tufayli jabralarda suv almashinib turadi.
Ko‘payishi va rivojlanishi. Qisqichbaqalar ayrim jinsli. Urg‘ochisining qorin bo‘limi boshko‘kragiga nisbatan kengroq, erkaginiki aksincha torroq bo‘ladi. Urg'ochisi erta bahorda qo‘ygan tuxumlarini qorinoyoqlariga yopishtirib olib yuradi. Yoz boshlanishi bilan tuxumlardan qisqichbaqalar yetishib chiqadi. Ular urg‘ochisining qorinoyoqlariga yopishib oladi; keyinroq mustaqil hayot kechira boshlaydi.
Qisqichbaqalar hamma bo‘g‘imoyoqlilar singari eski qattiq po‘stini tashlab, ya’ni tullab o‘sadi. Tullagan qisqichbaqaning eski qoplag‘ichi ostida yangisi hosil bo‘ladi. U tez o‘sa boshlaydi. Lekin ohak modda shimilgan qoplag'ichi asta-sekin qattiqlashib, o‘sishdan to‘xtaydi va yana tullaydi.
Daryo qisqichbaqasi tanasi xitin bilan qoplangan boshko'krak va qorin bo'limlaridan iborat. Bosh qismida bir juftdan kalta va uzun mo'ylovlari, poyachali ko'zi, bir juft yuqori va 2 juft pastki jag'lari; ko'kragida 3 jult jag'oyoqlar, bir juft qisqich va 4 juft yurish oyoqlari, qomida 5 juft qorin oyoqlari va suzgichi bor. Jabralari jag'oyoqlar va yurish oyoqlari asosida joylashgan. Tuxumini qorin oyoqlarida olib yuradi: daryo qisqichbaqasi va barcha bo‘g‘imoyoqlilar po‘st tashlab o'sadi.
V. Yangi mavzu yuzasidan komandalar o'rtasida savol-javob, o'quv bahsi uyushtirish.

1. 
   Daryo qisqichbaqasi qanday hayot kechiradi?
   
2. 
   Qisqichbaqa xitin qoplag'ichi qanday tuzilgan?
   
3. 
   Qisqichbaqa gavdasi qanday bo'limlardan iborat?
   
4. 
   Qisqichbaqaning boshko'krak bo'limi qanday tuzilgan?
   
5. 
   Qisqichbaqa qorin bo‘limi qanday tuzilgan?
   
6. 
   Qisqichbaqa qanday harakatlanadi?
   
7. 
   Qisqichbaqa qanday nafas oladi ?
   
8. 
   Qisqichbaqa qanday ko'payadi?
   
9. 
   Qisqichbaqalar qanday rivojlanadi?