Dars ishlanma: Mavzu

Dars ishlanma:

1. 
   Mavzu: Bir tomonlama harakatga doir masalalarni o`rgatish metodikasi.
   

2. 
   Mashg’ulotda qo`llaniladigan interfaol metodlar va texnologiyalar mohiyati.
   

Interfaol” tushunchasi ingliz tilida “interct” (rus tilida “intereraktiv”) ifodalanib lug‘aviy nuqtai nazardan “inter”-ozaro,ikki taraflama, ”akt”-harakat qilmoq, ish ko‘rmoq kabi ma’nolarni anglatsa,interfaollik ta’lim jarayoni ishtirokchilarining bilim,ko‘nikma,hamda muayyan axloqiy sifatlarni o‘zlashtirish yo‘lida birgalikda,o‘zaro hamkorlikka asoslangan harakatni tashkil etish layoqatga egaliklarini ifodalaydi. Interfaol metodlar-ta’lim jarayoni ishtirokchilari ahloqiy sifatlarni o‘zlashtirish yo‘lida birgalikda,o‘zaro hamkorlikka asoslangan harakatning tashkil etilishini ta’minlovchi metodlar sanaladi.Interfaol metod - ta`lim jarayonida o`quvchilar hamda o`qituvchi o`rtasidagi faollikni oshirish orqali o`quvchilarning bilimlarni o`zlashtirishini faollashtirish,shaxsiy sifatlarini rivojlantirishga xizmat qiladi.Interfaol metodlarni qo`llash dars samaradorligini oshirishga yordam beradi.

Hozirgi kunda eng ommaviy interfaol ta’lim metodlari quyidagilar sanaladi:
Interfaol metodlar: “Keys-stadi” (yoki “O’quv keyslari”), “Blist-so’rov”, “Modellashtirish”, “Ijodiy ish”, “Muammoli ta’lim” va b.Interfaol ta’lim strategiyalari.“Aqliy hujum”, “Bumerang”, “Galereya”, “Zig-zag”, “Zinama-zina”, “Muzyorar”, “Rotastiya”, “Yumaloqlangan qor” va k. Interfaol ta’lim metodlari tarkibidan interfaol ta’lim strategiyalarini ajratishda guruh ishini tashkil qilishga yondashuv ma’lum ma’noda strategik yondashuvga qiyoslanishiga asoslaniladi. Aslida bu strategiyalar ham ko’proq jihatdan interfaol ta’lim metodlariga tegishli bo’lib, ularning orasida boshqa farqlar yo’q.
1. “6X6” metodi.
Bu metod yordamida bir vaqtning o‘zida 36 nafar o‘quvchi-talabani muayyan faoliyatga jalb etish orqali ma’lum topshiriq yoki masalani hal etish, shuningdek, guruhlarning har bir a’zosi imkoniyatlarini aniqlash,
ularning qarashlarini bilib olish mumkin. “6x6” metodi asosida tashkil etilayotgan mashg‘ulotda har birida 6 nafardan ishtirokchi bo‘lgan 6 ta guruh o‘qituvchi tomonidan o‘rtaga tashlangan muammo (masala)ni mu-hokama qiladi. Belgilangan vaqt nihoyasiga yetgach, o‘qituvchi 6 ta gu-ruhni qayta tuzadi. Qaytadan shakllangan guruhlarning har birida avvalgi 6 ta guruhdan bittadan vakil bo‘ladi. Yangi shakllangan guruh a’zolari o‘z jamoadoshlariga avvalgi guruh tomonidan muammo (masala) yechimi sifatida taqdim etilgan xulosani bayon etib beradilar va mazkur ye-chimlarni birgalikda muhokama qiladilar.
“6x6” metodining afzal jihatlari quyidagilardir:
– guruhlarning har bir a’zosini faol bo‘lishga undaydi;
– ular tomonidan shaxsiy qarashlarning ifoda etilishini ta’minlaydi;
– guruhning boshqa a’zolarining fikrlarini tinglay olish ko‘nikmalarini hosil qiladi;
– ilgari surilayotgan bir necha fikrni umumlashtira olish, shuningdek, o‘z fikrini himoya qilishga o‘rgatadi.
Eng muhimi, mashg‘ulot ishtirokchilarining har biri qisqa vaqt (20 daqiqa) mobaynida ham munozara qatnashchisi, ham tinglovchi, ham ma’ruzachi sifatida faoliyat olib boradi.Ushbu metodni 5, 6, 7 va hatto 8 nafar o‘quvchi-talabadan iborat bo‘lgan bir necha guruhlarda ham qo‘llash mumkin. Biroq yirik guruhlar o‘rtasida “6x6” metodi qo‘llanilganda vaqtni ko‘paytirishga to‘g‘ri keldi. Chunki bunday mashg‘ulotlarda munozara uchun ham, axborot berish uchun ham birmuncha ko‘p vaqt talab etiladi.