Dahnoma asari muallifi Y. Amiriyga Navoiy tarifi

Fasihat qilmogil o‘zingga umdo,

Ki hargiz qilmadi sidi bu savdo.

Ko‘zum g`avg`osidan bir go‘sha tutqiz,

Hamul bir ko‘rmading, ya’ni unutqin,

Yana zulfimga ham chulgashmagil hech,

Kim aning qissasidir “pech-daryopech”

Tuganmas dardu g‘amdin bo‘lmagil shod

Albatta, bu so‘zlarning hammasi oshiq ishqining pokligini, uning muhabbatdagi sadoqatini sinab ko‘rish, oshiqning ishqi haqiqiymi yoki shunchaliki hoyu havasmi ekanligini aniqlash uchun ishq yo‘lida qo‘yilgan sinov lahzalari edi, xolos. Oshiq ma’shuqaning ta’nomuz nomasini o‘qir ekan, undagi nashtardek dilga botuvchi itob so‘zlardan xafa bo‘lmaydi. Oshiq uchun eng muhimi, unga umid baxshida etadigan hol ma’shuqning javobnomasi bo‘ladi. Oshiq ma’shuqa nomasiga darhol javob yozishga kirishadi. U bu nomasida yana ma’shuqani ta’rif va tavsif etadi, uning shamshoddek qaddini, o‘likka jon bag‘ishlovchi labini, oshiqlar imoni bo‘lgan ko‘zini, loladek yuzini juda chiroyli iboralar, tazod, o‘xshatishlar va boshqa usullar bilan ta’riflab shunday go‘zallik boshqalarga ham ezgulik baxsh etishi, ”oshiq jarohati ustiga tuz sepmasligi kerakligini, jafoni haddan oshirish ma’shuqaga yarashmasligini uqtiradi, nomada oshiq o‘z jonini ma’shuqa yo‘liga tikkanligini, niyati yaxshi va e’tiqodi mustahkam ekanligini ta’kidlaydi, o‘z nomasini umidvorlik tuyg‘ulari bilan yakunlaydi. Oshiqning nomasini o‘qigan ma’shuqa oshiq ahvolini sezgirlik bilan his etadi, uning ishqi pok, so‘zi rost ekanligini anglaydi. U endi oshiq dilini jarohatlashni, ishq o‘tida qovrilayotgan bandaga tuz sepishlikni o‘ziga munosib ko‘rmaydi va ”arodin yotlik hisobini olib, ochiq – yoruq javob yuborish”ga ahd qiladi. U oshiqqa noma yo‘llar ekan, avvalgi nomadagi gaplar uning sevgisini bir sinovdan o‘tkazish uchun atayin aytilganini ta’kidlaydi. Bu yerda shoir ”oltin o‘tda bilinadi, degan xalq maqolini keltirib, oshiqning haqiqiy oshiqligi ham sinovlarda aniqlanadi demoqchi bo‘ladi. Ma’shuqa o‘z nomasida oshiqning sevgisi Haq, so‘zi rost ekanligiga ishora qiladi.