D tojiboyeva, A. Yo‘ldoshev maxsus fanlarni o'qitish metodikasi

§. Kichik guruhlarga boiib dars o‘tishni tashkil etish va uning

asosiy fazalari
Kichik guruhlarda talabalar o‘rtasida fikr almashuv, tahlil qilish imkoniyati keng. Har bir talabaning fikri o‘rtoqlari tomonidan tahlil qilinadi. Bunda har bir talaba, albatta o‘z fikrini asoslashga, himoya qilishga harakat qiladi. Munozara jarayonida har bir talaba o‘z xatosini tushunadi yoki haqligini sinab ko'radi, hamkorlikda muammoni yechishga o‘rganadi.
Guruhni juftlik yoki kichik guruhlarga boiib ishlash maqsadga muvofiq, qachonki:

• 
  axborot bilan almashuv;
  
• 
  g‘oya-fikrlarni yigish va o‘rtoqlashish;
  
• 
  qiyin yechiladigan muammo va variantlami tahlil qilish;
  
• 
  murakkab masalani yechish va xulosa chiqarish zarur boiganda.
  

Guruhda ishlash individual ishlashga qaraganda yaxshi natija beradi. Sababi:

• 
  axborot diapazoni keng, chunki har bir talaba ma’lum ax- borotga ega;
  
• 
  hamkorlik natijasida passiv talabalarning ham faolligi ortishi mumkin.
  
• 
  ko'pgina taklif, fikrlar o'zaro tanqid natijasida saralanadi.
  

Guruh bilan ishlashning maqsadi talabalarning bilimini

oshirishdir. Uslubni qo'llash natijasida talabalar tomonidan:

• 
  birgalikda ishlash shakllanadi;
  
• 
  nutq so'zlash va o'z fikrini asoslab berishga, himoyalanishga o'rganadi;
  
• 
  mustaqil fikrlash va muammolarni yechishga ishtiyoq shakllanadi;
  
• 
  o'rganishga, ishlashga ko'nikma hosil bo'Iadi.
  

Kichik guruhlarga bo'lib o'tilgan darsda o'qituvchi yagona ax­borot beruvchi, taqriz qiluvchi, baholovchi shaxs sifatida markazda turmaydi. U mavzuni o'rgatuvchidan darsni tayyorlovchi va tashkil etuvchiga aylanadi.
Kichik guruhlarda berilgan topshiriq¹ bo'yicha mavzuni inten- siv o'rganishga to'g'ri keladi. Qo'shimcha adabiyotlar bilan ishlash, ularni chuqur o'zlashtirishga harakat qilish natijasida olingan bilimni uzoq muddat yodda qolishiga erishiladi.
Juftlik yoki kichik guruhlarga bo'lib dars o'tishning muvaffaqi- yatli bo'lishi ko'p jihatdan unga tayyorgarlik ko'rish va uni o'tkazishga bog'liq.
Kichik guruhlarda ishlash faqat qo'yilgan topshiriqni emas, balki uning natijasini muhokama qilishni ham o'z ichiga oladi. Bunda doskadan, texnik vositalardan foydalanish mumkin.
Kichik guruhda ishlashning ahamiyatli jihati kichik guruh, oxir-oqibat umuman butun guruhning ishini unumli bo'lishini ta’minlashdir. Buning uchun o'qituvchi awaldan hamma dars jarayonini rejalashtirishi kerak.

1. 
   Tayyorgarlik ko‘rish:
   

• 
  maqsad qo'yish:
  
• 
  material tanlash;
  
• 
  kichik guruhlarga topshiriqni tushuntirish;
  
• 
  zarur materiallar bilan ta’minlash;
  
• 
  qo'yilayotgan topshiriqni, masalani o'qituvchining o'zi ye- chishi zarurligi.
  

2. 
   Axborot bilan ta’minlash:
   

• 
  kichik guruhlar qanday topshiriq oladilar, uni bajarishga qancha vaqt ajratiladi;
  
• 
  qanday qoidalarga rioya qilish kerak kabilar e’lon qilinadi.
  

3. 
   Topshiriq ustida ishlash:
   

• 
  kichik guruh topshiriqni olgach, vazifalami bo'lishib olishi mumkin;