Д. С. Саидахмедова 9-мавзу. Ишлаб чиқаришни бошқариш

Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Жиззах Политехника институти “Сервис” факультети “Менежмент” кафедраси “Ишлаб чиқариш менежменти” фани МАВЗУ:ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ХАРАЖАТЛАРИНИ БОШҚАРИШ

маърузачи: п.ф.н. Д.С.Саидахмедова

9-мавзу. Ишлаб чиқаришни бошқариш
1.

• Ишлаб чиқариш харажатлари ҳақида тушунча

2.

• Маҳсулот таннархига киритиладиган ва киритилмайдиган харажатлар

3.

• Молиявий фаолият бўйича харажатлар ва фавқулодда зарарлар

4.

• Маҳсулот таннархи ва уни ҳисоблаш усуллари

5.

• Маҳсулот таннархини пасайтириш йўллари

Ишлаб чиқариш харажатлари ҳақида тушунча
Ҳар бир корхона маҳсулот ишлаб чиқариш жараёни билан боғлиқ харажатларни амалга оширади. Маҳсулот ишлаб чиқариш жараёнида сарф қилинган моддий ресурслар (асосий воситаларни эскириши, хом-ашё материаллар, ёнилғи мойлаш материаллари, эҳтиёт қисмлар ва бошқалар) ва жонли меҳнат сарфи ишлаб чиқариш харажатларини ташкил этади.

Ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгаришига (қисқариши ёки ортишига) таъсир қилмайдиган харажатлар доимий харажатлар дейилади.

• Ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгаришига (қисқариши ёки ортишига) таъсир қилмайдиган харажатлар доимий харажатлар дейилади.
• ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгаришига таъсир қиладиган харажатларга Ўзгарувчи харажатлар деб айтилади.

		УМУМИЙ ХАРАЖАТЛАР
Доимий харажатлар				Ўзгарувчи харажатлар
Корхона тўлов мажбуриятлари				Хом-ашё
Солиқлар				Материал
Амортизация ажратмалари				Ёнилғи
Ижара ҳақи				Транспорт хизмати
Қўриқлаш хизмати харажатлари				Ишчилар иш ҳақи ва шу кабилар учун харажатлар
Бошқарув ходимлар маоши ва ҳ.к.

Молиявий фаолият бўйича харажатлар ва фавқулодда зарарлар
Фоизлар бўйича тўловлар
Мол-мулкни узоқ муддатли ижарага (лизиннга) олиш тўловлари
Хорижий валюта билан операция бўйича салбий курс тафовутлари
Қиммаатли қоғозларга қўйилган маблағларни қайта баҳолаш
Молиявий фаолиятга оид бошқа харажатлар