Д. Раҳматуллаева, У. Ходжаева, Ф. Атаханова

моҳири 
кашта 
усулида тикилган гуллар билан безалади. Безаклар бир–бирига 
ўхшамайдиган, бетакрор нақшлари билан эътиборни тортади. Бундай 
кўйлаклар безаги, матосининг ҳашами билан ажралиб туради. Ушбу 
кўйлакни кийган аёл, аввало, либос дабдабаси билан бирга ўз–ўзини ҳам кўз–
кўз қилади. Даврлар ўтади, вақт ўтиши билан бирга кийимлар ҳам ўзгаради. 
Энди бу кўйлакларни фақат келинчакларгина тўй–ҳашамларда кия 
бошлайди.
Чакион 
халати кўпроқ уй шароитида кийишга мўлжалланган. Бу халат 
уйда ҳам, кўчада ҳам кийилган. Чакионни кўпроқ катта ёшдаги аёллар 
белбоғсиз қишда кийган. 
Аёллар кийимининг иккинчи асосий қисми шалвор бўлиб, у 
пойжома
, 
лозим,
азор
, 
тамбон,
деб аталади. Бундай лозим ва шалворнинг юқори 
қисмига резинка тасма қўйилади. Шалвор асосан икки хил матодан тикилади, 
пастки қисми кўйлак остидан кўриниб туради. Шунинг учун лозимнинг 
тиззадан паст қисми қимматбаҳо матодан, тиззадан юқори қисми эса майин, 
арзон матолардан тикилади. Лозим почасига матонинг ўзидан манжет 
қилинади. Ёки бўлмаса, лозим почасига бошқа матодан манжет қилинади ёки 
жияк қўйилади. 
Тожик аёллари лозими почасига бир хил матодан безак берилади. Лозим 
эни ва узунлиги ҳар хил бўлади. Тоғли ҳудудларда яшайдиган аёллар узун, 
тўғри шалвор киядилар. Бундай иштонларнинг поча қисми торроқ бўлади.
Юқоридаги кийимлардан устидан пахтали узун халат, жома, чопон ҳам 
кийилган. Айрим воҳаларда узун ва калта камзул кийилган. Бундан ташқари, 
айрим тожиклар камзул ва нимча астарлиги, яъни распошонкасини (ички 
кўйлак) кийган. Бу кийим енгсиз, ёқасиз, икки ёнида қирқими бўлади. Унинг 
номи 
мунисак
ёки
халтача,
деб аталади. Аёллар кўчага чиққанларида 
паранжи ёпинган. Паранжи узун ва ёлғондакам енги бўлган. Аёллар 

---

227 
паранжиси билан бирга юзни яшириш учун қалин ва тикка, тўрли чачвон ҳам 
тақилган ва у