D. I. Xashimov, D. A. Axmedov avtomobilning rama va kuzovlarini ishlab

transportlash konveyeri
Chiqindilarni ikkinchi usul bilan yig‘ishtirish, tonnellarda 
joylashtirilgan aravachalar yordamida amalga oshiriladi. 
Chiqindi lotok orqali pressning ostida, tonnellda joylashtirilgan 
aravachaga tushadi. Chiqindi bilan to‘ldirilgan aravacha 
paketlash bo‘limiga yuboriladi va o‘rniga bo‘sh arvacha 
joylashtiriladi.

---

66
5-BOB. KUZOV, KABINA VA PLATFORMALARNI 
YIG‘ISH-PAYVANDLASH
Yengil avtomobillarning kuzovlari, yuk avtomobillarining kabi- 
nalari va avtobus kuzovlarining konstruktiv va texnologik xususi- 
yatlari quyidagilardan iborat:
Tashqi yuzalarining murakkab shaklda bo‘lishi va yuza sifatiga 
yuqori talab qo‘yilishi.
Payvandlab yig‘iladigan yig‘ma birliklarning ko‘pligi (yig‘ma 
birliklar katta, o‘rta, kichik detallardan va yig‘ma birliklardan 
tashkil topadi).
Eshik, oyna, yuk bo‘linmasi va kapot o‘ymalarining yagona 
yig‘ma birlikda bajarilishi.
Panvandlash-yig‘ish joylariga payvandlash uskunalarini joy- 
lashtirishning qulayligi.
Dekorativ ishlov talab qiluvchi tashqi choklar va birikmalar 
bo‘lmasligi.
Detallarni bir-biriga biriktirish joylarini hamda yig‘ma birlik- 
larni payvandlab yig‘ish choklarini chang va suv o‘tishidan zich- 
lashtirishning qulayligi.
Detal va yig‘ma birliklarning mustahkamligi va bikrligi.
Ramasiz avtomobil va avtobuslar uchun eng muhim ko‘rsat- 
kichlar qatoriga kuzovning mustahkamligi, bikrligi va ishonchliligi 
kiradi.
Kuzov va kabinalarni payvandlash-yig‘ish qulay bo‘lishi, bo‘- 
yash uchun tashqi yuzalar qo‘shimcha ishlovni talab qilmasligi, 
agregat, mexanizm, asboblar va boshqa yig‘ma birliklarni o‘rnatish 
qulay bo‘lishi, kuzovlarning asosiy texnologik xususiyatlari deb 
hisoblanadi.

---

67
Kuzov va kabinalarning tannarxi, asosan, yig‘ish-
payvandlash ishlarining hajmiga bog‘liq bo‘ladi. Kuzov 
detallari, payvandlash bilan yig‘iladigan yig‘ma birliklarning 
soni qancha kam, mexanizatsiyalashgan va robotlashtirilgan 
payvandlash uskunalaridan foydalanish darajasi yuqori, 
yoysimon va gaz payvandlash ishlari hajmi minimal bo‘lsa, 
ishlab chiqarish samarasi shuncha yuqori bo‘ladi.
Kuzov detallarining o‘zaro almashuvchanligi, konstruksiyani 
rostlash mumkinligi, o‘lchash asboblari yordamida kuzov 
va kabinalar geometrik o‘lchamlarini payvandlash-yig‘ish 
jarayonida nazorat qilib turish katta ahamiyatga ega.