Д ей л карнеги сабот ортидаги манзил Сиз излагай китоб

иф ода этиш лари, эсдаликлари, муносабатларида сохта- 
лик кўринм айди. Т ўқиб чиқарилмаган. А й н и вақтда 
уларда мулоқотга кириш ва хулоса деган нарсанинг ўзи 
йўқ. Ҳ ам м а том он очиқ, яйдоқ... Улар нимани хоҳлаш - 
ган бўлиш са, ш уни сўзлаш арди.
Нотиқлик санъатида ҳам кўнгилдаги гапни айтиш 
мароқли бўлади.
Ш оу иштирокчилари ша’ сий ҳаётларида нимани би- 
лиш са, тасаввур қилишса, шу тарзда ўз фикрларини баён 
қилишарди. Э нди тасаввур қилингки, улардан комму- 
низм ни нг қандай босқич эканлигини ёки Бирлашган 
Миллатлар Таш килотининг ташкилий тизими қандай
47

---

тузилғанлиги сўралса, қандай ҳолат пайдо бўларди? Та- 
биийки, бундай саволлар билан кўрсатув дараж асини 
мутлақо туш ириб ю бориш арди.
* * *
Бир неча йил м уқаддам Д ей л К арнеги курсининг 
Ч икагодаги «К онрад Х и лтон » бўли м и да б ў л и б ўтган 
ўқитувчилар йиғилиш ида курс талабаларидан бири ўз 
нутқини ш ундай бош лаганди: «О зодли к , Тенглик ва 
Биродарлик. И нсоният луғатида бундан кучлироқ ғояни 
акс эттирувчи с ў з йўқ. Э рксиз ҳаётда яшаш ҳаёт эмас. 
У зингиз ўйлаб кўринг, агар бизнинг эркимиз чекланган 
тақдирда ҳаётим из мазмуни қандай ҳолатда бўларди?»
У ўз сўзини давом эттиришга улгурмади. Сабаби, ауди- 
ториядаги инструктор унинг сўзини бўлиб, ўз сўзингга 
ўзинг иш онасанми, иш онсанг нима учун, қабилида савол 
бериб қолди. Тингловчилар ҳам ҳозиргина сўзлаган маъ- 
рузасига мувофиқ ўз ҳаётидан, тажрибаси м исолида ис- 
ботлаб бериш ини илтимос қилиб қолишди. У аж ойиб, 
кишини ҳаяжонга солувчи ў з ҳаёти тарихини сўзлаб бер- 
ди.