D. D. Safarova sport morfologiyasi

birinchi oy  davomida
  organizm  tuzilmalaridan  to‘qi- 
malar rivojlanadi.  To‘qimalar deb tuzilishi jihatdan o‘xshash bo‘l- 
gan  va  muayyan  funksiyalami  bajarishga  moslangan  hujayralar 
yig‘indisiga  aytiladi.  To‘qimalaming  hosil  bo‘lishi  bu  embrional 
taraqqiyot uchun muhim bosqich hisoblanadi.
Embrional  taraqqiyotning 
ikkinchi  oyidan
  boshlab  tizimlar 
tarkibiga  kiruvchi  barcha  a’zolaming  shakllanishi  kuzatiladi. 
Bu  davr  organogenez  davri  deyilib,  a’zolar  yoki  a ’zolaming 
aktiv  shakllanishi  sodir  bo‘ladi.  Ikkinchi  oyning  oxiriga  borib, 
deyarli hamma a’zolar shakllanib boradi, tananing tashqi  qiyofasi 
shakllanadi, bosh, gavda va qo‘l-oyoqlar hosil bo‘ladi.
Uchinchi  oydan
  boshlab,  rivojlanayotgan  organizmning  turli 
boiim lari  va  qismlarining  o‘sishi  kuzatiladi.  2,5  oyli  embrionda 
hamma  morfo  -  funksional  tizimlar hosil  boiishi  va  shakllanishi 
tugaydi.
Embrionning  keyingi  rivojlanish  bosqichlarida  a’zolar  va  ti- 
zimlaming  shakllanishi  davom  etadi.  Endi  sifat  o‘zgarishlarga 
qaraganda,  embrionda  miqdoriy  o‘zgarishlar  ko‘proq  ro‘y  bera- 
di.  Embrion  tez  o‘sadi,  vazni  oshadi  va  tugilgandan  so‘ng  onto- 
genezning ikkinchi bosqichi -  tugilishdan keyingi postnatal davri 
boshlanadi.
73

---