D. B. O‘rinbayeva


-MAVZU: MATEMATIK MANTIQ AMALLARI



Download 0,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet19/63
Sana17.07.2022
Hajmi0,93 Mb.
#811476
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   63
Bog'liq
KOMPYUTER LINGVISTIKASIDAN UNIVERSAL QO‘LLANMA

 
5-MAVZU: MATEMATIK MANTIQ AMALLARI 
Reja: 
1.
Mantiqiy amalar va uning turlari: Inkor amali. 
2.
Kon’yunksiya va dizyunksiya amali. 
3.
Implikatsiya va ekvivalentlik amali. 
4.
Sheffer shtrixi. 
Matematik mantiqda 
“emas”, “yoki”, “va”, “agar”, “bo‘lsa”, “u holda”, 
“shunda va faqat shundagina”, “qachon
” kabi so‘zlar (bog‘lovchilar) mulohazalar 
orasidagi 
mantiqiy 
amallar
deyiladi. 
Bu 
amallar 
yordamida 
elementar 
mulohazalardan murakkab mulohazalar tuziladi. Bunday murakkab mulohazalar 
mantig‘i atamasi bilan bog‘liq qonunlar mulohazalar algebrasida o‘rganiladi. 
Mulohazalar algebrasi va mulohazalar mantig‘i atamasi bir-biri bilan sinonim. 
Chunki ularning har ikkalasi ham mulohazalarni ikki nuqtai nazardan ifodalaydi: ham 
mantiq, ham algebra. 
Mantiqiy amallar 5 ta bo‘lib, ularga quyidagilar kiradi: 
1.
Inkor amali
. Istalgan 
x
o‘zgaruvchi mulohaza bilan 
x
ko‘rinishdagi ikkinchi 
o‘zgaruvchi mulohaza berilgan bo‘lsun.
Ta’rif:
x
mulohazaning inkori deb, x mulohaza shu bilan xaraktetianadiki, x 
mulohaza chin (ch) qiymatni qabul qilganda, 
x
 mulohaza yolg‘on (yo) qiymatni qabul 
qiladi va aksincha.


21 
Mulohaza 
mantig‘ining 
bu 
eng 
sodda 
amali 
inkor 
amali 
deb 
yuritiladi va uni oddiy tilda “emas” sifatdoshi bilan ifodalash murnkin. Bu 
amal matematik mantiqda "-" simvoli bilan belgilanadi. Agar biror 
x
mulohaza 
(bugun havo issiq) bo‘lsa, 
x
mulohaza yangi murakkab mulohaza bo‘lib 
(bugun havo issiq emas)dan iborat bo‘ladi. Shu asosda inkor amalini 
quyidagi chinlik jadvali asosida tushunish mumkin:


ch 
yo 
yo 
ch 

Download 0,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish