D. A. Mamatqulov bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari



Download 3,07 Mb.
Pdf ko'rish
bet165/187
Sana29.12.2021
Hajmi3,07 Mb.
#82154
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   187
Bog'liq
Bolalar anatomiyasi

Ko„rish  retseptorlari.  To‗r  pardada  ko‗rish  retseptorlari  –  yorug‗lik  qabul 
qiluvchi  hujayralar  joylashgan bo‗lib, ular  tomirli  pardaga taqalib turadi.  Ko‗rish 
retseptorlariga kolbachasimon va tayoqchasimon retseptorlar kiradi. Ular to‗zilishi 
va  funksiyasi  jixatidan  bir-biridan  farq  qiladi.  Tayoqchalar  qorong‗ida  kuchsiz 
yorug‗dan  ham  ta‘sirlanadi,  lekin  rangni  qabul  qilish  xususiyatiga  ega  emas. 
Kolbachalar esa faqat kuchli yorug‗likdan ta‘sirlanadi. Kolbachasimon retseptorlar 
ranglarni  qabul  qilish  xususiyatiga  ega.  Retseptorlarda  paydo  bo‗lgan 
qo‗zg‗alishlar markazga intiluvchi neyronlar bo‗ylab o‗tkaziladi, bu neyronlarning 
o‗simtalari  to‗r  pardaning  muayyan  qismida  ko‗rish  nerviga  to‗planadi.  Bu  nerv 
ko‗z  soqqasining  barcha  pardalari  orqali  o‗tib,  undan  chiqadi  va  bosh  miyaga 
yo‗naladi.  Ko‗rish  nervi  to‗r  pardadan  chiqqan  joyda  yorug‗lik  hosil  qiluvchi 
hujayralar  bo‗lmaydi.  Bu  joyda  hosil  bo‗lgan  ta‘svir  sezilmaydi.  Shuning  uchun 
ko‗r dog‗ nomini olgan. To‗r pardaning o‗rtasida qorachiqning qarama-qarshisida, 
kolbachalar  to‗plami-sariq  dog‗  bor.  Shu  sababli  qorachik  qarshisida  turgan 


168 
 
narsalarni aniq ko‗ramiz. Ko‗z soqqasini harakatlantiruvchi muskullarning qisqarib 
bo‗shashishi  ko‗z  soqqasini  xarakatlantirish  imkonini  beradi.  Bu  narsa  tevarak  - 
atrofdagi buyumlarni ko‗rishga imkon beradi. Ko‗rish ta‘sirotlarini qabul qilishdek 
murakkab  jarayon,  ko‗zning  to‗r  pardasidan  boshlanib  katta  yarim  sharlar 
po‗stlog‗ining  ko‗rish  markazida  tamom    bo‗ladi.  Bu  jarayon  ko‗rish  analizatori 
tufayli  amalga  oshadi.  Bu  quyidagicha  amalga  oshadi.  Yorug‗lik  nurlari  to‗r 
pardaning  yorug‗lik  sezuvchi  hujayralarini  qo‗zg‗atadi,  bu  qo‗zg‗alish  ko‗rish 
nervi  bo‗ylab  katta  yarim  sharlar  po‗stlog‗ining  ko‗rish  qismiga  o‗tkaziladi,  shu 
joyda  ta‘sirotlar  bir  biridan  farq  qilinadi.  Ko‗zning  optik  sistemasi  yorug‗lik 
nurlarini sindirishi hisobiga to‗r pardada jismlarning teskari tasviri hosil bo‗ladi.  

Download 3,07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   187




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish