Cover page obzor iqtisodiy-last 7B. cdr

ИҚТИСОДИЙ ИШЛАР БЎЙИЧА 
СУД АМАЛИЁТИ
38
3-бандининг иккинчи хатбошисида, агар шартномада тарафлар 
томонидан келиб чиққан низоларни тинч йўл билан ҳал этиш 
ҳақидаги шарт назарда тутилган бўлса, аммо низони ҳал этиш 
тартиби белгиланмаган бўлса, бу ҳолда низони талабнома юбориш 
йўли билан ҳал этиш тартиби мажбурий ҳисобланмаслиги ҳақида 
тушунтириш берилган .
Биринчи инстанция суди мазкур Пленум тушунтиришини ино-
батга олмасдан, ИПк 107-моддасининг 5-бандига асосан низони суд-
гача ҳал қилиш (талабнома юбориш) тартибига риоя қилинмаган, 
деган важ билан даъво аризасини кўрмасдан қолдирган . 
Шу сабабли Ҳайъат даъвони кўрмасдан қолдириш ҳақидаги 
ажримни бекор қилиб, ишни мазмунан кўриб чиқиш учун биринчи 
инстанция судига юборишни лозим топган .

---

2 - Б О Б
олДИ-сотДИ, МАҳсУлот етКАзИб 
беРИШ вА КоНтРАКтАцИя 
ШАРтНоМАлАРИ бИлАН боғлИқ 
ИШлАР бўйИчА сУД АМАлИётИ

---

ИҚТИСОДИЙ ИШЛАР БЎЙИЧА 
СУД АМАЛИЁТИ
40
2.1. Агар тарафлар ўртасида шартноманинг барча
муҳим шартлари юзасидан шундай ҳолларда талаб 
қилинадиган шаклда келишувга эришилган бўлса,
шартнома тузилган ҳисобланади.
“ниҳол” хусусий корхонаси ва “Сардор” АЖ ўртасида 2015 йил
3 ноябрда 66-сонли олди-сотди шартномаси тузилган бўлиб, унга 
кўра “ниҳол” хусусий корхонаси ҳар бир донаси 2 300 сўмдан бўлган 
36 000 дона умумий қиймати 40 000 000 сўмлик полупропилин 
халталар етказиб бериш, “Сардор” АЖ эса маҳсулотни қабул қилиб 
олиш ва унинг қийматини тўлаш мажбуриятини олган . 
Шартноманинг 4 .2-бандида шартнома имзоланган кундан 
бошлаб 5 кун ичида маҳсулотга буюртма берган ҳолда 15 фоиз 
миқдорида олдиндан тўлов йўли билан, якуний тўлов эса маҳсулот 
қабул қилинган кундан бошлаб 5 кун ичида амалга оширилиши 
белгиланган .
Шартноманинг 4 .3-бандига кўра “Сардор” АЖ томонидан 15 фоиз-
лик олдиндан тўлов амалга оширилмаган тақдирда, “ниҳол” хусусий 
корхонаси шартномада кўрсатилган маҳсулотни бермасликка ҳақли .
“Сардор” АЖ томонидан олдиндан тўланиши лозим бўлган 
маҳсулот қийматининг 15 фоизи бўйича тўлов амалга оширилмаган 
ва маҳсулот қабул қилиб олинмаган . 
Шу сабабли “ниҳол” хусусий корхонаси судга даъво аризаси 
билан мурожаат қилиб, “Сардор” АЖдан маҳсулот қабул қилиб 
олинмаганлиги учун “Хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятининг 
шартномавий-ҳуқуқий базаси тўғрисида”ги Ўзбекистон Республикаси 
Қонунининг 31-моддасига асосан шартнома суммасининг 5 фоизи 
миқдорида 2 000 000 сўм жарима ундиришни сўраган .
Мазкур Қонуннинг 31-моддасига мувофиқ товарларни танлаб 
олмаслик, шунингдек етказиб берувчи шартномада белгиланган 
муддатда (даврда) уларни етказиб берганда товарларни олишни 
асоссиз равишда рад этганлик учун сотиб олувчи етказиб берувчига 
танлаб олинмаган (ўз муддатида олинмаган) товарлар қийматининг 
5 фоизи миқдорида, тез бузиладиган товарлар бўйича эса 10 фоиз 

---