Cover page obzor iqtisodiy-last 7B. cdr

3-боб. Кредит, гаров (ипотеКа), лизинг ва суғурта шартномалари
билан боғлиқ ишлар бўйича суд амалиёти
117
зарар миқдорини аниқлашга тўсқинлик қилгани туфайли суғурта 
шартномасини бекор қилиш тўғрисида даъво қўзғатганида .
Мазкур ҳолатда суғурта шартномасининг амал қилиши суғурта 
ҳодисаси юз бергунга қадар бекор қилинмаган, суғурта шартномаси 
ўз-ўзидан ҳақиқий бўлмаган шартнома эмас, суғурталовчи суғурта 
шартномасини ҳақиқий эмас деб топиш ёки суғурта шартномасини 
бекор қилиш тўғрисида даъво талаби билан мурожаат қилмаган, 
Фкнинг 951, 952 ва 954-моддаларида назарда тутилган суғурта 
пулини тўлашни рад этиш асослари мавжуд эмас .
Фк 953-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида 
белгиланишича, агар суғурта ҳодисаси суғурта қилдирувчи, наф 
олувчи ёки суғурталанган шахснинг қасд қилиши оқибатида 
юз берган бўлса, суғурталовчи суғурта товонини ёки суғурта 
пулини тўлашдан озод қилинади, қасддан қилинган ҳаракатлар 
улар томонидан зарурий мудофаа ёки охирги зарурат ҳолатида, 
шунингдек ушбу модданинг учинчи ва тўртинчи қисмларида назарда 
тутилган ҳолларда содир этилиши бундан мустасно . Қонунда 
суғурта ҳодисаси суғурта қилувчининг ёки наф олувчининг қўпол 
эҳтиётсизлиги оқибатида юзага келганда суғурталовчини мулкий 
суғурта шартномаси бўйича суғурта товонини тўлашдан озод қилиш 
ёки товон миқдорини камайтириш ҳоллари назарда тутилиши 
мумкин .
Демак, агар қонунда суғурта ҳодисаси суғурта қилувчининг ёки 
наф олувчининг қўпол эҳтиётсизлиги оқибатида юзага келганда 
суғурталовчини мулкий суғурта шартномаси бўйича суғурта товонини 
тўлашдан озод қилиш ёки товон миқдорини камайтириш ҳоллари 
назарда тутилмаган бўлса, суғурта ҳодисаси суғурта қилдирувчи, 
наф олувчи ёки суғурталанган шахснинг қасд қилиши оқибатида юз 
берган бўлса, суғурталовчи суғурта товонини ёки суғурта пулини 
тўлашдан озод қилинади .
Ушбу ҳолда суғурта ҳодисаси суғурта қилдирувчи, наф олувчи
ёки суғурталанган шахснинг қасд қилиши оқибатида юз берганлиги 
исботланмаган .
Қолаверса, йўл транспорт ҳодисаси содир бўлишида ҳайдовчи 
С .Парпиевнинг ҳаракатида жиноят таркиби бўлмаганлиги сабабли 

---