Chuliyev mirjaxon

GETEROSIKLIK BIRIKMALAR. NUKLEIN KISLOTALAR


1.Massasi 100 g bo'lgan piridinni 200°С tempratura va 500 kPa bosimda gidrogenlash uchun kerak bo'ladigan vodorod hajmini (l) aniqlang.
A) 10 B) 20 C)30 D) 40


2. Geterosiklik birikma yondirilganda 1,2 l karbonat angidrid, 0,75 l suv bug'lari va 0,15 l azot hosil bo'lgan. Ushbu birikmani aniqlang. (Hajmlar bir xil sharoitda o’lchangan)
A) pirrol B)purin C)piridin D) pirimidin


3. Umumiy formulasi C₁₀H₁₄N₅O₈P bo'lgan nukieotid tarkibini aniqlang.
A)adenine+riboza+fosfat kislota
B)guanine+dezoksiriboza+fosfat kislota
C)timin+dezoksiriboza+fosfat kislota
D)guanine+riboza+fosfat kislota

4. Quyidagi birikmalarda aromatik sistema hosil qilishda nechta elektron ishtirok etganligini va ularning nechtasi azot atomiga tegishli ekanligini aniqlang.

a) piridin; b) pirrol;
A)a-6+1; b-6+2 B) a-6+2; b-6+1
C)a-6+1; b-6+l D) a-6+2; b-6+2

5. Pirrol (a) va piridin (b) gomologik qatorining umumiy formulasini ko'rsating.

1) C_n+5H_2n+5N 2) C_n+4H_2n+5N
3) C_n+5H_2n+5N 4) C_n+4H_2n+4N
A)a-2; b-1 B) a-l; b-2
C)a-3; b-2 D) a-3; b-4

6. Pirrol bilan ham, piridin bilan ham ta'sirlasha oladigan moddani ko'rsating.

A) HCl B) NH₃ C) H₂O D) H₂

7. Nechta dimetilpiridin borligini aniqlang.

A)4 B) 5 C) 6 D)7


8. A modda toshko'mir smolasida bo'ladigan, cheklanmagan miqdorda suvda eruvchi, rangsiz suyuqlik bo'lib, kuchsiz asos xossasiga ega. A modda gidrogenlariganda hosil bo'lgan В modda asos xossasini nomoyon qilib, xlorid kislota bilan ta'sirlashadi va С tuzni hosil qiladi. A, В va С moddalarni aniqlang.
A)A-pirrol; B-pirrolidin; C-pirrol xlorid
B)A-piridin; B-piperidin; C-piperidin gidroxlorid
C)A-piridin; B-pirimidin; C-pirimidin gidroxlorid
D)A-purin; B-siydik kislota; C-gipoksantin


9.Geterosiklik birikma yondirilganda 7,5 l karbonat angidrid, 3,75 l suv bug'lari va 0,75 l azot hosil bo'lgan. Ushbu birikmani aniqlang. (Hajmlar bir xil sharoitda o'lchangan)
A) pirrol B) purin
C) piridin D) pirimidin

10. Piridin gomologimng 5,35 g massasi 18,25 g 10 % li xlorid kislota bilan ta'sirlashishi ma'lum bo’lsa, ushbu birikma tarkibidagi vodorod soni uglerod sonidan necha marta ko’p?

A) 1,166 B) 1,286 C) 1,375 D) 1,44


11. Pirrol, 3-metilpiridin va butanol-2 dan iborat aralashma mo'l miqdorda kaliy bilan ta'sirlashib 6,01 l (20°C, 1 atm) vodorod hosil qilgan. Xuddi shunday miqdordagi aralashma katalitik gidrogenlanganda 76 g 36 % li xlorid kislota sarflangan. Boshlang’ich aralashmadagi 3- metilpiridin massasini aniqlang.
A) 23,25 B) 27,9 C) 13,95 D) 25,45


12. Umumiy formulasi С₁₀Н₁₄N₅О₆Р bo'lgan nukleotid tarkibini aniqlang.
A)adenin+riboza+fosfat kislota
B)adenin+dezoksiriboza+fosfat kislota
C)timin+dezoksiriboza+fosfat kislota
D) guanin+riboza+fosfat kislota


13. Umumiy formulasi C₉H₁₄N₃O₈P bo'lgan nukleotid tarkibini aniqlang.
A)sitozin+riboza+fosfat kislota
B)guanin+dezoksiriboza+fosfat kislota
C)timin+dezoksiriboza+fosfat kislota
D)guanine+riboza+fosfat kislota


14. Azot tutgan geterohalqali birikma yondirilganda 8,8 g karbonat angidrid, 1,44 g suv va 48,16∙10²¹ dona azot molekulasi hosil bo’lsa, ushbu birikma nomini aniqlang.
A) pirimidin B) purin .
C) piridin D) pirrol

15. Nuklein kislotalarda purin asoslarining soni pirimidin asoslari soniga tengligl to'g'risidagi qoidani kim yaratgan?

A) Uilkins B) Chargaff
C)Krik D) Todd


16. 10,0 g RNK (M_r=81000) molekulasi gidroliz qilinganda 10,4 g mononukleotidlar olingan bo'lsa, shu RNK tarkibida nechta mononukleotidlar bo'lgan?
A) 152 B)160 C) 181 D) 170


17. 35,9 g pirrol va piridin aralashmasi yondirilganda 5,6 l (n.sh) azot gazi hosil bo'ldi. Aralashmadagi moddalarning mol nisbatini aniqlang.
A)3:1 B) 2:1 C) 1,5:1 D) 1:4

18. Vitamin PP va vitamin B tarkibida nechtadan orbital borligini aniqlang.

A)44+54 B)42+58 C)40+52 D)36+46

19. Mononukleotidlar tarkibiga kiruvchi moddalar zanjiridagi bog'lanishning ketma-ketligi tartibi qanday bo'ladi?

A)ortofosfat qoldig'i bilan geterosiklik birikma qoldig'i, geterosiklik asos qoldig'i bilan uglevodi qoldig'i bog'langan
B)geterosiklik asos qoldig'i bilan uglevod qoldig’i, u esa ortofosfat kislota qoldig'i bilan bog'langan
C)uglevod qoldig'i bilan ortofosfat kislota qoldig’i, u bilan esa geterosiklik asos qoldig'i bog'langan
D)geterosiklik asos qoldig'i bilan bog'langan uglevod qoldig'i ikkita ortofosfat kislota qoldig’i bilan bog'langan

20.Nima uchun DNK ning qo'sh spiralida guanin va sitozin o'rtasida uchta vodorod bog’ bo'lgani holda adenin va timin o'rtasida ikkita vodorod bog’ bo'lib, uchinchisi mavjud emas?

A)adeninda timinning protonlashgan vodorodiga mos taqsimlanmagan elektron bo'lmaganligi uchun
B)timinda adeninning protonlashgan vodorodiga mos taqsimlanmagan elektron bo'lmaganligi uchun
C)adeninda timinning taqsimlanmagan elektroniga mos protonlashgan vodorod bo'lmaganligi uchun
D)timinda adeninning taqsimlanmagan elektroniga mos protonlashgan vodorod bo'lmaganligi uchun

21. Tarkibida 19,28 % azot bo'lgan 3,63 g ribonukleotid gidrolizidan hosil eritma ohakli suvga aralashtirilganda 1,55 g cho’kma hosil bo'ldi. Ribonukleotid molyar massasini aniqlang.

A) 242 B) 544 C) 363 D) 310


22. Tarkibida 17,03 % azot bo'lgan 12,33 g dezoksi-ribonukleotid gidrolizidan hosil bo’lgan eritma ohakli suvga aralashtirilganda 9,3 g cho’kma hosil bo'ldi. Dezoksibonukleotidni aniqlang.
A) adenozinmonofosfat
B) guanidindifosfat
C)adenozindifosfat
D) timidintrifosfat

23. Tarkibida 5,81 % azot bo'lgan 19,28 g dezoksiribo-nukleotid gidrolizidan hosil bo’lgan eritma ohakli suvga aralashtirilganda 18,6 g cho'kma hosil bo'ldi. Dezoksibonukleotidni aniqlang.

A) adenozinmonofosfat B) guanidindifosfat
C)adenozindifosfat D) timidintrifosfat

24. Furilkarbon kislota (a), furfurol (b) va furan (c) tarkibidagi uglerod oksidlanish darajalari yig'indisini aniqlang.

A) a) +2; b) 0; c) -2 B)c)-1; b)+l; c)-2
C) a) 0; b) +2; с) -1 D) a)-4; b)0;c)-2

25.Quyidagi purin hosilalarini nomi bilan juftlab ko'rsating.

1-metilksantin; a) kofein;
2-3, 7-dimetilksantin; b) teofillin;
3- 1, 3, 7-trimetilksantin; c) teobromin
A) 1-a; 2-b; 3-c B) 1-b; 2c; 3-a
C) 1-c; 2-b; 3-a D) 1-a; 2-c; 3-b

26. Uglerodlarning o’rtacha oksidlanish darajasi - 2,5 bo'lgan alkanga 560-700°C da oltingugurt ta'sir ettirilganda hosil bo'ladigan suyuqlik massasi gaz modda massasidan necha marta ortiq bo'ladi?

A) 0,82 B) 0,94 C)1,21 D) 1,06

27.Anilinga atsetilen ta’sir ettirilganda olinadigan modda tarkibidagi uglerod atomlari oksidlanish darajalari yig'indisini aniqlang.

A) -2 B) -3 C) -4 D) -5

28. ... kichik miqdorda xushbo'y va katta konsentratsiyada qo'lansa hidga ega. Shuning uchun ham toza holda atir-upa sanoatida ham ishlatiladi. Oshqozonda oqsillar chiriganda ham hosil bo'ladi. Ushbu modda tarkibidagi nechta uglerod atomi “0” oksidlanish darajasiga ega?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 0

29. Ribonukleotidning 8,86 g massasi gidrolizi natijasida olingan mahsulotlarga so'ndirilgan ohak ta'sir ettirilganda 6,2 g cho'kma hosil bo'ldi. Ribonukleotid tarkibidagi azotning massa ulushi 15,8 % bo'lsa, uni hosil qilgan azot asosini aniqlang.

A)adenin B)guanin
C) sitozin D) uratsil


30.Ribonukleotidning 6,94 g massasi gidrolizi natijasida olingan mahsulotlarga so'ndirilgan ohak ta'sir ettirilganda 3,1 g cho’kma hosil bo'ldi. Ribonukleotid tarkibidagi azotning massa ulushi 20,173 % bo'lsa, uni hosil qilgan azot asosini
aniqlang.
A) adenin B)guanin
C)sitozin D) uratsil

31. Ribonukleotidning 8,64 g massasi gidrolizi natijasida olingan mahsulotlarga so’ndirilgan ohak ta'sir ettirilganda 6,2 g cho’kma hosil bo'ldi. Ribonukleotid tarkibidagi azotning massa ulushi 6,481 % bo'lsa, uni hosil qilgan azot asosini aniqlang.

A) adenin B)guanin
C)sitozin D) uratsil


32. Ribonukleotidning 13,29 g massasi gidrolizi natijasida olingan mahsulotlarga so'ndirilgan ohak ta'sir ettirilganda 9,3 g cho'kma hosil bo’ldi. Ribonukleotid tarkibidagi azotning massa ulushi 15,8 % bo'lsa, uni hosil qilgan azot asosini aniqlang.
A) adenin B)guanin
C) sitozin D) uratsil

33. Massasi 13,4 g bo'lgan pirrol rux kukuni va suyultirilgan xlorid kislota ishtirokida gidrogenlanganda hosil bo'ladigan modda massasini aniqlang. (reaksiya unumi 80 %)

A) 13,8 B) 14,2
C) 11,36 D) 11,04

34.Massasi 13,4 g bo'lgan pirrol platina yoki nikel katalizatori ishtirokida gidrogenlanganda hosil bo'ladigan modda massasini aniqlang. (reaksiya unumi 80 %)

A) 13,8 B) 14,2 C) 11,36 D) 11,04

35.Sassiq alaf o'simligidan olinadigan konini alkaloidi tarkibida uchraydigan moddani belgilang.

A) pirrol B) piridin
C)piperidin D) pirimidin


36. 2,72 g organik modda yondirilganda 3,584 l karbonat angidrid, 3,168 g suv va 358,4 ml azot hosil bo'ldi. Organik moddani ko'rsating.
A) piperidin B) pirazin
C)purin D) piridin


37. 16 g organik modda yondirilganda 17,92 l karbonat angidrid, 7,2 g suv va 4,48 l azot hosil bo'ldi. Organik moddani ko'rsating.
A) piperidin B) pirazin
C) purin D) piridin


38. 2,4 g organik modda yondirilganda 2,24 l karbonat angidrid, 0,72 ml suv va 896 ml azot hosil bo'ldi. Organik moddani ko'rsating.
A) piperidin B) pirazin
C) purin D) piridin


39. 15,8 g organik modda yondirilganda 22,4 l karbonat angidrid, 9 g suv va 2,24 l azot hosil bo'ldi. Organik moddani ko’rsating.
A) piperidin B) pirazin
C) purin D)piridin

40. Massasi 1,44 g bo’lgan purinning 2,268 g nitrat kislota tutuvchi eritma bilan ta’sirlashuvi natijasida hosil bo’lgan moddaning molekulyar formulasini ko'rsating.

A) C₅H₇N₇O₉ В) С₅Н₆N₆О₆
С) C₅H₅N₅O₃ D) C₄H₇N₅O₉

41. Massasi 3,15 g bo’lgan timinning 1,575 g nitrat kislota tutuvchi eritma bilan ta'sirlashuvi natijasida hosil bo'lgan moddaning molekulyar formulasini ko'rsating

А) С₅Н₈N₄О₈ В) C₅H₇N₃O₅
С) C₄H₇N₃O₃ D) С₅Н₆N₃О₃

42.Massasi 3,15 g bo'lgan timinning 1,825 g xlorid kislota tutuvchi eritma bilan ta’sirlashuvi natijasida hosil bo'lgan moddaning molekulyar formulasini ko'rsating.

A) C₅H₈N₃O₂Cl B) C₄H₅N₂O₂Cl
C) C₄H₆N₂O₂Cl₂ D) C₅H₈N₂O₂Cl₂

43.Massasi 4,53 g bo'lgan guaninning 3,78 g nitrat kislota tutuvchi eritma bilan ta'sirlashuvi natijasida hosil bo’lgan moddaning molekulyar formulasini ko'rsating.

А) С₃H₇N₆О₆ В) C₅H₆N₆O₄
С) C₅H₇N₆O₃ D) C₅H₇N₇O₇

44. Massasi 2,7 g bo'lgan adeninning 2,19 g xlorid kislota tutuvchi eritma bilan ta'sirlashuvi natijasida hosil bo'lgan moddaning molekulyar formulasini ko'rsating.

A) C₅H₇N₅Cl₂ B) C₅H₈N₅Cl₃
B) C₄H₇N₄Cl₃ D)C₅H₆N₅Cl

45. Aromatiklik qoidasiga ko'ra umumlashgan elektronlar sonini aks ettiruvchi formulani ko‘rsating.

A)4n+1 B)2n+2 С)4n+2 D) 4n