|
QIZIQARLI MA’LUMOT:
Yevropada bugungi kunda o‘ta ozg‘in modellar hattoki ko‘rgazmalar podiumlariga qo‘yilmayapti. Modellarning quvvatsizlikdan aziyat chekishlari u yoqda tursin, ularga ergashgan va ular kiygan kiyimlarni sotib olmoqchi bo‘lgan yevropalik ko‘plab (asosan balog‘at yoshiga yetayotganlar) qizlar tanaga vitamin yetishmasligi oqibatida turli kasalliklarga ham chalinib olmoqda. So‘nggi yillarda darmonsizlikdan modellarning olamdan o‘tish holatlari ham kuzatilayotgani sababli mashhur kuturyerlar yaratadigan liboslar reklamasini o‘rta vaznli modellarga topshirish masalasi muhokama qilinmoqda. Bemor qiz II guruh nogiron bo‘lib uyda o‘tirib qoldi. Endi ushbu pereparatni qabul qilmasa ham uning keskin ozishi davom etmoqda, sabab — bosh miya faoliyatining keskin buzilishidir.
Uchinchi misol. Shixan kasalligiga chalingan bemor ayolni shifokor endokrinolog, mutaxassis ginekologlarga ko‘rsatmay tabibga olib borishadi. Bu tabib bemorni to‘la ko‘rmasdan, bilagini ushlab kasallik og‘irligini va shuning uchun peshob ichishni buyuradi. Ayol o‘z bolalarining peshobini yig‘ib kuniga 1-1,5 litrdan peshob ichishni boshlaydi, 3-4 oy bunday davo-lash usuli bemor ayolni keskin og‘irlab qolishiga va koma, ya’ni behush holatga tushib qolishiga olib keladi. Bir oy shifoxonada davolangandan so‘ngina ayol shifo topdi. To‘rtinchi misol. Sirdaryo viloyatidan 14 yoshli bolasini olib kelgan oila bizning maslahatimizga muhtoj ekanligini bildirishdi. Bemorni ko‘rib hayron qoldik: bolaning faqat suyagi qolgan, yura olmaydi, nosilkada olib kelishdi. Tekshirishlar o‘tkazildi. Shunda bemorning axlatidan askarida, ya’ni gijjaning bir turi aniqlandi. Bu xastalik bilan bemor o‘n yildan beri azob chekar ekan. Bu gijja turiga qarshi dori-darmon berilganda askarida to‘plami (yosh bolaning to‘ppisidek) tushdi. Bir haftadan keyin bemorning ishtahasi ochilib ovqat yeyishni boshladi. Kuzatish shuni ko‘rsatadiki, davolanish jarayonida bemorga haftada 2 kg vazn qo‘shila boshladi. Uch oydan so‘ng bola soppa-sog‘ bo‘lib maktabda fizkultura darsiga qatnashadigan bo‘ldi. Mana shu misoldan ko‘rinib turibdiki, gijjalarning hamma turlari bolalarni ozdiradi, ularning jismoniy va jinsiy rivojlanishini to‘xtatib qo‘yadi. Bunday misollarni biz o‘z tajribamizda o‘nlab, yuzlab keltirishimiz mumkin. Davolash jarayonining ilk boshlanishi — mutaxassis shifokor maslahatini olish va kerakli laborator analizlarni topshirishdir. Tashxis qo‘yilib bo‘lingandan keyin shifokor kerak bo‘lgan gormonal terapiya va boshqa muolajalarni to‘la-to‘kis bajarishi shart. Shu bilan birga vitaminoterapiya, kuchli ovqatlanish va ishtaha ochar muolajalar qilinish kerak. Ovqat taomlari mazali, yuqori kaloriyaga ega, oqsil, uglevodlarga boy bo‘lishi lozim. Xo‘sh, bundan tashqari uzbek tabobat olami nimani tavsiya qila oladi degan savollarni ko‘p odamlar berishadi. Aksariyat ota-onalar «Gormonal pereparatlar xavfli, oddiyroq, giyohlardan tayyorlangan dorilar bormi? Shunday usullarni muolaja uchun buyuring», deb iltimos qilishadi. Keskin ozib ketish va uning oldini olish, davolash usullari uzoq davrlardan beri ma’lum. Bizning vatandoshimiz, ulug‘ tabib va olim Ibn Sino bunday kasallarning ishtahasini ochish hamda davolash uchun ko‘p fikr-mulohazalarni bildirganlar. Masalan, Sharq tabobatining yirik qomusiy olimi «Kitob al qonun fit-tibb» asarida shunday deydi: «Ozgina vaqt ichida ozib ketadigan badanlarning qaytadan semirishi ham qisqa bir muddatda bo‘lishi mumkin. ...Semirish uchun hazm bo‘lganda kaymusi yaxshi bo‘ladigan kuchli va pishiq ovqatlar, masalan, turli halimlar, umochlar, shirguruch, qovurilgan go‘sht kabilarni yeyish kerak. Chunki qovurilgan go‘shtda go‘sht quvvati qamalib qolib, u pishiq et paydo qiladi, qaynatilgan go‘sht esa g‘ovak, taralib ketadigan va qarorlanmaydigan et paydo qiladi. ...Badantarbiyaga aloqali harakatlar ham semirtiruvchi tadbirlardandir; bu har bir yengil va astasekin qilinadigan mo‘tadil badantarbiya bo‘lib, bir oz dag‘al hamda qattiq va yumshoqlikdagi mo‘tadil latta bilan tez ishqalashdan keyin qilinadi, ayniqsa, biz aytgandek, teri qizarguncha ishqalash yaxshiroq. Mo‘tadil mijozlilar uchun mo‘lj:allangan dorilarning biri: bodom, pusti ajratilgan funduq, saqich daraxtining mevasi, pista va katta xil sanavbar donasidan olib, bu tarkibni asal bilan qoriladi; undan javza (38,25 gramm) miqdorida bo‘laklar yasaladi va shulardan har kuni besh javzadan o‘n javzagacha is-te’mol qilinadi». Quyida ozdirishni to‘xtatadigan va normal vaznga ega bo‘lish uchun Sharqda uzoq asrlar davomida qo‘llangan samarali xalq tabobat usullarini bayon etamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
