|
Shixan kasalligi
Erkaklar it emaski, suyakka tashlansalar. O‘ta ozg‘in ayollarga nisbatan ishlatiladigan ibora
Yana bitta kasallik — Shixan kasalligi keskin ozishga olib keladi. Shixan kasalligi ko‘pincha endigina farzand kurgan ayollarda uchraydi. Xarakterli o‘zgarishlar bosh miyadagi adenogipofiz faoliyatining keskin buzilishi va periferik endokrin bezlarning yetishmovchiligi holatlariga bog‘liqdir. Bu kasallikning asosiy, ko‘p uchraydigan sabablaridan biri tug‘ishdagi asorat — ko‘p qon ketishi oqibatida gipofiz bez to‘qimasining nekrozi yuzaga keladi. Xuddi shunday holatga bosh miyaning adenogipofizini qon tomirlaridagi septik emboliya sababchi bo‘ladi. Xo‘sh, bu kasallik bemorlarda qanday ko‘rinishlarga ega bo‘ladi? Ayolda tug‘ish asoratlar bilan kechgani bois farzand ko‘rganidan keyingi birinchi-ikkinchi kunlardan so‘ng kuchli holsizlik, ishtahaning yo‘qligi, ko‘ngil aynish, qusish, tana haroratining baland bo‘lishi, terlash, hushdan ketish holatlari paydo bo‘ladi. Keyinchalik bu ko‘rsatilgan belgilar kuchaya boshlaydi, bunga mushaklardagi harakatsizlik, ya’ni adinamiya va eng aso-siysi, tana og‘irligining kamayishi qo‘shiladi. Shu bilan birga bosh miya faoliyatining buzilishi buyrak usti va qalqonsimon bez faoliyatining keskin yetishmasligiga olib keladi. Birinchi ayolda ko‘zga tashlanadigan holat — bu keskin ozib ketishdir, teri quruq va oqarib ketadi, shishlar paydo bo‘ladi. Gormonal buzilishlar kuchli rivojlanadi, bu esa ko‘krak bezi atrofiyasiga, jinsiy bezlar faoliyatining yetishmovchiligiga olib keladi. Bir xil guruhdagi bemor ayollarda birinchi planga gipotireoz klinikasi chiqadi, boshqa guruh ayollarda — buyrak usti bezlarining yetishmovchiligi qandsiz diabet holatini paydo qiladi. Bunday ayollar kuchli chanqash tufayli kuniga 8-10 litr suv ichib ko‘p peshob ajratadilar. Ularning peshob analizlarida qandsiz diabetga xos simptom — udel og‘irligi 1000-1005 ni tashkil qiladi. Yuqorida aytilganidek bunday ayollarda o‘tkaziladigan gormonal o‘zgarishlar qonda gipofiz gormonlari miqdorining pasayib ketgani va buyrak usti qalqonsimon va jinsiy bezlarni yetishmasligi aniqlanadi. Yuqorida keltirilgan bir qator kasalliklar odamning ozib ketishiga sababchi bo‘ladi, bu holat ularning hayotiga katta xavf soladi, ularni nogiron qilib, hatto hayotdan erta ko‘z yumishiga olib kelishi mumkin.Shuning uchun insonning keskin ozib ketishi har bir insonni xavotirga solib zudlik bilan shifokorga murojaat qilishga majbur etadi. Yurtimizning har bir qishloqlarida QVP tashkil topgan, u yerda umumiy amaliyot shifokori bemorlarni qabul qiladi. Siz o‘zingizda yuqoridagi alomatlarni sezsangiz, to‘g‘ridan-to‘g‘ri ushbu mutaxassis shifokorga uchrashing. Lekin hayotimizda bunga rioya qilmay har xil savodsiz tabib, ekstrasens, gipnozchilar, o‘qib qo‘yadigan domlalarga murojaat qiladiganlar soni hali ham ancha yuqori. Tekshirishlar natijasida, shifokor nazoratida bo‘lish, unga ketgan vaqt, xarajatning bir oz ko‘pligi, davolashni tezda samara bermasligi, vrachlarning operatsiya qilish kerak degan tavsiyalarini qabul qilishni xohlamaslik mazkur holatga sabab ekanligi aniqlandi.
Birinchi misol. 2008 yil Toshkentlik oilada qiz bola keskin ozib, bemor bo‘lib qoldi. Ilgari 84 kiloga ega bo‘lgan 22 yoshli baquvvat qizning vazni 3 oy ichida 46 kiloga tushadi. Qizning keskin ozib ketishi uni holsiz, nogiron qilib qo‘ydi. Bemorning ota-onasi farzandini shifokorlarga ko‘rsatmasdan mashhur tabibga olib borib 4 oy davolashadi. Natijada bemor qiz yana 6 kg tana vaznini yo‘qotib hushidan ketadi va reanimatsiya bo‘limiga yotqizildi. faqatgina shifokorlarning xatti-harakati tufayli bu qizning hayoti saqlab qolindi.
Ikkinchi misol. 2009 yilda mening qabulimga Toshkent shahri Chilonzor tumanidagi bir bemor qizni ota-onasi olib kelishdi. Savol-javob natijasida ma’lum bo‘ldiki, bu qiz 16 yoshda ancha badani to‘lishganligini sezib bir hamshiradan maslahat so‘raydi va bu tibbiyot xodimi qalqonsimon bez kasalliklarida ishlatiladigan «Tireoidin» pereparatini kuniga bitta tabletkadan ichishni tavsiya qiladi. Bemor ushbu tabletkani 1 oy ichganidan so‘ng 5-6 kg ozadi. Shu asosida bemor qizimiz hech kimga bildirmasdan, o‘zbilarmonlikcha ish tutib bu dori vositasini kuniga 3 marta ichib 2 oydan keyin keskin ozib ketadi. Har kuni hushdan ketadigan bo‘lib qoladi. Ota-onasi ushbu dori-darmonni qizidan olib qo‘yishadi, lekin vaqt o‘tgan edi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
