Chirchiq davlat pedagogika instituti



Download 2,69 Mb.
bet91/364
Sana31.12.2021
Hajmi2,69 Mb.
#217611
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   364
Bog'liq
umk

l. Chiziqli usul. Qaysidir harfni yozilishini o’rganish uchun o’quvchi bu harf qanday belgilarga ega ekanligini, harfdagi alohida elementlarning joylashish o’rnini, uning kattaligini va hokazolarno o’rganib olishi kerak. o’quvchiga harfning yozilishini to’g’ri o’rgatish uchun uning qatordagi o’rnini to’g’ri joylashtirish va qatorni qog’oz varag’ida joylashish o’rnini bilish uchun qog’ozda gorizontal, yotiq chiziqlar chiziladi, shunda daftarning betida o’ziga xos setka paydo bo’ladi. O’quvchilar unga har bir alohida harfni yozib boradilar.

Qatorning yo’nalishini ko’rsatib turuvchi chiziq va kataklar harflarning ayrim elementlarining proporsiyalarini aniqlashtirib olish va yozuvni o’rganish jarayonini anchagina osonlashtiradi. Shuning uchun ham yozuvga o’rgatishning asosiy uslubi hisoblanadi va o’quvchi maktabda to’g’ri yozish mashg’ulotlarida undan foydalanadi. Chiziqli uslubning o’ziga hos ijobiy xususiyatlaridan tashqari, setkaning ichiga yozish bir qator kamchilikka ega.



1) tez-tez uchrab turadigan kataklarda yozish bolani bir muncha cheklab qo’yadi, uning diqqatini bo’ladi; bir tomondan o’quvchi karakli harfni yozayotgan qo’lining harakatini kuzatib borsa, ikkinchi tomondan esa harflar chiziqdan tashqariga o’tmasligini kuzatib boradi.

2) kataklar orasiga yozishni o’rgangan bola aniq va tez yozish malakalarini egallay olmaydilar. Shuning uchun ham o’quvchi harfning elementlarini chizish asosiy proporsiyalarning asosisi o’zlashtirib olganidan so’ng, kataklarga yozish ehtiyoji yo’qoladi. Ikkinchi sinfdayoq bolalar bir chiziqli daftarga yozishga o’tadilar.



3) qo'l kaftlarining va panjalarining erkin harakatlanishini rivojlantirish uchun lozim bo’ladigan uslublar. Yozuvga o’rgatishda mashq xarakteriga ega bo’lgan alohida mashg’ulotlarsiz ish bitmaydi. Bu mayday muskullar va qo’lning kaft qismi yaxshi rivojlanmagan. Ularda ko’rsatkich barmoq va ayniqsa uning uchi yaxshi rivojlanmagan, buning natijasida bola ko’rsatkich barmoq bilan ruchkani qattiq bosib yozadi. Bolalar katta barmoqdan ham yaxshi foydalana olmaydilar, buning natijasida o’z xohishlaricha uchlaydilar. Shuning uchun ham ko’rsatkich va katta barmoqning mayday muskullarini rivojlantirish lozim.

Tayyorgarlik mashqlarini bajarish bilan bolalar qo’llarini yozuvda kerak bo’ladigan harf elementlarini nozik va aniq harakatlarga tayyorlab boradilar. Bunday mashqlarning maqsadi barmoqlar harakatining yengil va egiluvchan bo’lishiga erishishdir. Ular o’quvchilarga harflarni to’g’ri husnihatda yozishga va uni tez yozuvda rivojlantirishga yordam beradi.



Bu uslubni birinchi sinfning birinchi yarim yilligida yozuvga endi o’rgatishga boshlagan davrada qo’llash katta axamiyatga ega. Masalan, pastga aylana shaklida yoziladigan shtrixni yosish uchun, barmoqlarni aylana harakat qilishga mashq qildirish lozim. Keyinchalik ular "O" harfmi yozishga ham yordam beradi.

Yozuvda yoki uslubda ko’rsatib o’tilgan mashqlarning barchasini birdaniga bajarish mumkin emas, balki u yoki bu harf o’rgatish uchun dars jarayonida kerak bo’ladigan, qo'l va barmoqlarni to’g’ri harakatlantirishga yordam beradigan uslubni olish kerak.




Download 2,69 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   364




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish