Chirchiq davlat pedagogika instituti

S immetriya elementlari

«Simmetriya» yunoncha- uxshashlik yoki tenglik demakdir.Uning elementlariga simmetriya tekisligi – P, simmetriya o‘qi –L, simmetriya markazi- S kiradi. Bular yordamida kristallar singoniyalar aniqlanadi.

Ularni aniqlash usuli esa, tegishli sarlovxalar ostida yoritilgan.

Kristallning simmetriyaligi deganda ularning cheklovchi elementlarini kristalda joylashgan simmetriya markazi . simmetriya o‘qiva simmetriya tekisligiga nisbatan ma’lum qonuniyat asosida to`gri tartibda takrorlanishini tushunamiz.

.

Masalan,olti yoqli geksogonal prizma shaklidagi kristall(grafik) uz o‘qi- simmetriya uchi atrofida to`liq bir marta aylantirilsa,uning o`xshash tomonlari 6 marotaba qaytariladi.Chunki geksogonal prizma simmetriya o‘qi yordamida aylantirilayotgan vaqtda xar safargi 60 burilganda uning cheklovchi elementlari To`la bir marta o`rin almashadi,bu uning simmetrialligidir .