Chirchiq davlat pedagogika instituti

Devon davrining foydali qazilma boyliklari.

Devon davrining iqlim sharoitlari qulay bo‘lganligi uchun cho‘kindi jinslar bilan singenetik ravishda hosil bo‘lgan cho‘kindi konlar hosil bo‘lgan. Iqlimi nam, iliq bo‘lgan mintaqalarda ko‘mir konlari hosil bo‘lgan, Norvegiyadagi, Timan o‘lkasidagi Kuznesk cho‘kmasidagi Barzasek konlari shular jumlasidandir.

Cho‘kindi jarayonlar bilan bog‘liq bo‘lgan cho‘kindi temir konlari Tataristonda, O‘rol tog‘larining Janubiy-Sharqiy etaklarida, Appalag tog‘larida, Ispaniya va Turkiyada topilgan.

Boksit konlari Timan o‘lkasidan O‘rol tog‘ tizmasining sharq tomoni etaklaridan topildi.

Arid iqlim sharoitlari bo‘lib o‘tgan mintaqalarda kaliy tuz konlari hosil bo‘lgan, shunaqa tuz konlari Kanadada (Saskachevan) va Rossiyaning Starobinsk viloyatida hosil bo‘lgan.

Volga-O‘rol, Timano-Pechorsk, Kanada, AQSh, Amazonka pasttekisligi va Saxara plitalaridan topilgan neft-gaz xavzalarining yoshi devon davriga to‘g‘ri kelgan.

O‘rol tog‘ tizmasidagi vulqon jarayonlari bilan Miskolgedan ma’danlari bog‘liq.

Oltoy o‘lkasidan topilgan kolgedan-polimetall konlarining yoshi devondir. Qozog‘istondagi Otasuy viloyatidan topilgan temir-marganes, qo‘rg‘oshin-ruh konlari ham devon davri mobaynida hosil bo‘lgan.