Chiqarish markazi

23.1.3-jadval 
Ikki variant hosili uchun hatoni jamlab hisoblash 
Variantlar tartib 
raqami 
Takrorlanishlar 
Og„ishlar kvadrati 
V 
∑v
2
 
1 
I 
25.00 
 
 
II 
0.81 
 
 
III 
5.29 
 
 
IV 
2.56 
33,66 
2 
I 
0.64 
 
 
II 
0.49 
 
 
III 
1.69 
 
 
IV 
1.69 
4,78 
∑(∑v
2
)=38,44 
 
Olingan ko„rsatkichlarni m v am
D
 formulalariga qo„yamiz: 
m (o„rtacha arifmetik ko„rsatkichlar hatosi)= 
 
  yoki  yanada  soddaroq  qayd  etsak,  1,27*1,41=1,79  s.  Bu  erda  huddi 
bo„lakchalangan usuldagi kabi natijalar olingan.
 
II.Yahlit sistemali hatolar bo„lmaganda ma‟lumotlarga umumlashtirilgan  
usulda ishlov berish 
(A.V.Sokolov bo‘yicha) 

---

134 
 
 
Huddi  shunday  umumlashtirilgan  usulda  tajribaning  to„liq  hosil  haqidagi 
ma‟lumotlariga  sistemali  hatolar  bo„lmaganda  ishlov  beriladi.  Bunga  23.2.1.-
jadvaldagi ishlov berish misol bo„la oladi. 
23.2.1-jadval 
Hosil haqidagi ma‟lumotlariga umumlashtirilgan usul bilan yahlit sistemali hatolar 
bo„lmaganda ishlov berish 
Variant 
tartib 
raqaim 
Takrorlanishlar 
bo„yicha hosil, 
s/ga 
Variant 
uchun 
o„rtacha 
hosil, s/ga 
O„rtacha 
ko„rsatkichdan 
og„ish, s/ga 
(V) 
Og„ishlar kvadrati 
V
2
 
∑v
2
 
1 
29,9 
34,9 
-5,0 
25 
 
 
35,8 
 
+0,9 
0,81 
 
 
37,2 
 
+2,3 
5,29 
 
 
36,5 
 
+1,6 
2,56 
33,66 
2 
42,1 
42,9 
-0,8 
0,64 
 
 
43,6 
 
+0,7 
0,49 
 
 
41,5 
 
-1,4 
1,96 
 
 
44,2 
 
+1,3 
1,69 
4,78 
3 
37,9 
39,5 
-1,6 
2,56 
 
 
39,5 
 
0,0 
0,0 
 
 
40,8 
 
+1,3 
1,69 
 
 
39,8 
 
+0,3 
0,09 
4,34 
4 
38,7 
39,2 
-0,5 
0,25 
 
 
36,6 
 
-2,6 
6,76 
 
 
42,4 
 
+3,2 
10,24 
 
 
38,9 
 
-0,3 
0,09 
17,34 
 
N=16                                                                                    ∑(∑v
2
) 60,12 
 
Og„ishlar  kvadratlarini  aniqlab  va  jamlab,  60,12  ni  topamiz.  Hosilning 
umumiy yig„indisi 625,4 s/ga, variantlar soni 16, o„rtacha hosil 39,1 s/ga; 
 
 
 
29,9 sanasining yaroqsizligiga qoniqish hosil qilib, materialni yana qaytadan 
shu  uslub  bilan  ishlab  chiqib,  quyidagilarni  topamiz:  ∑v
2
  og„ishlar  kvadratlari 
yig„indisig„27,44;  hosilning  umumiy  yig„indisig„595,5  s/ga,  variantlar  soni  N16-
1=15; o„rtacha hosil 39,7 s/ga. 
 
 
 
 
Ishonchsiz sananing hisobdan chiqarilishi olingan ma‟lumotlarning aniqligi 
va ishonchliligini oshiradi. 
 

---

135