|
Buyurtmachi biznes-rejasiga asosan Korxona xarajatlarining mahsulotlarni sotishdan olingan yalpi daromadlar tarkibidagi salmog’i
Sotishning o'sish dinamikasi
|
Birlik.
|
Norma
|
Asos
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
|
Postprognoz davri
|
Sotishdan tushgan sof tushum (tovarlar, ishlar va xizmatlar)
|
Ming so’m
|
|
746 377,00
|
832 956,73
|
929 579,71
|
1 037 410,96
|
1 157 750,63
|
1 292 049,70
|
1 441 927,47
|
Qo'shilgan qiymat solig'i
|
Ming so’m
|
|
187 843,00
|
209 632,79
|
233 950,19
|
261 088,41
|
291 374,67
|
325 174,13
|
362 894,33
|
Yalpi daromad
|
Ming so’m
|
|
558 534,00
|
623 323,94
|
695 629,52
|
776 322,55
|
866 375,96
|
966 875,57
|
1 079 033,14
|
XARAJATLAR, jami
|
Ming so’m
|
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
Bank xizmatlari
|
Ming so’m
|
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
Ish haqi
|
Ming so’m
|
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
5% soliq
|
Ming so’m
|
|
37 318,85
|
41 647,84
|
46 478,99
|
51 870,55
|
57 887,53
|
64 602,49
|
72 096,37
|
Tovarlar, xom ashyo, yoqilg'i xarajatlari
|
Ming so’m
|
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Asosiy vositalarning amortizatsiyasi
|
Ming so’m
|
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Boshqa soliqlar va to'lovlar
|
Ming so’m
|
|
13017
|
14 318,70
|
15 750,57
|
17 325,63
|
19 058,19
|
20 964,01
|
23 060,41
|
Soliqlarni to'lashdan oldingi sof foyda
|
Ming so’m
|
|
558 534,00
|
623 323,94
|
695 629,52
|
776 322,55
|
866 375,96
|
966 875,57
|
1 079 033,14
|
soliqlar
|
Ming so’m
|
|
50 335,85
|
55 966,54
|
62 229,56
|
69 196,17
|
76 945,72
|
85 566,49
|
95 156,78
|
Soliqlarni to'lashdan keyingi sof foyda
|
Ming so’m
|
|
508 198,15
|
567 357,41
|
633 399,97
|
707 126,37
|
789 430,24
|
881 309,08
|
983 876,36
|
Bundan tashqari, amortizatsiya to'lovlari
|
Ming so’m
|
|
757 542,68
|
765 118,11
|
772 769,29
|
780 496,98
|
788 301,95
|
796 184,97
|
804 146,82
|
Ko‘rinib turibdiki, moliyaviy natijalarga asosan qilingan prognoz retrospektiv tahlil natijasi bilan mos tushmoqda, payqash qiyin emas.
Yuqoridagi mulohazalardan kelib chiqib, yaʼni xarajatlar prognozi retrospektiv tahlilning mantiqiy davomi ekanligini inobatga olib prognoz davridagi xarajatlar qiymati sifatida mulk egasi tomonidan taqdim qilingan moliyaviy natijalarga asosan amalga oshirildi va asos sifatida qabul qilindi.
Buyurtmachi bilan suhbatlashilganda, baholanayotgan korxona yagona soliq to‘lovchisi ekanligi aniqlandi, shu sababli, prognoz davrida korxonaga 5 % miqdorida foyda solig’i hisoblandi. Boshqa soliqlar va majburiy to‘lovlar buyurtmachi tomonidan korxonaning xarajatlari va daromadlari bo‘yicha mufassal maʼlumot taqdim qilmaganligi bois, baholovchi prognoz davrida buyurtmachining baholovchiga topshirgan maʼlumotlariga asoslandi.
Prognoz davrida amortizatsiya ajratmalari buyurtmachi taqdim qilgan asosiy vositalar ro‘yxatiga (xx-ilova) asosan amalga oshirildi. Prognoz davrida amortizatsiya ajratmalari bo’yicha pul oqimlari ko’chmas mulk va ko’char mulklar obʼektlari bo’yicha alohida o’tkazildi va asosiy vositaning qoldiq qiymati tugaguncha amalga oshirildi, yaʼni yillik amortizatsiya meʼyorlari buyurtmachi tomonidan baholash sanasigacha buxgalteriya hisobotning №5 formasi bo’yicha va shuningdek asosiy vositalar vedomosti maʼlumotlarida hisoblagan amortizatsiya meʼyori bo‘yicha hisoblandi. Quyidagi jadvalda baholanayotgan korxonaning prognoz davridagi amortizatsiya ajratmalari qiymati hisoblash jarayoni keltirilgan:
Korxonaning asosiy vositalari amortizatsiyasi 8-standartga asosan bino va inshootlar uchun 5% hisoblandi.
Mazkur baholashni amalga oshirishda baholovchi Farg’ona tumani «Chimyon mashtexservis” MCHJ rahbariyati tomonidan mablag’larini kapital quyilmalarini moliyalashtirishga yo’naltirish bo’yicha tuzilgan rejalarni yo’qligi sharoitida ishlashga majbur bo’ldi. Shuning uchun baholovchi tomonidan kapital qo’yilmalarni 0 deb olishga qaror qilingan.
Buyurtmachi bilan suhbatlashilganda va u tomonidan taqdim qilingan maʼlumotlarga asosan, korxona kelajakda uzoq muddatli qarzlarni olishni rejalashtirmayapti, shu sababli bu borada prognoz ishlari amalga oshirilmadi.
Matematika nuqtai nazaridan diskont stavkasi- Bu kelajakdagi daromadni kampaniyani bozor qiymatini aniqlash uchun asos bo’lgan joriy qiymatning jami miqdoriga qayta hisoblash uchun foiz stavkasi. Iqtisodiy manoda diskont stavkasi sifatida investrlar tomonidan xatar darajasini investitsiya kiritish obʼektiga qo’yilgan kapitalga solishtirish mumkin bo’lgan investorlar tomonidan talab etilgan daromad stavkasi yoki, boshka so’z bilan aytganda, bu baholash kuniga mavjud bo’lgan investitsiyaning alternativ variantiga ega bo’lgan xatar darajasiga taqqoslash mumkin bo’lgan talab etilayotgan daromad stavkasi. Kelajakda daromadlar olish bilan bog’liq bo’lgan, xatar natijasida, diskont stavkasi xatarsiz stavkadan yuqori bo’lishi va baholanayotgan kampaniyaga investitsiya qilish bilan bog’liq barcha xatarlarga mukofotni taʼminlashi lozim.
Pul oqimlarini diskontlash usulida prognoz davrigacha biznes beqaror pul oqimlarini yaratadi deb faraz qilinadi va shuning uchun prognoz davrida baholovchi pul oqimlari mufassal prognoz qilinadi. Prognoz davridan keyin esa biznesning pul oqimlari barqarorlashadi va bunday bir tekis o’sish surʼati uzoq muddat davom etadi deb faraz qilinadi. Prognoz davridan keyin biznesni qiymatini aniqlash uchun O‘z. Res. 8-son MBMS uslubiy ko‘rsatmasining usullari qo’llanilgan.
18-jadval.
Qayta moliyalash stafkasi
|
16%
|
Baholash obyektiga investorning xavf-xatarligi
|
1,3
|
Diskontlash stafkasi
|
20,8%
|
Pul oqimlari bo’yicha prognozdan keyingi davirda o’sish ko’lami 10% tashkil etishi kutilmoqda.
Korxonani bozor qiymatini pul oqimlarini diskontlash usuli bilan baholash hisobi quyida keltirilmoqda.
19-jadval.
Daromad yondashuvi asosidagi korxonani bozor qiymati3.
Sotishning o'sish dinamikasi
|
Birlik.
|
Asos
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
2022
|
Postprognoz davri
|
Sof savdo
|
Ming so’m
|
746 377,00
|
832 956,73
|
929 579,71
|
1 037 410,96
|
1 157 750,63
|
1 292 049,70
|
1 441 927,47
|
Ishlab chiqarish xarajatlari
|
Ming so’m
|
187 843,00
|
209 632,79
|
233 950,19
|
261 088,41
|
291 374,67
|
325 174,13
|
362 894,33
|
Yalpi daromad
|
Ming so’m
|
558 534,00
|
623 323,94
|
695 629,52
|
776 322,55
|
866 375,96
|
966 875,57
|
1 079 033,14
|
Ma'muriy xarajatlar
|
Ming so’m
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
Boshqa operatsion xarajatlar
|
Ming so’m
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
Boshqa operatsion daromadlar
|
Ming so’m
|
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
0,00
|
Foyda
|
Ming so’m
|
558 534,00
|
623 323,94
|
695 629,52
|
776 322,55
|
866 375,96
|
966 875,57
|
1 079 033,14
|
Moliyaviy faoliyatdan olingan daromadlar
|
Ming so’m
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Moliyaviy xarajatlar. tadbirlar
|
Ming so’m
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
Foyda
|
Ming so’m
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
