Chigirtkalar akrididlardir Chigirtkalar biologiyasi Chigirtkalar morfologiyasi turlari

Kavkaz va Oʻrta Osiyo chigirtkalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Koʻrib chiqilayotgan hududdagi (CCA) bu 3 ta chigirtkaning

muhim oʻziga xosligi shundaki, ular univoltindir, yaʼni ular yiliga faqat bitta avlodga ega. Boshqa chigirtkalar va chigirtkasimonlarga kelsak, uchta ketma-ket rivojlanish bosqichi mavjud: tuxum, nimfa va kattalar. Nimfa (yoki huni) bosqichini instars deb ataladigan oʻsish bosqichlariga boʻlish mumkin. Tuxumlar deyarli har doim erga qoʻyiladi; tuxumdan chiqqandan soʻng, nimfalar (qanotsiz chigirtkalar) yirtqichlar bilan ajralib turadigan davrlarga aylanadi va pirovardida pishmagan kattalarga aylanadi (oxirgi chigirtka). Misol tariqasida, avstraliyalik vabo chigirtkasining [Chortoicetes terminifera (Walker 1870)] hayotiy siklini olishimiz mumkin, uning nimfa bosqichida beshta yulduzi bor. Bu kabi jarayonlarni diagrammada ishlab chiqish uchun taqdim etilgan vaqtlar optimal sharoitlarga mos keladi va faqat taxminiydir..^[2]

Sahro akridasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sahro akridasi — Acrida oxycephala Pall. Bu chigirtka oʻtloqlarda, ariqlar boʻyida, toʻqaylar va choʻllarda uchraydi. Ixcham va chiroyli tanasi sariq yoki yashil boʻladi. Boshi juda choʻziq, peshonasi orqaga tomon qiya. Orqa oyoqlarining soni uzun va ingichka. Tuproqning yuza qatlamiga tuxum qoʻyadi. Bunda urgʻochilari ajratadigan koʻpiksimon modda havoda sovib, tuproq zarrachalarini bir — biriga qattiq yopishtiradi, natijada koʻzachalar hosil boʻladi. Ana shu koʻzachalarga tuxum qoʻyadi. Bahorda tuxumdan chiqqan yosh chigirtkalar yovvoyi gʻalla ekinlarining barglari bilan oziqlanadi. Bu tur oʻrta Osiyo va Qozogʻistonda tarqalgan.

Ikki xil rangli akrida[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ikki xil rangli ajrida — Acrida bictor Thn. Boshi choʻziq, tanasi ixcham, sargʻish qoʻngʻir, uzunligi 31 — 53 mm va 51 — 80 mm. Qanotlari ikki xil rangda: sariq va och qoʻngʻir. Oʻrta Osiyodagi choʻllarning qumli joyida tarqalgan.