Byudjet tashkilotlarida byudjet hisobi

 

---

32 
Kalkulyatsiya schyotlari 
korxona faoliyatida mahsulotlar, sotilgan tovarlar, 
bajarilgan ish va ko’rsatilgan xizmatlar tannarxini aniqlash uchun xarajatlar hisobini 
yuritishga mo’ljallangan.
 
Taqqoslovchi schyotlar 
ayni bir muomalalar yoki korxonaning butun bir moliyaviy-
xo’jalik faoliyatining natijasini aniqlash uchun ishlatiladi. 
Xo’jalik mablag’lari turi va joylanishini ko’rsatuvchi aktiv schyotlarning xususiyati 
shundaki, mablag’larning ko’payishi debet, mablag’larning kamayishi esa schyotning kredit 
tomonida aks ettiriladi. Aktiv schyot xususiyatini quyidagi chizmada yaqqol ko’rishimiz 
mumkin: 
 
 
 
 
 
 
 
 
Schyotdagi oxirgi qoldiq yoki saldo quyidagi formula orqali 
topiladi: 
So = Sb + Do – Ko
Xo’jalik mablag’larining manbalarini aks ettiruvchi passiv 
schyotlarning ko’payishi kreditda, kamayishi esa debet tomonida 
ko’rsatiladi: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Oxirgi qoldiq quyidagicha topiladi: So = Sb + Ko – Do 
Shuni ta’kidlab o’tish joizki, 
kontr-aktiv schyotlar 
xususiyati xuddi passiv schyotlar, 
kontr-passiv schyotlar xususiyati esa aktiv schyotlar xususiyati kabidir. 
Tranzit schyotlar xususiyatiga keladigan bo’lsak, ular daromadlarni hisobga olish 
uchun mo’ljallangan bo’lsa–xuddi passiv schyot kabi talqin etiladi. Agarda xarajatlarni 
hisobga oluvchi tranzit schyotlar bo’lsa aktiv schyotlar kabi ishlatiladi.
Tranzit schyotlar tarkibida bo’lgan ikkita taqqoslovchi schyotlar xususiyati umuman 
boshqacha, ularni quyidagi chizmada ko’rishimiz mumkin: 
Debet