Buyuk Gatsby

---

Buyuk Gatsby
Buyuk Gatsby
 (
inglizcha
: 
The Great Gatsby
) — 
amerikalik
 
yozuvchi
 
Frensis Scott Fitzgerald
qalamiga mansub tragedik roman.
[1]
 
New-York
shahrida yozilishi boshlagan roman Parijda
yozib tugatilgan. Ilk bora 
Charles Scribner's Sons
nashriyoti tomonidan 1925-yil 10-aprelda
218 betli qattiq muqovada nashr etilgan.
[2][3]

---

Sujet markazida detektiv va fojiali yakun bilan ishqiy voqealar joylashgan. Roman voqealari
New-York yaqinida, Long-Aylendning „oltin sohilida“ joylashgan boylarning villalari orasida
boʻlib oʻtadi. Romanda 1920-yillardagi tartibsizlik, 
Birinchi jahon urushidan
keyingi iqtisodiy
inqiroz va Amerika jamiyati ravnaqining misli koʻrilmagan davri badiiy ifoda etilgan.
[4]
Buyuk Gatsby
Birinchi nashr muqovasi
Asl nomi
The Great Gatsby
Muallif
Fitsjerald Frensis Skott
Janr
Roman tragediya
Mamlakat
 
AQSh
Til
inglizcha
Nashriyot
Charles Scribner’s Sons (
AQSH
)
Chatto & Windus (
Britaniya
)
Davr Press nashriyoti (
O'zbekiston
)
Oʻzbek tilida nashr etilgan
2013-yil
Sahifalar soni
218 (
AQSH
)
ISBN
ISBN 978-9943-4149-1-4
Oldingisi
The Beautiful and Damned
(1922)
Keyingisi
Tender Is the Night
(1934)

---

Fitzgerald garchi „yangi pullar“ ning porlashiga befarq boʻlmasada, oʻz kitobida 
Amerika orzusi
tushunchasini tanqidiy oʻrganib chiqdi. Moddiy farovonlikka va paydo boʻlayotgan
isteʼmolchilar jamiyatiga chuqur eʼtibor qaratdi.
[5][6]
Fitzgerald ataylab „Buyuk Gatsby“ ni yaratishda avvalgi ishlaridan uzoqlashadi. 1922-yil
yanvar oyida ushbu romanni yozishni rejalashtirdi va 1923-yilda uning ustida ish boshlandi.
1922--yil iyul oyida u „yangi, gʻayrioddiy, chiroyli, sodda va shu bilan birga kompozitsion
jihatdan nozik bir narsa yaratishni“ istaganini aytdi.
[7]
Uning oldingi asarlaridan farqli oʻlaroq, Gatsby puxta tahrir qilingan va takomillashtirilgan,
chunki yozuvchi roman unga tan olinishiga olib kelishi mumkinligiga ishongan.
Keyinchalik u shunday deb yozgan edi: „
Men oʻzimda hech qachon boʻlmagan buyuk kuchni his
qildim
“. Ushbu davrda Parijda Fitsjerald bilan doʻstona munosabatlarni davom ettirgan E.
Xeminguey keyinchalik shunday deb yozgan edi: "
U yozganlari haqida har qanday nafrat bilan,
ammo achinmasdan gapirdi. Men uning yangi kitobi juda yaxshi boʻlishi kerakligini angladim,
chunki u avvalgi kitoblarning kamchiliklari toʻgʻrisida achchiq-achchiq gapirmaydi
. "
1925--yilda taniqli jurnalist va tanqidchi X.L.Menskenga yozgan xatida yozuvchi „Gatsbi“ ni
qatʼiy tarzda yozganligini taʼkidlagan, chunki u „mening dastlabki ikki romanimning tartibsiz
shaklidan mamnun emas“ va unga „erkakcha taʼsir“ koʻrsatgan.
Romanning qoʻlyozmasi 1923-yil oktyabr oyining oxirida 
Skribnerlarga
yuborilgan . Uning
doʻsti va noshiri Maksvell Perkins zudlik bilan telegraf orqali javob qaytardi: „Bu roman juda
goʻzal deb oʻylayman“. Keyinchalik undan Fitsjerald ishlagan kamchiliklarni va sharhlarni
batafsil tahlil qilib, romanni qayta yozgan holda xat keldi.