Buyrak Siydik yo’li Siydik organlarining rivojlanishi


Siydik organlarining rivojlanishi



Download 0,82 Mb.
bet5/19
Sana11.07.2022
Hajmi0,82 Mb.
#776457
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
Siydik-tanosil a’zolari sistemasi. Siydik a’zolari

Siydik organlarining rivojlanishi
Buyrak rivojlanishida birin-ketin uchta chiqaruv organlarining hosil bo’lishini ko’rish mumkin.

  1. Boshlang’ich (tananing bosh qismida joylashgan bosh) buyrak – pronephros embrion rivojlanishining uchinchi haftalarida mezodermadan paydo bo’lgan. 5-7 kalta naychalardan tuzilgan. Bu naychalar qorin bo’shlig’ining orqa devorida joylashgan va ularning tashqi uchlariga qo’shilib, bitta umumiy yo’lni hosil qiladi. Naychalarning biroz kengaygan medial uchlari tananing ikkilamchi bo’shlig’iga (selom) tomon yo’nalgan. Odamda pronefroslar ishlamasdan to’rtinchi haftada yo’qoladi.

  2. Birlamchi buyrakmesonephros yoki Vol’f tanasi naychalari bosh buyrak naychalaridan pastroqda mezodermadan embrion rivojlanishining to’rtinchi haftalarida paydo bo’ladi. Naychalar uchi boy buyrakning umumiy yo’liga qo’shiladi, so’ngra bu yo’l birlamchi buyrak yo’li – mezonefral kanalga aylanib qoladi. Naychalarning ikkinchi (medial) uchlari borib haltacha shakliga aylanadi. Bu haltacha ichiga arteriya kapillyarlaridan hosil bo’lgan chigal koptokcha joylashadi. Haltacha bilan arteriya chigali burak tanasini paydo qiladi. Embrion o’sish davrida mezonefros kanalining yuqori qismida paydo bo’lgan buyrak tanachalari shimilib yo’qoladi, ular o’rniga yangi tanachalar paydo bo’ladi. Birlamchi buyrak embrionni ikki oylik davriga qadar chiqaruv vazifasini bajarib uchinchi davrida rivojlanayotgan doimiy buyrakka o’rin almashadi.

  3. Doimiy buyrakmetanephros ikki qismdan rivojlanadi. Buyrak naychalari nefrotonlar (mezoderma) dan aholida rivojlanadi, keyinchalik ular siydik yig’uvchi naychalar bilan qo’shiladi va piramidasi hosil bo’ladi.

Bu vaqtda mezonefral nayining pastki qismidan siydik yo’li paydo bo’ladi. Siydik yo’li yuqoriga qarab o’sadi, uning uchidan buyrak jomi, buyrakning katta va kichik kosachalari rivojlanadi. Keyinchalik ulardan siydik yig’uvchi mayda yo’llar paydo bo’lib, buyrakning siydik ajratuvchi qismi (nefron) bilan qo’shiladi va bir butun sistemani, ya’ni siydik ajratish va chiqarish yo’lini hosil qiladi.
Qovuq birlamchi ichak nayining pastki kengaygan joyi – kloakadan rivojlanadi. Embrion rivojlanishida klaoka ketma-ket joylashgan ikki qismga ajraladi. Orqadagi qismidan to’g’ri ichak rivojlanadi. Klaoka oldingi bo’lagining ustki qismidan qovuq, pastki qismidan esa siydik va tanosil bo’shlig’i rivojlanadi. Bo’lg’usi qovuq (siydik haltasi) embrionda naycha shaklida bo’lib, kindik orqali ona organizmiga siydikni o’tkazib turadi. Bola tug’ilib, kindik kesilgandan so’ng, siydik yo’lining tepa qismi burishib boylamga o’tadi. Pastki qismidan esa qovuq hosil bo’ladi. Bu vaqtda siydik-tanosil bo’shlig’idan siydik chiqarish yo’li rivojlanadi.

Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish