Buxoro turizm va madaniy meros texnikumi budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi

AV qoldig‘i	15 000.0	281
7 000.0
111	2 000.0	282	2 000.0
112	3 000.0	283	3 000.0
113	5 000.0	284	5 000.0
156	7 000.0	285	1 000.0
Balans:	32 000.0	Balans:	32 000.0

Mazkur balansda yuqoridagi chizmalarni esga oladigan bo‘lsak quyidagi formula kelib chiqadi, jumladan:

Nomoliyaviy aktivlar ya’ni,


₊ Moliyaviy aktivlar
+ Debitorlar - Kreditorlar = ^Moliyaviy
natija

15 000.0 + 10 000.0 + 7 000.0 - 8 000.0 = 24 000.0

Mazkur balans shuni anglatadiki, agarda byudjet tashkiloti mavjud 8000.0 ming so‘mlik kreditorlik qarzni to‘lasa, u holda uning moliyaviy natijasi (aktivining sof qiymati) 24000.0 ming so‘mga teng bo‘ladi.

Mazkur byudjet tashkilotining 2011 yil mobaynidagi amalga oshirgan operatsiyalarini shartli ravishda hamda qisqartirib quyidagicha keltiramiz (ushbu operatsiyalar yuqorida keltirilgan):
ming so‘mda

T/r	Operatsiyaning mazmuni	Schyot aloqasi		Summa
		Dt	Kt
1	Byudjet mablag‘lari hisobidan turli tashkilotlarga mablag‘ o‘tkazib berildi	159	232	51 000.0
2	Byudjet tashkilotining asosiy vositalariga eskirish hisoblandi	231	020-029	2 000.0
3	Turli tashkilotlardan bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun hisobvaraq-fakturalar qabul qilindi	231	159	48 000.0
4	Bolalar muassasalarida ota-onalarning mablag‘lari hisoblandi	156	242	14 000.0
5	Hisoblangan ota-onalarning mablag‘lari hisobidan xaqiqiy xarajatlar amalga oshirildi	241	159	10 000.0
6	Ta’lim muassasasida hisoblangan to‘lov-kontrakt mablag‘lari summasiga	175	252	250 000
7	Mablag‘larni ta’lim muassasasiga kelib tushishi	111	175	250 000
8	Mazkur hisoblangan daromadlardan soliqlarni hisoblanishi (shartli ravishda faqatgina byudjetga hisoblanadigan 9% soliqni o‘zini keltiramiz)	252	160	22 500
9	Mazkur hisoblangan 22.5 mln.so‘m soliq	160	285	22 500

	summasini imtiyozlarda aks ettirilishi
10	To‘lov-kontrak mablag‘lari hisobidan ta’lim muassasasining 2011 yil mobaynidagi amalga oshirgan xaqiqiy xarajatlari summasiga	251	159	222 500
11	Byudjet tashkilotiga xomiylik mablag‘lari kelib tushdi	112	262	80 000
12	Rivojlantirish jamg‘armasiga tejalgan byudjet mablag‘lari hisobidan 5.0 mln.so‘m byudjet mablag‘i o‘tkazildi	112	232	5 000
13	Yuqoridagi hisoblangan daromadlardan (80.0 mln.so‘mdan) soliqlarni hisoblanishi (shartli ravishda faqatgina byudjetga hisoblanadigan 9% soliqni o‘zini keltiramiz)	262	160	7 200
14	Mazkur hisoblangan 7.2 mln.so‘m soliq summasini imtiyozlarda aks ettirilishi	160	285	7 200
15	Rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan xaqiqiy xarajatlar amalga oshirildi (shundan berilgan imtiyozlar summasi hisobidan joriy ta’mirlash xarajatlari uchun 7.2 mln.so‘m)	261	159	75 200
16	Byudjet tashkilotining byudjetdan tashqari hisobvarag‘iga boshqa turli daromadlar (masalan, turli shtraflar) kelib tushdi	113	272	100 000
17	Inventarizatsiya natijasida 5 000.0 ming so‘mlik mol-mulklar ortiqchaligi aniqlandi (masalan, asosiy vosita) va kirim qilindi.	013	273	5 000
18	Yuqoridagi mablag‘lar hisobidan byudjet tashkilotining 2011 yil mobaynidagi amalga oshirgan xaqiqiy xarajatlari 95.0 mln. so‘mni tashkil qildi.	271	159	95 000

Mazkur operatsiyalar natijasida yuqorida keltirilgan subschyotlarning “Bosh-jurnal kitobi”dagi ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:

D-t 232
K-t

	51 000 5 000
	56 000

D-t 231 K-
t

2 000 48 000
50 000

D-t 020-029
K-t
D-t 159 K-t

	8 000
51 000	48 000
	10 000
	222 500
	75 200
	95 000
	407 700

D-t 156
K-t
D-t 242
K-t
D-t 241
K-t
D-t 175 K-t D-t 252 K-t D-t 111
K-t

10 000
10 000

2 000
250 000
252 000

22 500	250 000
	227 500

	14 000
	14 000

7 000
14 000
21 000

D-t

160

K-t

D-t

285

D-t

251

D-t

112

D-t

262 K-t

D-t

261

K-t

K-t

K-t

K-t

75 200
75 200

7 200	80 000
	72 800

3 000
80 000 5 000
88 000

222 500
222 500

	22 500 7 200
	29 700

22 500	22 500
7 200	7 200
0	0

D-t 113 K-t D-t 272 K-t D-t 013 K-
t
D-t 273
K-t
D-t 271 K-
t

20 000
5 000
25 000

	100 000
	100 000

5 000
100 000
105 000

Endi esa, yuqoridagi operatsiyalardan so‘ng byudjet tashkilotining joriy yilga moliyaviy natijasini aniqlaymiz (1-bosqichni amalga oshiramiz):
ming so‘mda

T/r	Operatsiyaning mazmuni	Schyot aloqasi		Summa
		Dt	Kt
1	Byudjet mablag‘lari hisobidan amalga Oshirilganxaqiqiy xarajatlarni yopilishi	230	231	50 000
2	Byudjet mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan barcha kassa xarajatlarini yopilishi	232	230	56 000
3	Hisoblangan ota-onalar mablag‘larini yopilishi	242	240	14 000
4	Ota-onalar mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlarni yopilishi	240	241	10 000
5	Hisoblangan to‘lov-kontrakt mablag‘larini yopilishi	252	250	227 500
6	Yilning oxirida avvalo, foydalanilgan soliq va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha imtiyozlar summasiga to‘g‘ri keluvchi xaqiqiy xarajatlar summasi 22.5 mln.so‘m (joriy ta’mirlash munosabati bilan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar) 251 “Ta’lim muassasalarida o‘qitishning to‘lov- kontrakt shaklidan tushgan tushumlar hisobidan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar” subschyotidan hisobdan chiqariladi.	285	251	22 500
7	To‘lov-kontrakt mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan qolgan barcha xaqiqiy xarajatlarni yopilishi	250	251	200 000
8	Yil oxirida 262 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari bo‘yicha daromadlar” subschyotning kreditida aks ettirilgan barcha daromadlar (72.8 mln.so‘m) 260 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar” subschyotining kreditiga	262	260	72 800

	hisobdan chiqarish yo‘li bilan yopiladi
9	Yil oxirida avvalo, iqtisod qilingan va byudjetdan tashqari hisobvaraqqa o‘tkazilgan byudjet mablag‘lari summasiga (5.0 mln.so‘m) to‘g‘ri keluvchi 261 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar” subschyot debetida aks ettirilgan xaqiqiy xarajatlar mos ravishda 230 “Byudjet mablag‘lari bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar” subschyotning debetiga yozish yo‘li bilan yopiladi.	230	261	5 000
10	Shundan so‘ng, foydalanilgan soliq va boshqa majburiy to‘lovlar bo‘yicha imtiyozlar summasiga (7.2 mln.so‘m) to‘g‘ri keluvchi xaqiqiy xarajatlar summasi (ta’mirlash munosabati bilan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar) 261 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar” subschyotidan hisobdan chiqariladi.	285	261	7 200
11	Qolgan barcha xaqiqiy xarajatlar (75.2- 7.2-5.0=63.0 mln.so‘m) 261 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan amalga oshirilgan xaqiqiy xarajatlar” subschyotning kreditida va 260 “Byudjet tashkilotini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar” subschyoti debetida aks ettirish yo‘li bilan yopiladi.	260	261	63 000
12	Yil davomida qilingan barcha xaqiqiy xarajatlarning summasi yil oxirida 271 “Boshqa daromadlar bo‘yicha xaqiqiy xarajatlar” subschyot kreditidan 270 “Boshqa daromadlar bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar” subschyot debetiga yozilib hisobdan o‘chiriladi.	270	271	95 000

13	Yil oxirida 272 “Boshqa byudjetdan tashqari daromadlar” va 273 “Inventarizatsiya natijasida orttiqcha chiqqan mol-mulklar” subschyotlari kreditida aks ettirilgan barcha daromadlar va tushumlar 270 “Boshqa daromadlar bo‘yicha joriy yilga moliyaviy natijalar” subschyotning kreditiga hisobdan chiqarish yo‘li bilan Yopiladi	272	270	100 000
		273	270	5 000

Yuqoridagi operatsiyalardan, ya’ni 1-bosqichda aniqlangan mazkur byudjet tashkilotining joriy yilga moliyaviy natijalari hisobi bilan balans quyidagi ko‘rinishga keladi.