Buxoro oziq ovqat va yengil sanoat texnologiya instituti


Xodimlar  mehnatiga  haq  to`lash



Download 1,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet119/149
Sana21.07.2021
Hajmi1,6 Mb.
#124695
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   149
Bog'liq
korxona iqtisodiyoti

Xodimlar  mehnatiga  haq  to`lash  ishlab  chiqarish  jarayoniga  jalb  qilingan  mehnat 

resurslarining bahosidir. Boshqacha qilib aytganda, ish haqi – mahsulot ishlab chiqarish va sotish 

xarajatlarining korxona xodimlari mehnatiga haq to`lash uchun sarflanuvchi qismidir. 

Ish haqining nominal va real turlari mavjud. 



Nominal  ish  haqi 

  xodimning  ma`lum  bir  vaqt  mobaynida  bajargan    mehnati  uchun 



hisoblangan va to`langan ish haqidir. 

Real  ish  haqi

nominal  ish  haqiga  sotib  olish  mumkin  bo`lgan  tovar  va  xizmatlar 



miqdori; real ish haqi – nominal ish haqining “iste`mol qobiliyati ”dir. 

Korxonalarda ish haqi sohasidagi siyosatni ishlab chiqish va uni tashkil etishda quyidagi 

tamoyillarni inobatga olish zarur: 

adolatlilik, ya`ni bir xil mehnat uchun bir xil haq to`lash; 



bajarilayotgan ishning murakkabligi va mehnat malakasi darajasini hisobga olish; 

mehnatning zararli sharoitlari va og’ir jismoniy mehnatni hisobga olish; 



sifatli,  sitqidildan  mehnat  qilishni  rag’batlantirish,  yo`l  qo`yilgan  yo`qotishlar 




 

64 


yoki o`z majburiyatlariga mas`uliyatsiz yondashishni moddiy jazolash; 

mehnat  unumdorligi  sur`atini  o`rtacha  ish  haqining  o`sish  sur`atlariga  nisbatan 



tezroq o`stirish; 

ish haqi miqdorini inflyatsiya sur`atlariga mos ravishda muvofiqlashtirish; 



mehnatga haq to`lashning korxona ehtiyojlariga to`liq javob beruvchi ilg’or shakl 

va tizimlarini qo`llash.  

Zamonaviy  sharoitlarda  korxonalarda  mehnatga  haq  to`lashning  turli  tizim  va  shakllari 

qo`llanilib, ulardan eng ko`p tarqalganlari sifatida ishbay va vaqtbay usulni ko`rsatish mumkin. 


Download 1,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish