Buxoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti

       Ishlab chiqarishni ixtisoslashtirish. 

Fan va texnika taraqqiyotini kengroq joriy qilish, korxonani texnika  bilan qayta 

qurollantirish va rekonstruktsiyalash, ishlab chiqarish  jarayonlarini 

avtomatlashtirish va mexanizatsiyalashtirish hamda mahsulot  sifatini keskin 

oshirish - tikuvchilik sanoatida ishlab chiqarishni tashkil   qilishning ilg`or va eng 

muhim jadvallaridan hisoblangan ixtisoslashti rishni yanada rivojlantirishni talab 

qiladi. 

          Ixtisoslashtirish - mehnatni va ishlab chiqarishni tashkil qilishninг 

shunday jadvaliki, bunda har xil turdagi buyumlar va ular bo`laklarini tayyorlash 

yoki texnologik jarayonlar bosqichlarini ularning texnologik jihatdan bir xilligiga 

qarab alohida korxona yoki uning bo`linmalarida amalga oshirish tushuniladi. 

          Tikuvchilik sanoatida ixtisoslashtirish uch jadvalda: predmet (buyum)        

bo`yicha, buyum detallari bo`yicha va texnologik bosqich bo`yicha amalga        

oshiriladi. 

          Predmet (buyum) bo`yicha ixtisoslashtirishda korxona (birlashma)ni yoki 

uning bo`linmalarini bir xil turdagi buyum tayyorlashga ixtisoslashtirish tushuniladi. 

          Buyum detallari bo`yicha ixtisoslashtirish - buyumning ayrim bir  qismini va 

detallarini tayyorlashni alohida korxona yoki uning bo`linmalarida ixtisoslashtirishni 

harakterlaydi. 

---

          Texnologik bosqich bo`yicha ixtisoslashtirish - alohida korxona yoki        

uning alohida bo`linmalarini ma`lum texnologik jarayon yoki ayrim ish        

operatsiyalarini bajarishga ixtisoslashtirishни ifodalaydi. 

          Tikuvchilik sanoatida korxona tsexlari,ham korxona kabi yuqorida        

keltirilgan jadvallar bo`yichа ixtisoslashtiriladi. 

          Ixtisoslashtirish ishlab chiqarishning samaradorligini oshirishning   birdan bir 

yo`lidir, chunki ixtisoslashtirish darajasi yuqori bo`lgan   korxona (birlashma)larning 

iqtisodiy ko`rsatkichlari birmuncha yuqoridir. 

          Ixtisoslashtirish jadvallarining klassifikatsiyasida ixtisoslashti- rishning 

ikkinchi jadvali detallar va tugunlar bo`yicha ikki turga bo`linadi. Buyum detallarini 

va tugunlarini ixtisoslashtirishda ikki usulini ham qo`llash mumkin. Birinchi usulda 

buyum detallari va tugunlar markazlashgan ixtisoslashtirilgan korxonada tayyor  

lanadi, ikkinchi  usulda esa buyum detallari va tugunlari tayyorlash yirik 

korxonalarining   ixtisoslashtirilgan tsexlarida markazlashadi. 

          Ixtisoslashtirishning uchinchi jadvali - texnologik bosqich bo`yicha        

ixtisoslashtirishni ikki usulda amalga oshirish mumkin: birinchisi,  ishlab 

chiqarishga tayyorlash, ikkinchisi, buyumlarni tayyorlash.