Buxoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti

       oqimni  loyihalash.       ……………….. … ………….………………… 52 

    

       Adabiyotlar   ..............................................................................................62 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      

 

 

 

 

---

 

 

 

K I R I SH 

 

 

 

Respublikamiz  taraqqiyotining  hozirgi  bosqichi  har  qaysi  soha  oldiga 

murakkab,  miqyosi  mislsiz  yangi  vazifalar  qo`ydi.  Engil  sanoat  xodimlari 

korxonalarini  qayta  qurish,  uskunalarini  zamonaviylashtirish,  ishlab  chiqarishni 

kompleks  mexanizatsiyalash  va  avtomatlashtirish,  yuqori  sifatli  chiroyli 

kiyimlarning  ommaviy  turlarini  tikadigan  yuksak  unumli,  tezda  qayta  moslanuvchi 

yangi oqiм liniyalarini qurish yo`li bilan ishni tubdan yaxshilashlari kerak. 

 

Tikuvchilik  sanoatida  bu  vazifalarni  bajarish  uchun  avvalo  texnologiyani 

takomillashtirish talab qilinadi.  

 

Yangi kam operatsiyali texnologiyalar yaratish tikuvchilik buyumlariga ishlov 

berishnи takomillashtirishdagi istiqbolli yo`nalish hisoblanadi. 

 

Yuqori  sifatli  kiyimlarni  ommaviy  tikishning  kompleks  avtomatlashgan 

korxonalarini  yaratish,  jumladan,  ishlab  chiqarishning  tayyorlov-bichish,  tikish  va 

pardozlash  bo`limlaridagi  tayyor    mahsulotni  o`rash  va  saqlash  joylaridagi  asosiy 

texnologik jarayonlar uchun hisoblash texnikasi, mikroprotsessor  

vositalaridan  keng  foydalaniladigan  maxsus  ixtisoslashgan  sistemalar,  liniyalar, 

robotkomplekslar, yangi yarim avtomat tikuv uskunalari ishlab chikishdan iborat. 

          Engil  sanoat  -  sanoatning  yirik  tarmoqlaridan  hisoblanadi.  U  aholining 

iste`mol  buyumlariga  (  kiyim  kechak,  poyafzal,  trikotaj  va  boshkalarga)  bo`lgan 

shaxsiy  ehtiyojlarini  kondiradi,  shu  bilan  birga  shu  buyumlarni  ishlab  chiqarish 

uchun  hamda  sanoatning  boshqa  tarmoqlarida  foydalaniladigan  materiallarni        

(gazlamalar,  iplar,  tabiiy  va  sun`iy  charm,  muyna  va  hokazolar)  tayyorlab  beradi. 

Engil  sanoat  tarkibiga                  to`qimachilik,  tikuvchilik,  charm  muyna  va  poyafzal 

hamda boshqa tarmoqlar kiradi. To`qimachilik sanoatida paxta, jun, zigir va boshqa 

xom  ashelar  qayta  ishlanadi,  turli  gazlamalar  tayyorlanadi,  shuningdek,  trikotaj         

buyumlar,tukuv  galantereya  buyumlari  va  boshkalar  chiqariladi.  To`qimachilik 

sanoatining salmogi  engil sanoat tarmoqlari ichida eng yuqori bo`lib hisoblanadi.  

Tikuvchilik sanoati  aholi uchun kiyim kechak tayyorlaydi. 

          Uning  salmog’i  engil  sanoat  umumiy  hajmining  1/5  qismini  tashkil  kiladi. 

CHarm,  muyna  va  poyafzal  sanoatida  charm,  muyna  xomashelari  qayta  ishlanadi, 

sun`iy  muyna,  poyafzal  va  charm  galantereya  buyumlari  tayyorlanadi,  shuningdek, 

engil  sanoat  va  xalk  xujaligi  korxonalari  uchun  material  va  buyumlar  ham 

chiqariladi. 

          Sanoat  birlashmalari  va  korxonalarini  rivojlantirishning  intensiv  yo`lini 

samarali  amalga  oshirishninг  asosiy  yo`nalishlarida      biri  ishlab  chiqarishni  tashkil 

qilish jadvallarini yanada takomillashtirish  zarurligidir. 

          Ishlab 

chiqarishni 

tashkil 

qilish 

jadvallariga: 

kontsentratsiyalash,        

ixtisoslashtirish,  kooperatsiyaлаш  va  kombinatsiyalash  kiradi.  Bu  jadvallar        

ishlab  chiqarishni  tashkil  qilishning  eng  ilg`or  jadvallaridan  hisoblanib,  xalk 

---

xujaligining hamma tarmoqlarida, shu jumladan engil sanoatning  eng yirik tarmogi 

bo`lgan tikuvchilik sanoatida ham qo`llaniladi. 

          Uzbekiston  tikuvchilik  sanoatida  ishlab  chiqarishni  tashkil  qilishning  eng 

muhim  jadvallaridan  hisoblangan  ixtisoslashtirsh  va  kooperatsiyalash  darajasi  bir 

qator 

rivojlangan 

mamlakatlardagiga 

qaraganda 

birmuncha 

pastdir. 

Kontsentratsiyalash  darajasi  yuqori  bo`lishiga  karamasdan  xali  uni  yanada  yuqori 

darajaga  ko`tarish  uchun  imkoniyatlar  bor.  Kombinatsiyalash  hozirgi  davrda 

tikuvchilik sanoatida kullanilmayotir. Ammo fan va texnikaning yanada rivojlanishi 

yangi tipdagi tarmoqlararo ishlab chiqarish  birlashmalrini tuzishni takozo etmokda.  

          SHunga  ko`ra  tikuvchilik  sanoatining  asosiy  vazifalaridan  biri  ishlab 

chiqarishni 

tashkil 

qilish 

jadvallari: 

ixtisoslashtirish, 

kontsentratsiyalash,  

kooperatsiyalash va kombinatsiyalashni takomillashtirishdир