Buxoro muxandislik-texnologiya instituti

1. Iqtisodiyotning siyosatdan ustuvorligi. Bu tamoyilga binoan iqtisodiyotni

mafkuradan batamom xoli qilish, uning siyosatdan yuqori turishi ta’kidlanadi.

Lekin shuni eslatish kerakki, mafkuradan batamom xoli qi-lish, bu umuman mafkuradanvoz kechishni anglatmaydi, chunki birorta ham jamiyat ijtimoiy ongning san’at, din, siyosat,axloq kabi turli shakllarda mujassamlashgan muayyan g’oyalar, tasavvurlar, tushunchalardan tashqari rivojlana olmaydi.

Kontseptsiya (lotincha conception-tushunish, tizim) bosh g’oya, etakchi fikr, konstruktiv printsipni talqin etishusuli. Bozor iqtisodiyotiga o’tish kontseptsiyasida bozor iqtisodiyotiga o’tish qonun-qoidalari va uningO’zbekistondagi xususiyatlariga oid ilmiy qarashlar majmui bayon qilinadi.Iqtisodiyotning siyosatdan ustun turishi uning ichki mazmunini tashkil qilmog’i lozim.

Aynan iqtisodiyot uni yanada rivojlantirish, dolzarb muammolarni hal qilishi hozirgiyuritilayotgan siyo-satning asosiy mazmunidir.

Bu tamoyil iqtisodiy faoliyatning, ijtimoiy hayotning birlamchi asosi ekanligidan kelibchiqadi. Tarixiy taraqqiyot shuni ko’rsatadiki, iqtisodiyot qanday bo’lsa, jamiyat hayotiningboshqa hamma tomonlari ham shunga qarab tarkib topadi, rivojlanadi.Ma’lumki, davlatlarning rivojlanish darajasi iqtisodiy ko’rsatkichlarga, eng avvalo, aholijon boshiga ishlab chiqarilgan yalpi milliy mahsulot, ishlab chiqarilgan va iste’mol qilinganmilliy daromad asosida aniqlanadi. Bu bejiz emas. Chunki aholining turmush darajasi bevositaana shu ko’rsatkichlarga bog’liq. Xalq farovon yashashi uchun yuksak rivojlangan iqtisodiyot zarur.Mamlakatimiz milliy mustaqillikni qo’lga kiritdi. Siyosiy mustaqillik iqtisodiy jihatdan ta’minlanmasa, to’laqonli mustaqillik bo’lolmaydi. Qoloq iqtisodiyot va past turmush darajasi

bilan haqiqiy mustaqillikni ta’minlab bo’lmaydi. Buni nazarda tutgan holda iqtisodiyotni rivojlantirishga alohida ahamiyat beriladi. O’zbekiston kelajagi buyuk davlat. Buyuk kelajakning mustahkam poydevori — bu muttasil rivojlanib boruvchi iqtisodiyotdir. Iqtisodiyot barqaror o’sishi uchun ijtimoiy-siyosiy bar-qarorlik, xalqimizning tili bilan aytganda, tinchlik-totuvlik, xotirjamlik bo’lishi zarur. Undan tashqari, iqtisodiy o’sishni ta’minlovchi, rag’bat beruvchi kuch

zarur. Ana shunday kuch bozor iqtisodiyotida mavjud bo’lib, buni yuksak darajada rivojlanga mamlakatlar tajribasi tasdiqlab turibdi. Iqtisodiyotning siyosatdan ustunligi iqtisodiy taraqqiyotda mafkuraning, siyosiy omilning ahamiyatini, uning maqsadlarini, umumiy ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot strategiyasini belgilashdagi rolini aslo inkor etmaydi. Iqtisodiyotning siyosatga nisbatan ustun ahamiyatga ega

bo’lishi bu iqtisodiyotni ichki taraqqiyot qonunlariga zid bo’lgan o’zboshimchalikdan, siyosiy boshqaruv usulidan ozod qilishdir.