Buxoro muxandislik texnologiya instituni


Suvda eruvchan kislota va ishqorlarni aniqlash usuli



Download 2,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/76
Sana21.08.2021
Hajmi2,13 Mb.
#152847
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   76
Bog'liq
ai-80 avtomobil benzinini ekologik tavsifini evrostandart talablarigacha yaxshilashni tadqiq qilish

Suvda eruvchan kislota va ishqorlarni aniqlash usuli. 
       Mazkur standart suyuq maxsulotlar, konsistentli surkovlar, paraffin, serezin va 
mumli  tarkiblarda  suvda  eruvchan  kislota  va  ishqorlarni  aniqlash  usulini 
belgilaydi.  Usulni  qo`llash  neft  maxsulotlariga  standart  va  texnik  sharoitlarni 
ko`zda tutadi. 
Apparat va reaktivlar. 
       Sinashni  o`tkazishda  quyidagi  apparat  va    reaktivlarni  qo`llaydilar:    sig`imi 
250-500  ml  bo`lgan  ajratkich  voronkalar;  bug`latish  uchun  chinni  kosachalar 
GOST  9147-59  bo`yicha;  GOST  8534-57  yoki  GOST6236-58  bo`yicha  sig`imi 
100-250  ml  bo`lgan  konussimon  kolbalar;    shishali  texnik  sig`im  o`lchagichlari 


47 
 
GOST  1770-59  bo`yicha;  25-50  ml  sig`imli  o`lchov  silindirlari;  2-5  ml  sig`imli 
mikrobyuretkalar;  rangsiz  shishadan probirkalar; pipetka;  shisha  tayoqcha;  GOST 
1012-54 bo`yicha B-70 navli benzin yoki GOST 85055-157 bo`yicha sanoat texnik 
maqsadlar uchun benzin-erituvchi, barcha neytrallikga tekshirilgan;  GOST 5962-
51 bo`yicha etil spirit, 1:1 nisbatda distillangan suv bilan suyultirilgan, neytrallikga 
tekshirilgan;    GOST  6709-53  bo`yicha  distillangan  suv,  neytrallikga  tekshirilgan;   
GOST 5850-51 bo`yicha fenolftalein, 1% li spirtli eritmasi;   metiloranj, 0.02% li 
suvli eritmasi. 
Sinashga tayyorgarlik. 
1. 
Sinalayotgan suyuq neft maxsulotining namunasini uch daqiqa davomoda ¾ 
qismdan  ko`p  bo`lmagan  hajmda  to`ldirilgan  idishda  aralashtirib  turadilar. 
Qovushqoq  va  parafinli  neft  maxsulotlarini  oldindan  40-50
0
C  gacha  qizdiradilar. 
Konsistentli  surkovlarni  sinashda  sinalayotgan  namuna  yuzasidan  shpatel 
yordamida yuqori qatlamini olib tashlaydilar, so`ngra bir nechta joydan (uchtadan 
kam  emas)  taxminan  bir  xil  miqdorda  idish  devorlari  yaqinidan  emas  namunalar 
oladilar.  Namunalarni  qo`shib  chinni  kosachaga  soladilar  va  yaxshilab 
aralashtiradilar. 
Sinashni o`tkazish. 
1.  Suyuq  yonilg`ilarni  sinashda  ajratkich  voronkasiga  70-80
0
C  gacha  qizdirilgan 
sinalayotgan  neft  maxsulotidan  50  ml  va  neytrallikga  tekshirilgan  70-80
0
C  gacha 
qizdirilgan  distillangan  suvdan  50  ml  quyadilar.  Agar  maxsulot  qovushqoqligi 
50
0
C da 75 sst dank o`p bo`lsa, uni oldindan neytrallikga tekshirilgan benzinning 
teng  miqdori  bilan  aralashtiradilar.  Bu  holatda  distillangan  suvni  suyultirilmagan 
sinalayotgan neft maxsuloti bilan teng hajmda olish kerak. Ochiq neft maxsulotlari 
(benzin,  ligroin,  kerosin  va  boshq.)  ni  isitmaydilar.  Ajratkich  voronkasidani  5 
daqiqa  davomida  chayqatib  turadilar.  Tingandan  keyin  suvli  vityajka  (so`rib 
olingan ) ni ikkita probirkaning har biriga 1-2 ml dan quyadilar. 
2. 
Sinalayotgan  namunaning  suvli  so`rib  olinganli  eritmasi  bo`lgan 
probirkalarning biriga ikki tomchi metiloranjning eritmasidan qo`shadilar va suvli 
so`rib olinganlining rangini uchinchi probirkaga ikki tomchi metiloranj eritmasidan 


48 
 
qo`shilgan  xuddi  shu  hajmdagi  distillangan  suvning  rangi  bilan  solishtiradilar. 
Sinalayotgan  suvli  so`rib  olinganlikni  pushti  rangga  bo`yalishi  sinalayotgan 
maxsulotda suvda eruvchan kislotalar borligi to`g`risida dalolat beradi. 
       Suvli  so`rib  olinganli  eritmani  saqlagan  ikkinchi  probirkaga  uch  tomchi 
fenolftalein  eritmasidan  qo`shadilar.  Eritmani  pushti  yoki  qizil  rangga  bo`yalishi 
tegishli ravishda kuchsiz ishqoriy yoki ishqoriy reaksiyadan dalolat beradi. 
       Agar  dizel  yonilg`isi,  ishqoriy  tozalash  moylari  ,  qo`ndirmali  moylar  va 
tozalanmagan  qoldiq  neft  maxsulotlarini  tahlil  qilganda  suvli  so`rib  olinganli 
eritma fenolftaleinga ishqoriy reaksiyani ko`rsatsa (bu sovunlarning gidrolizlanishi 
natijasida  bo`lishi  mumkin)  yoki  bu  moddalar  suv  bilan  qo`shilganda  barqaror 
emulsiya  hosil  bo`lsa  sovuq  maxsulotning  50
0
C  gacha  qizdirilgan  neytral  suvli 
spirt  (1:1)  bilan  yuqorida  ko`rsatilgan  issiq  suv  bilan  ishlovga  o`xshagan  ishlov 
berish yo`li yordamida nazorat sinovini o`tkazadilar. 
       Fenolftaleindan  suvli  yoki  spirtli  suvli  so`rib  olinganlining  ranglanishi  sodir 
bo`lmasa  namunada  erkin  ishqor  yo`q  deb  va  metiloranjdan  suvli  so`rib 
olinganlining rangi o`zgarmasa suvda eruvchan kislotalar yo`q deb hisoblanadi. 
Neft va neft maxsulotlari ochiq fraksiyalarini haydash (engler bo`yicha haydash) 
      2.2-rasmda  neft  maxsulotlari  va  neftning  ochiq  fraksiyalarini  haydash  uchun 
asbob  keltirilgan.  Asbob  quyidagi  qismlardan  iborat:  1-engler  shisha  kolbasi,  2-
shtativga  o`rnatilgan  va  ikki  qismdan:  yuqorigi  (yechiladigan)  va  pastdagi 
(harakatsiz)  shtativga  o`rnatilganlardan  iborat  bo`lgan  qalinligi  0.5  mm  li  kolba 
uchun  temir  g`ilof,    3-suvni  yetkazib  berish  va  chiqarub  yuborish  uchun  naylar 
bilan  jihozlangan  metal  vannaga  kavsharlangan  va  latun  naychadan  tayyorlangan 
sovutgich,  4-bo`linmalari 0 dan 360
0
C gacha, to`la botirilgan da darajalanishi 1
0

bo`lgan  uzun  oyoqchadagi  termometr.,  5-100  ml  li  o`lchov  silindri,  20
0
C  da 
darajalangan. 6- gorelka. 
       Haydashni quyidagicha amalga oshirdik: neft maxsuloti V=100 ml ni silindrga 
soldik va GOST bo`yicha barcha qoidalarga rioya qilgan holda isitishni boshladik. 
       Haydashni boshlagandan keyin qaynash haroratini har 10
0
C da aniqlab turdik. 


49 
 
 
2.2-rasm  engler  bo`yicha  haydash.  GOST  tomonidan  qabul  qilingan  ochiq 
fraksiyalarni haydash uchun standart asbob. 

Download 2,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   76




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish