Buxoro muhandislik-texnologiya instituti buxoro davlat universiteti

Nazariya va amaliyot birligi prinsipi. Nazariyada yaratilgan kashfiyotlar, tadqiqotlar amaliyotda joriy etilishi va aksincha amaliyotda tekshirilgan, kuzatilgan hodisalarni nazariy jihatdan asoslashni taqozo etadi.
Monizm prinsipi. Biror bir voqelikni tadqiq etishda alohida shaxsga taalluqli jihatlarni asos qilib olish va shu asosda xulosalar chiqarishni nazarda tutadi.
Monizm so'zi bitta, alohida ma'nosini anglatadi.
Psixologiyaning sohalari. Psixologiya fani ijtimoiy hayotning barcha sohalarida amal qiladi. Chunki qayerda inson ko'rsatar ekan, o'sha yerda inson ruhiyati bilan bog'liq muammolar yuzaga chiqadi.
Kasbiy psixologiyaning asosiy vazifasi shaxsning ichki his-tuyg’ularini o’rganish, inson-texnika munosabatlari jarayonida kelib chiqishi mumkin bo’lgan muammolarning sub’ektiv va ob’ektiv sabablarini o’rganishdir.
Shu bilan birga bu fanni:
– turli nizolarning oldini olish;
– personallar o’rtasida muloqot madaniyatini shakllantirish;
– fuqarolarning huquqiy bilimdonligini oshirish;
– inson omilini birinchi o’ringa olib chiqish.
Kasbiy psixologiya fanini o’qitishda quyidagilarga e’tiborni qaratish zarur:
– bo’lg’usi muhandis mutaxassislarni kasbiy psixologik bilimlar bilan
qurollantirish;
– kasbiy vazifalarni hal etishda olingan nazariy bilimlardan mohirona foydalanish va ularni hayotga, amaliyotga tatbiq etish;
– huquq mutaxassisligiga xos zamonaviy kasbiy fazilatlarni har tomonlama
shakllantirish;

• 
  huquq yo’nalishida ta’lim olayotgan mutaxassislarning kasbiy qobiliyatlarni har tomonlama rivojlantirish;
  

– kasbiy sezgirlik, xotira, tafakkur, fuqarolar bilan muloqotda bo’lish va psixologik aloqa o’rnatish mahoratiga ega bo’lish.
Kasbiy psixologiya fani ana shu vazifalarning maqsadi va ko’lamidan kelib chiqqan holda quyidagi bir qator vazifalarni bajaradi.
1) psixologik bilimlarni chuqur o’rganish hamda ularni ilmiy jihatdan sintezlash;
2) kasbiy tushuncha va kategoriyalarning psixologik mohiyatini ochib berish;
3) muxandis kadrlariga asosiy ob’ekt – inson xulq-atvorining ruhiy jihatlarini tushuntirish;
4) ijtimoiy munosabatlarga kirishayotgan sub’ektlar o’rtasidagi psixik jarayonlarni o’rganish va ularning ruhiy holatlarini ko’rsatish.
Hozirgi kunda psixologiyaning 70 dan ziyod sohalari ko'rsatmoqda. Masalan: umumiy psixologiya, tibbiyot psixologiyasi, sport, muhandislik, oila, harbiy, yuridik, aviasiya, kosmik, yosh davrlar psixologiyasi, pedagogik, etnopsixologiya, differensial psixologiya va hokazolar.