Buxoro davlat universiteti turizm fakulteti tasviriy san

Qiyshiq  burchakli  dimetriya.  Bu  yaqqol  tasvir  frontal  dimetriya  deyilib, 

koordinata  o'qlarini  tasvirlash  21-chizma,  a  da  berilgan.  Frontal  dimetriyada 

narsaning yaqqol tasviri x=z= 1, y=0,5 qiymatlarda chiziladi. 

Aylana  V  da  o'zining  haqiqiy  kattaligida,  H  va  W  larda  bir  xil  kattalikdagi: 

katta o'qi AB=1,06  d, kichik o'qi CD=0,35  d ga teng qisiqroq ellipslar ko'rinishida 

tasvirlanadi. Ulardan biri, ya'ni H dagisini oval bilan almashtirib chizish  21-chizma, 

с  da  ko'rsatilgan.  d  diametrli  aylana  chiziladi  va  z  o'qiga  nisbatan  7°  burchakdagi 

kichik o'qning  yo'nalishi o'tkaziladi. Unga  perpendikulyar  qilib  katta o'q o'tkaziladi. 

Katta  o'qqa  yana  7°  da  yordamchi  chiziq  o'tkaziladi.  К  va  L  nuqtalardan  berilgan 

aylana  radiusiga  teng  yarim  aylana  chizilib,  O

1

  va  0

2

  markazlar  aniqlanadi.  Bu 

markazlardan 12 va 34 yoylar chiziladi. 1 va 2 nuqtalar O

1

 bilan tutashtirilsa, 0

3

 va 0

4

 

markazlar topiladi hamda ular orqali oval uchlari yumaloqlanadi. W dagi aylananing 

frontal  dimetriyasi  H  dagi  kabi  chiziladi,  lekin  katta  o'qi  г  ga  nisbatan  7°  ga  burib 

olinadi. 

 

21-chizma 

Frontal  dimetriyada  detalning  proyeksiyalari  qanday  tasvirlanishiga  qaramay, 

undagi aylanalar V ga parallel vaziyatga almashtirilib tasvirlanadi (21-chizma, a, b). 

Bu  misolda  frontal  dimetriya  talabiga  binoan  z  o'qi  у  o'qqa  almashtirilib  chizildi. 

Detalning qirqimidagi kesimni shtrixlash sxemasi 21-chizma, с da keltirilgan. 

---

28 

 

 

22-chizma