Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti kimyo kafedrasi

Dars turi: Noan'anaviy. 

Dars uslubi: ”Zanjirli reaksiya”, "Kim chaqqon", "Xotira mashqi”,”Kungaboqar”, 

Darsning  jihozlanishi:  Videoproektor,  kompyuter,  yozuv  doskasi,  magnit  doska, 

tarqatma materiallar, ilmiy materiallar 

Darsning borishi: 

I. Tashkiliy qism-3 minut 

II.  O`tilgan  mavzuni  mustahkamlash  va  yangi  mavzuga  zamin  yaratish  7 

minut 

III. Yangi mavzu bayoni 20 minut 

IV. Yangi mavzuni mustahkamlash 5 minut 

V.  Baholash 5  minut 

VI. Uyga vazifa 5 minut 

 

 

---

 

47 

I. Tashkiliy qism 

O'qituvchi  o'quvchilar  bilan  salomlashib,  sinf  ozodaligi  va  davomat 

tekshiriladi.  O'quvchilar  3  ta  guruhga  bo'linadi.  O'qituvchi  o'tilgan  mavzuni 

mustahkamlash  maqsadida  “Xotira”  mashqidan  foydalanadi.  Bunda    o’qituvchi 

o’tgan  mavzularni  ayta  boshlaydi.  O’quvchilar  mavzuga  oid  tayanch 

tushunchalarni ta’riflaydi. 

Masalan;    O’qituvchi    aytadi  “  Moddalarning  xossalari.  Fizik  va  kimyoviy 

o’zgarishlar” o’quvchilar davom ettiradi.  

1-o’quvchi; Tabiat doimo o’zgarishda bo’lib, har bir o'zgarish  bu –hodisadur. 

2-o’quvchi;  Moddalarning o’zgarishi 2 xil bo’ladi . 

                                          a) Fizik o’zgarish 

                                          b)Kimyoviy o’zgarish  

3-o’quvchi;  Kimyoviy  o’zgarish  –deb,  bir  moddaning  boshqa  modda  yoki 

moddalarga aylanish  hodisasiga aytiladi. Shu tariqa o’tilgan  mavzular takrorlanib 

olinadi. Tarqatmalar tarqatadi va 3 daqiqa vaqt belgilaydi. Darsga kam qatnashgan 

guruhlarga  yana  bir  imkoniyat  beriladi.  Doskada  daraxt  yasalib,  mevalaridagi 

savollarni uzib (qog'ozdan yasalgan, oldi meva, orqasi savol) javob beradilar,   

va  shu  tariqa  o’quvchilar  baholanadi.  O`qituvchi  o`quvchilar  tomonidan  berilgan 

javoblarni tahlil qilib, bo`shliqlarni to`ldiradi. 

      Qolgan  o'quvchilar bilan birgalikda "Kim chaqqon?" o'yini o'ynaladi. Bunda 

o'qituvchi  har  bir  guruh  sardoriga  atom-molekula  sharlarini  tarqatadi  va  o'zi 

oldindan  tayyorlab  kelgan  (parta  soniga  qarab)  moddalar  formulasi  yozilgan 

qog'ozlarni  tarqatadi  va  3  daqiqa  vaqt  belgilab,  shu  formula  asosida  atom 

sharlarida moddalarning struktura tuzilishini yasashni aytadi va o'quvchilar modda 

nomi  va  birikmadagi  elementlarning  valentligini  ham  aytishi  zarur.  Qaysi  guruh 

chaqqonlik  bilan  birinchi  bo'lib  topshiriqni  bajarsa,  shu  guruh  sardori  yana  5  ball 

olish imkoniyati ya'ni rag'batga ega bo'ladi. Buning uchun u magnit doskada turgan 

10 ta element nomini aytib, kamida 3 ta formula tuzilishi kerak [21].